189 odsłon

Czeski film… Przemyślidów

Pierwsze państwo czeskie z dynastią Przemyślidów powstało (ok.895) na gruzach Wielkich Moraw. Chrześcijaństwo otrzymało (925) z rąk wschodnich Franków (czyli Niemców). Stare pogańskie elity w obawie o utratę wpływów, przewidując odsunięcie ich od władzy przez Wacława I podniosły bunt, na którego czele stanął brat Wacława – Bolesław, który po zwycięstwie (935) zmienił politykę państwa: rozluźnił więzi z Frankami, zahamował działalność misjonarzy frankońskich, wydał (965) swoją córkę Dobrawę za księcia Polan Mieszka I, zawierając tym samym sojusz, Wacław został uznany za męczennika i wyniesiony na ołtarze, Bolesław natomiast zyskał przydomek „Srogi”. Jego władza sięgnęła Słowacji, Śląska, Czech, Moraw i Małopolski. Gdy król niemiecki Otton I najechał (950) na Czechy, złożył mu hołd lenny, a gdy Otton został cesarzem to Czechy automatycznie zostały włączone do Cesarstwa (i od tej pory ich losy łączyły się ściśle z niemieckimi). Za rządów Bolesława II Pobożnego powstało (973) biskupstwo podległe arcybiskupowi niemieckiej Moguncji (to kolejny element uzależniający Czechy od Niemiec). W wyniku wojny (990) z Polską utracono Śląsk i być może Małopolskę, ród Wrszowców wymordował (995) inny – opozycyjny wobec Przemyślidów ród Sławnikowiców. W okresie rządów Bolesława III Rudego rozpętał się terror (jego bracia w obawie przed zgładzeniem uciekli do Niemiec). Wyczerpany wewnętrznie kraj uległ najazdowi (1003) polskiego księcia Bolesława Chrobrego, który opanował całe państwo czeskie i ogłosił się księciem Czech. Rozszerzenia wpływów polskich nie akceptował król niemiecki Henryk II dlatego też wojska niemieckie oraz powstanie ludowe (łupieżcza polityka Bolesława zraziła do niego Czechów) obaliły (1004) polskie panowanie. Rządy kolejnego władcy Jaromira ograniczały się tylko do Czech właściwych (nie udało mu się odzyskać Moraw i Słowacji). Jego wojska wspomagały wyprawy (1005, 1007) cesarza Henryka przeciwko Polsce. Po nim panował Oldrzych, który do władzy doszedł po obaleniu i wygnaniu poprzednika (1012). Udało mi się odzyskać (1031) Morawy (Słowację przyłączyły Węgry). Po zakończeniu wojny domowej (1033) między stronnikami Jaromira i Oldrzycha (na rok na tron wstąpił Jaromir, niebawem zginął w zamachu, Oldrzych umarł w 1034), kolejnym księciem został Brzetysław I, który wykorzystując bezkrólewie panujące w Polsce zorganizował najazd (1038), podczas którego zniszczył stolice biskupie w Poznaniu i Kruszwicy oraz stolicę państwa i metropolii – Gniezno (zrabował relikwie, wywiózł łupy, w drodze powrotnej przyłączył Śląsk do Czech). Cesarz niemiecki Henryk III nie chcąc pozwolić na zbytnie wzmocnienie Czech (by się nie uniezależniły od Niemiec), zaatakował Czechy i w wyniku dwóch kampanii (1040 i 1041) zmusił do oddania Polsce ¾ Śląska i większość zrabowanych wcześniej łupów. Za rządów kolejnego władcy Wratysława II erygowano (1063) biskupstwo ze stolicą w Ołomuńcu. W nagrodę za wsparcie w wojnie domowej zwycięski król niemiecki Henryk IV zezwolił na królewską koronację (1085) Wratysława – za jego rządów Polska wznowiła płacenie trybutu ze Śląska. Kolonizacji niemieckiej, walkom wewnętrznym pomiędzy kilkunastoma książętami kres położył Przemysł Ottokar I – to on uzyskał od cesarza bullę, która gwarantowała dziedziczność władzy w Czechach (krok w stronę uniezależnienia się od Niemiec). Przez cały wiek XIII Czechy umacniały swoją pozycję w Europie, zawarły traktaty wojskowe z Zakonem Krzyżackim, zaczęły uzyskiwać wpływy na Śląsku oraz stały się najsilniejszym niemieckim państwem. W okres wielkiego bezkrólewia w Niemczech po śmierci (1254) ostatniego z dynastii Hohenstaufów Konrada IV nowy władca – Przemysł Ottokar II opanował księstwa Austrii, Styrii, Karyntii i Krainy (za jego panowania podporządkowana została również część Śląska) i próbował zdobyć koronę niemiecką (jednak królem niemieckim został wybrany Rudolf Habsburg). Poległ w bitwie pod Suchymi Krutami pomiędzy wojskami czesko-śląskimi a niemiecko-węgierskimi (1278), a Czechy straciły austriackie ziemie. Kolejny władca Wacław II opanował cały Śląsk i Polskę, koronując się (1300) na jej króla.

Gdy król zmarł (1305) Czesi stracili władzę nad Polską, część kraju ze stolicą (Krakowem). Jego następca Wacław III zorganizował wyprawę na Polskę, jednak został zamordowany (1306).

Państwo Przemyślidów w wersji “północnej”, tj. za Wacława III (ok. 1300 r.)

Przemyślidzi (czes. Přemyslovci) – czeska dynastia wywodząca się od legendarnego Przemysła Oracza (czes. Přemysl Oráč) – legendarnego księcia czeskiego, męża Libuszy (według kroniki Kosmasa z Pragi (pocz. XIIw.);

(IXw.) Neklan (Neklan) (IXw.) – legendarny książę czeski (według kroniki Kosmasa z Pragi), miał toczyć walki z księciem Łuczan Włościsławem (decydująca bitwa miała odbyć się na polu zwanym Tursko), ojciec Gościwita (IXw.);

(IXw.) Gościwit (Hostivít) (IXw.) – pół-legendarny książę czeski (znany jedynie z Kroniki Kosmasa z Pragi), ojciec Borzywoja (852/853-888/889);

(870-889) Borzywoj I (Bořivoj I.) (852/853-888/889) – syn Gościwita, uchodzi za pierwszego księcia Czechów (wskazany przez Krystiana w Żywocie świętego Wacława, w Żywocie świętej Ludmiły (Fuit in provincia Boemorum) oraz w kronice Kosmasa z Pragi), ochrzczony (ok.884) przez arcybiskupa Metodego na terenie Moraw, przeciwko niemu – pod pozorem walki z nową wiarą doszło do buntu, buntownicy ogłosili księciem Strojmira (inspirowanego zapewne przez bawarskie kręgi kościelno-polityczne, które uważały one Czechy za swoją strefę wpływów), przypuszcza się, że bunt był sprzeciwem wobec zależności władcy od księcia morawskiego Świętopełka, bunt został stłumiony przy pomocy władcy morawskiego (po powrocie do Czech Borzywoj pełnił funkcję „namiestnika” z ramienia potężnego sąsiada); żonaty (od 875) z Ludmiłą – córką komes w grodzie Pšov (współczesny Mielnik) / księcia pszowskiego lub milczańskiego Sławibora, z tego małżeństwa pochodziło dwóch synów: Spitygniew (875-915) oraz Wratysław (ok.888-921);

(891-915) Spitygniew I (Spytihněv I.) (875-915) – syn Borzywoja I i Ludmiły (Świętej), w chwili śmierci ojca był małoletni, a Czesi byli pod władzą księcia morawskiego Świętopełka (którego władzy nie akceptowali) i aby się od niej uwolnić młody władca oddał się pod opiekę wschodniofrankijskiego króla Arnulfa z Karyntii, a Czechy znalazły się w obrębie diecezji ratyzbońskiej (według łacińskiej liturgii jest zatem pierwszym chrześcijańskim władcą Czech), na płaskowyżu nad Wełtawą, gdzie jego ojciec zbudował kościół NMP, zbudował pałac książęcy i otoczył murem obronnym (w ten sposób założył podwaliny zamku na Hradczanach), a Pragę uczynił centrum powstającego państwa czeskiego, zbudował także zamki w Tetínie, Libušínie, Budeču (sytuacja grodu), Mělníku (obecnie Mielnik), Stará Boleslav i Lštění, które chroniły domenę rodu, zmarł bezpotomnie;

(915-921) Wratysław I (Vratislav I.) (ok.888-921) – syn Borzywoja I i Ludmiły (Świętej), brat Spitygniewa, rozszerzył granice państwa poza zasięg kotliny czeskiej, zginął w walce podczas najazdu Węgrów na Czechy i Morawy, żonaty (906/907) z Drahomirą – księżniczką stodorańską, miał z nią dzieci: Wacława (ok.907-935), Bolesława (ok.915-972), Spitygniewa (zmarł młodo) oraz 4 córki;

(921-935) Wacław I Święty (Svatý Václav) (ok.907-935) – syn Wratysława I i Drahomiry, wychowany w duchu chrześcijański przez babkę Ludmiłę (późniejszą świętą) w Budči, rządy rozpoczął (925) od wygnania matki i młodszego brata Bolesława, rozpoczął proces ugruntowania chrystianizacji Czech (w okresie jego panowania wzniesiono przedromańską rotundę, której pozostałości znajdują się obecnie pod katedrą św. Wita na Hradczanach w Pradze), co pośrednio skutkowało wzrostem zależności wobec Cesarstwa Niemieckiego (a było to sprzeczne z interesami części czeskiej elity), zwolennik Henryka I (króla Niemiec z dynastii saskiej), zginął podczas uroczystości świętych Kosmy i Damiana w Starym Bolesławcu (po kłótni z bratem Bolesławem, zabity w kościele (gdzie schronił się) przez trzech rycerzy Bolesława: Tira, Česta i Hněvsa, uznany świętym jako męczennik, zmarł bezpotomnie;

(935-972) Bolesław I Okrutny (Boleslav I. Ukrutný) (ok.915-972) – syn Wratysława I i Drahomiry, brat Wacława I, po usamodzielnieniu otrzymał dzielnicę u Pszowian, zwolennik współpracy z Bawarami, Węgrami i Słowianami połabskimi, po objęciu rządów zrzucił niemieckie zwierzchnictwo (jednak niebawem (950) zmuszony został do uznania się trybutariuszem niemieckiego króla Ottona I Wielkiego), wspierał (955) wojska niemieckie w bitwie z Węgrami nad rzeką Lech (10 sierpnia) oraz w bitwie z Obodrzycami i Lucicami nad rzeką Rzeknicą (16 października), panował na terenie Kotliny Czeskiej (z wyjątkiem lokalnego państewka rządzonego przez Sławnikowiców (władali jako administratorzy terytorium kuřimsko-libickiego, a nie jako niezależni władcy), twórca organizacji grodowej w Czechach: zakładał grody (mianował swoich kasztelanów i osadzał wojskowe załogi) – były to m.in. Litomierzyce, Mielnik, Boleslav, Kouřim, Doudleby, Práchen i Pilzno (stworzenie tej organizacji grodowej pozwalało na regularny pobór podatków), był (do ok. 960) w sojuszu z Wieletami (przeciwko państwu Polan), zawarł porozumienie (964) z polskim księciem Mieszkiem I i ożenił go (965) z córką Dobrawą, pomógł (967) zięciowi w odniesieniu zwycięstwa nad Wolinianami i Wichmanem, rozpoczął w Rzymie starania o utworzenie biskupstwa praskiego (podczas jego rządów został założony pierwszy klasztor w Czechach – żeński benedyktyński klasztor św. Jerzego na praskim zamku, którego pierwszą ksienią została jego córka), był żonaty (imię i pochodzenie nieznane), miał dzieci: Bolesława (ok.935-999), Strachkwasa Chrystiana (935-996) – zakonnika w klasztorze św. Emmerama w Ratyzbonie (praskiego biskupa elekta), Dobrawę (ok.930-977) – żonę księcia polskiego Mieszka I oraz Mla (po 935-994) – siostrę Marię, opatkę benedyktyńskiego klasztoru św. Jerzego w Pradze;

(972-999) Bolesław II Pobożny (Boleslav II. Pobožný) (ok.935-999) – syn Bolesława I Okrutnego i nieznanej z imienia matki, wspomagał (967) swojego szwagra Mieszka I w bitwie z Wolinianami i Wichmanem, doprowadził do utworzenia (973) biskupstwa w Pradze, w odpowiedzi na najazd (975) cesarza Ottona II spustoszył tereny biskupstwa pasawskiego, pokonał (976) wojska cesarza w bitwie pod Pilznem, zakończył proces jednoczenia Czech (zniszczył (995) libickie państwo Sławnikowiców – za jego przyzwoleniem ród Wrszowców najechał i zdobył gród, mordując wraz z rodzinami 4 z 7 braci – ocaleli jedynie nieobecni: najstarszy Sobiesław, biskup praski Wojciech oraz najmłodszy Radzim), dwukrotnie brał udział w walkach o tron niemiecki po śmierci cesarzy: Ottona I Wielkiego (973) i Ottona II (983) – stając po stronie Henryka II Kłótnika (księcia bawarskiego), przejściowo (do 987) władał Miśnią, utracił (990) Śląsk na rzecz Mieszka I, w miejsce sojuszu z Piastami (zapoczątkowanego małżeństwem siostry Dobrawy) zawarł krótkotrwały układ z najeżdżającymi na ziemię lubuską od zachodu Wieletami (wobec przegranej porzucił sojusz z pogańskimi Wieletami), stanął po stronie cesarstwa w konflikcie ze szwagrem, żonaty z Emmą (pochodzenia burgundzkiego, bawarskiego lub anglosaskiego), ojciec: Wacława (zmarł młodo), Bolesława (bd-1034/1037), Jaromira (bd-1035) oraz Oldrzycha (ok.975-1034);

(999-1002) Bolesław III Rudy (Boleslav III. Ryšavý) (bd-1034/1037) – syn Bolesława II Pobożnego i Emmy, na czele czeskich posiłków wziął udział (995) w wyprawie cesarza Ottona III przeciw Obodrzycom), słynął z okrutnych rządów (wykastrował brata Jaromira, a drugiego Oldrzycha zamierzał zabić), wygnany z kraju (1002) przez opozycję (władzę przejął książę Władywoj), oślepiony i osadzony w nieznanym grodzie przez Bolesława Chrobrego (który przejął (1003) po nim władzę w Czechach), z nieznaną z imienia kobietą miał córkę (wydał ją za przedstawiciela możnego rodu Wrszowców);

(1002-1003) Władywoj (Vladivoj) (bd-1003) – nieznanego pochodzenia, powołany z wygnania w Polsce (1002) na czeski tron (przyjął Czechy w lenno z rąk króla Henryka II), notoryczny alkoholik, zmarł bezpotomnie;

(1003-, 1004-1012, 1033-1034) Jaromir (Jaromír) (bd-1035) – syn Bolesława II Pobożnego i Emmy, przejął tron po Władywoju, obalony przez Bolesława Chrobrego, powrócił na tron dzięki zbrojnej pomocy króla niemieckiego Henryka II (uzyskanej za cenę złożenia hołdu lennego), jeden z najwierniejszych stronników cesarza (wspomagał go w wojnie przeciwko Polakom), obalony ponownie (1012), tym razem przez swojego brata Oldrzycha, na wygnaniu, ponownie powrócił (1033) na tron, obalony (1034) ponownie, uwięziony przez cesarza Henryka II w Utrechcie, najprawdopodobniej zamordowany przez Wrszowców (według Kosmasa), zmarł bezpotomnie;

(1012-1033) Oldrzych (Oldřich) (ok.975-1034) – syn Bolesława II Pobożnego i Emmy, brat Jaromira, sprzymierzeniec cesarza Henryka II w walkach z Bolesławem Chrobrym (po nieudanym oblężeniu (1017) Niemczy odcięte od zachodu wojska niemieckie wycofały się przez Czechy), uwięził i wykastrował Mieszka II Lamberta (w trakcie ucieczki na wygnanie po przejęciu władzy przez Bezpryma), odebrał (1029) Polsce Morawy, dwukrotnie żonaty; pierwsza nie jest bliżej znana, druga – chłopka Bożena, z którą miał syna Brzestysława (ok.1005-1055);

(1034-1055) Brzetysław I (Břetislav I.) (ok.1005-1055) – syn Oldrzycha i Bożeny, podczas rządów swego ojca, władał (1025-1031) Morawami, zbrojnie najechał (1038) Polskę rabując ogromne bogactwa (złupił Małopolskę, Kraków, Wielkopolskę niszcząc siedziby biskupie w Poznaniu i Kruszwicy, zdewastował stolicę kraju – Gniezno (1039) i wywiózł do Pragi relikwie św. Wojciecha, Gaudentego i pięciu eremitów oraz krzyż złoty ofiarowany przez Mieszka I, który ważył trzy razy tyle co on sam, złote tablice wysadzane klejnotami i wiele innych kosztowności), wojowie czescy zburzyli budowle sakralne w Poznaniu (splądrowali grobowiec Mieszka), zrujnował gród oraz kościół kamienny na wyspie Jeziora Lednickiego, z Giecza (którego ludność poddała się bez walki), przesiedlił licznych rzemieślników do miejscowości zwanej odtąd Hedčany (od czeskiej nazwy Giecza – Hedeč), w drodze powrotnej przyłączył do Czech Śląsk i Małopolskę, zmuszony do zwrotu Polsce Małopolska i zapewne część Śląska oraz część zrabowanych dóbr przez cesarza Henryka III, podjął próbę utworzenia niezależnej organizacji kościelnej dla Czech, ale opuszczony przez episkopat i arystokrację po wkroczeniu (1031) do Pragi wojsk cesarza musiał złożyć hołd lenny i zwrócić zdobycze uzyskane w wyniku najazdu na Polskę, utracił (1050) cały Śląsk na rzecz polskiego księcia Kazimierza I Odnowiciela, ożenił się (1029/31) z porwaną przez siebie Judytą ze Schweinfurtu (czes. Jitka ze Svinibrodu) – córką Henryka, hrabiego Schweinfurtu z dynastii Ludolfingów, z którą miał pięciu synów: Spitygniewa (1031-1061), Wratysława (1032/1035-1092), Konrada (ok.1035-1092), Jaromira Gebhardta (ok. 1040-1090) – biskupa praskiego (1067-1090) i Ottona I Pięknego (bd-1086) – księcia ołomunieckiego (1061-1086), przed śmiercią uregulował sprawę następstwa tronu na zasadzie senioratu (co zapoczątkowało po jego śmierci rozbicie dzielnicowe Czech i Moraw oraz podział dynastii na linię czeską i morawską);

(1055-1061) Spitygniew II (Spytihněv II.) (1031-1061) – syn Brzetysława I i Judyty ze Schweinfurtu, jako dziecko (1039) został wysłany przez ojca jako zakładnik na dwór cesarza Henryka III, książę (od 1053) w Žatcu, nadzorował przebudowę zamku w Hradczanach, Czechy w lenno przyjął (1055) od cesarza Henryka III, założył (1057) w Litomierzycach na wzgórzu Dómskim kapitułę z bazyliką romańską (przebudowaną później w stylu gotyckim), w jego czasach powstała rotunda Świętego Wita na praskim zamku, żonaty z Idą z Wettynów, ojciec Świętobora Fryderyka (bd-1086) – patriarchy akwilejskiego (1085-1086);

(1061-1092) Wratysław II (Vratislav II.) (1032/1035-1092) – syn Brzetysława I i Judyty ze Schweinfurtu, brat Spitygniewa II, założył (1063) biskupstwo w Ołomuńcu, pomógł cesarzowi Henrykowi IV stłumić powstanie w Saksonii (w nagrodę otrzymał Miśnię, jednak został zmuszony przez margrabiego miśnieńskiego Ekberta II do wycofania się z niej), uczestnik (1081) włoskiej wyprawy cesarza (lojalny sojusznik), swoje zasługi otrzymał (1085) w Moguncji od cesarza Henryka IV dożywotni tytuł króla czeskiego i polskiego (w tym czasie do Czech prawdopodobnie należała Małopolska z Krakowem, zaś polski książę Władysław Herman płacił królowi czeskiemu trybut za Śląsk), koronowany (1085/86) na zamku w Pradze przez arcybiskupa trewirskiego Egilberta (posłużył się koroną, którą Otton III przekazał Bolesławowi Chrobremu), cesarz dodatkowo ponownie przyznał mu we władanie Miśnię (z której po raz drugi został wyparty przez Egberta II), był trzykrotnie żonaty: pierwszą (1054) była nieznana z imienia księżniczka niemiecka, drugą (1056-1062) Adelajda – córka króla Węgier Andrzeja I, z która miał: Brzetysława (ok.1060-1100), Wratysława (1061), Judytę (bd-1086) – żonę Władysława Hermana), Ludmiłę (bd-po 1100) oraz trzeciąŚwiętosławę Swatawę (córkę Kazimierza Odnowiciela), z którą miał: Bolesława Wratysławowica (po 1062/1064-1091), Borzywoja (ok.1064-1124), Władysława (1070-1125), Sobiesława (ok.1090-1140) oraz Judytę (bd-1108) – żonę Wiprechta z Grójca;

(1092-) Konrad I Brneński (Konrád I. Brněnský) (ok.1035-1092) – syn Brzetysława I i Judyty ze Schweinfurtu, tron książęcy przejął po swoim bracie Wratysławie, uczestnik bitwy pod Mailbergiem, w której został pokonany margrabia austriacki Leopold II, jego żoną była Wirpirka (niem. Hildeburga), córka hrabiego Fryderyka z Tenglingu, z którą miał: Oldrzycha (bd-1113) – księcia brneńskiego (1092-1097, 1101-1113) oraz znojemskiego (1112-1113) oraz Luitpolda (bd-1112) – księcia morawskiego na Znojmie (1092-1099, 1101-1112);

(1092-1100) Brzetysław II (Břetislav II.) (ok.1060-1100) – syn Wratysława II i Adelajdy węgierskiej, starał się ograniczyć wpływy cesarskie i wzmocnić swoją władzę książęcą (popierał biskupów z zagranicy, którzy nie byli w Czechach wspierani przez kogokolwiek innego niż księcia), zakazał praktyk pogańskich, które wciąż było praktykowane – szczególnie wśród zwykłych ludzi (święte drzewa i gaje zostały wycięte i spalone), wygnał (1097) słowiańskich mnichów, którzy nadal zachowywali słowiański obrządek (ich klasztor w Sazáwie przekazał benedyktynom), najechał (1093) Śląsk (ponownie przyłączył do Czech ziemię kłodzką), za jego rządów (1096) doszło do pogromu Żydów (nakazał (1098) skonfiskować mienie Żydom emigrującym do Polski), ci co pozostali musieli się przymusowo ochrzcić, za jego panowania doszło do zatargu z Polską o Śląsk (poszło o trybut), na zjeździe w Řezně ogłosił zamiar przekazania tronu młodszemu bratu (zamiar zaakceptowany przez cesarza), co wywołał sprzeciw pozostałych członków rodziny – Oldrzych Brneński został (1097) schwytany i uwięziony, jego dzieci uciekły z kraju, ich Morawy zostały przejęte przez władcę, zginął w wyniku zamachu w lesie koło Zbečna zorganizowanego prawdopodobnie przez Wrszowców, poślubił (1094) Ludgardę von Bogen i miał z nią syna Brzetysława (bd-po1130);

(1100-1107, 1117-1120) Borzywoj II (Bořivoj II.) (ok.1064-1124) – syn Wratysława II i Świętosławy Swatawej, przyrodni brat Brzetysława II, naruszył zasadę senioratu (co spowodowało wojnę domową (1101), podczas której Oldrzych Brneński przy warunkowym wsparciu Henryka V (zdobycie poparcia w Pradze) próbował przejąć władzę w księstwie – zamiar się nie udał (kampania wojskowa zakończyła się koło Málina), ale dzięki niej Oldrzych odzyskał Brno dla swojego brata Luitpolda), uczestnik walki o tron (1103) w Polsce (Bolesław III Krzywousty wykupił się sumą 1000 grzywien, co jednak nie doprowadziło do ocieplenia stosunków, gdyż kwota okazała się zbyt mała jak na oczekiwania drugiej strony), wsparł wybór (1105) Henryka V na cesarza, w walce o książęcy tron (ze Świętopełkiem Ołomunieckim) próbował zapłacić cesarzowi i uzyskać jego poparcie, ale przegrał „kwotowo” i został obalony (1107), uciekł do Polski (razem z bratem Sobiesławem), po zabójstwie (1109) Świętopełka, był jednym z trzech kandydatów na stolec książęcy – obok brata Świętopełka Otta II Czarnego i swego brata Władysława – i przegrał, przejął jednak tron w niejasnych okolicznościach, by w końcu ponownie ustąpić na rzecz Władysława (to on uzyskał poparcie cesarza), wyemigrował na Węgry, gdzie niebawem zmarł, jego żoną (1100) była Helbirga – córka margrabiego Leopolda II Pięknego z dynastii Babenbergów, z tego związku miał pięcioro dzieci: Jaromira (bd-1138), Spitygniewa (bd-1157), Lupolda (bd-1143) – księcia ołomunieckiego (1135-1137), Bolesława (1146), Rychezę (bd-przed 1124) oraz Albrechta (bd-przed 1124);

(1107-1109) Świętopełk (Svatopluk) (bd-1109) – syn Ottona I Pięknego i Eufemii węgierskiej, bratanek Wratysława II, uczestnik wyprawy (1103) na Polskę (wspólnie z Borzywojem II), później podjął nieudaną próbę (1105) obalenia Borzywoja II, osadzony (1107) na praskim tronie (dzięki wyprawie Bolesława Krzywoustego i króla węgierskiego Kolomana przeciw Czechom), uczestnik niemiecko-czeskiego najazdu (1108) na Węgry, wspomagał (1109) Henryka V w walkach z Polską, wydał rozkaz ostatecznej rozprawy z możnowładczym rodem Wrszowców, za co został zamordowany w ramach zemsty, z nieznaną z imienia żoną miał syna Wacława Henryka (1107-1130) – księcia ołomunieckiego (1126-1130);

(1009-1117, 1120-1125) Władysław I (Vladislav I.) (1070-1125) – syn Wratysława II i Świętosławy Swatawej (imię otrzymał po swoim wuju Władysławie Hermanie), za namową Bożeja i Męcina z rodu Wrszowców (zagrożonych uwięzieniem przez księcia Borzywoja II) zaproponował bratu stryjecznemu, księciu morawskiemu na Ołomuńcu Świętopełkowi objęcie tronu (Świętopełk skorzystał z oferty i został księciem Czech), po śmierci Świętopełka uzyskał poparcie cesarza Henryka V i został (1110) księciem Czech, gdy Borzywoj II powrócił do Czech, dobrowolnie zrzekł się władzy (1117) na jego korzyść, by ja ponownie odzyskać (1120), poślubił (1109) Rychezę z Bergu – córkę hrabiego Henryka, miał z nią: Władysława (1110-1174), Dypolda (1118/1124-1167) – krzyżowca (1159-1162, 1166), Henryka (bd-1169) – pielgrzyma (1163-1169) do Ziemi Świętej, członka zakonu joannitów oraz Swatawę (Ludgardę) (bd-po 1146) – żonę Friedricha II von Bogen;

(1125-1140) Sobiesław I (Soběslav I.) (ok.1090-1140) – syn Wratysława II i Świętosławy Swatawej, brat Władysława I, po przejęciu władzy (1107) przez Świętopełka na emigracji w Polsce (razem obalonym księciem Borzywojem II), poparł Borzywoja II w rywalizacji o tron (przyprowadził mu na pomoc polskie wojska dowodzone przez Bolesława Krzywoustego, jednak ten odesłał Polaków do domu), w czasie rządów Władysława I (rywalizującego z Borzywojem II), ponownie na emigracji w Polsce, najechał (1110) na Czechy, otrzymał (1111) od Władysława Žatec jako dzielnicę, polecił (1113) zamordować palatyna Vacka (doradzał Władysławowi by uwięził brata) i musiał uciekać (ponownie do Polski) tracąc dzielnicę, najechał (1114) na Kłodzko (z polskim wojskiem), pojednał (1115) się z bratem otrzymując od niego Hradec Králové (dzięki pośrednictwu Krzywoustego), następnie wymienił je na księstwo brneńskie, jednak został pozbawiony (ok.1120) księstwa (przez Władysława) na rzecz Ottona II Czarnego, pojednał się (1125) z Władysławem, co umożliwiło mu objęcie władzy, do której aspirował również Otto (Otto zbiegł do Niemiec, zwrócił się o pomoc do króla Lotara III, wojska niemieckie wkroczyły do Czech, doszło do bitwy pod Chlumcem, zwyciężył Sobiesław, a Otto poległ), zawarł porozumienie z pokonanym władcą Niemiec (został jego sojusznikiem), popadł w konflikt (1132) z Bolesławem Krzywoustym (w sprawie obsady tronu na Węgrzech), kilkakrotnie najeżdżał (1132-1134) na Śląsk, w końcu zawarł (1137) z Krzywoustym porozumienie kończące polsko-czeską wojnę o tę krainę (Śląsk pozostał przy Polsce, ziemia kłodzka, Śląsk Opawski i Karniowski przy Czechach), popierał (od 1138) nowego władcę Niemiec Konrada III, poślubił (1120) Adelajdę – córkę węgierskiego księcia Almosa i miał z nią: Władysława ( bd-1165) – księcia ołomunieckiego (1137-1140), Marię (bd-1160) – żonę margrabiego Austrii Leopolda IV Szczodrego, Sobiesława (ok.1128-1180, Oldrzycha (1134-1177) – księcia hradeckiego (1152-1153) i ołomunieckiego (1173-1177), Wacława (1137-1192);

(1140-1172) Władysław II (Vladislav II.) (1110-1174) – syn Władysława I i Rychezy z Bergu, tron objął (1140) z pomocą swego szwagra króla niemieckiego Konrada III (do tego czasu mieszkał w Bawarii), uczestnik krucjaty (1147-1149) – w drodze powrotnej odwiedził Kijów i Kraków, koronę czeską otrzymał (1158) dzięki wstawiennictwu Fryderyka Barbarossy, fundator wielu opactw norbertanów (Strahov, Želiv, Doksany) i cystersów (Plasy, Pomuk), budowniczy kamiennego mostu na Wełtawie w Pradze (nazwanego Mostem Judyty), abdykował (1172) bez porozumienia z możnymi i bez zgody cesarza (na rzecz swojego syna Fryderyka), skazany na banicję (uszedł na ziemie swojej żony), dwukrotnie żonaty: pierwszą (1140-1150) była Gertruda (bd-1150) – córka margrabiego Austrii Leopolda III Świętego, miał z nią dzieci: Fryderyka (1142-1189), Agnieszkę (bd-1228) – opatkę w klasztorze św. Jerzego, Świętopełka (bd-1169) , Wojciecha (1145-1200) – arcybiskupa salzburskiego (1168-1177 i 1183-1200), drugą (1153-1172) była Judyta (1135-1174) – córka landgrafa Turyngii Ludwika I, miał z nią dzieci: Przemysła Ottokara I (ok.1155-1230), Władysława III Henryka (ok.1160-1222) oraz Richenzę (bd-1182) – żonę Henryka Babenberga;

(1172-1173, 1178-1189) Fryderyk (Bedřich) (1142-1189) – syn Władysława II i Gertrudy Babenberg, pozbawiony (1173) władzy przez Sobiesława II, a gdy ten utracił wsparcie Fryderyka Barbarossy ponownie (1178) odzyskał ją spłacając cesarza, gdy w kraju doszło do głębokiego wewnętrznego kryzysu politycznego: zakończył wojnę domową (1179) z Sobiesławem zwycięstwem w bitwie pod Loděnicami, nie zapobiegł wzmocnieniu pozycji politycznej margrabiego morawskiego Konrada II Ottona, co w połączeniu z buntem arystokracji (1182) doprowadziło do wydalenia go z kraju – pomoc otrzymał ponownie od Fryderyka I Barbarossy, jak książę Czech – przeciwdziałając nadmiernej autonomii Moraw – wyprawił się zbrojnie i razem z przyrodnim bratem Przemysłem Ottokarem zwyciężył pod Loděnicami (straty po obu stronach były znaczne), ożenił się z Elżbietą – córką króla Węgier Gejzy II, z tego małżeństwa miał dzieci: Wratysława (bd-przed 1181), Helenę (ok.1164-bd) – żonę margrabiego miśnieńskiego Albrechta I der Stolze (Pysznego), Zofię (bd-1195 r.), Ludmiłę (bd-1240 r.) – żona Albrechta III. von Bogen i Otto II. der Erlauchte (Wittelsbacha), Olgę (bd-przed 1163) oraz Małgorzatę (bd-przed 1183);

(1173-1178) Sobiesław II (Soběslav II.) (1128-1180) – syn Sobiesława I i Adelajdy Węgierskiej, uwięziony (1147) przez księcia Władysława I i wypuszczony, ponownie (1161) uwięziony i osadzony w Přimdzie (spędził tam dwanaście lat), uwolniony (1173) na żądanie cesarza Fryderyka I Barbarossy, władzę otrzymał od brata Oldrzychowi (a ten otrzymał ja od cesarza), gdy nie wysłał wojsk na wyprawę włoską Fryderyka I, stracił poparcie cesarza i władzę, poślubił Elżbietę – córkę Mieszka III Starego, małżeństwo było bezdzietne;

(1189-1191) Konrad II Otto (Konrád II. Ota) (1135-1191) – syn Konrada II Znojemskiego i Marii serbskiej, powołany (1182) na tron praski przez możnowładców niechętnych księciu Fryderykowi – ten schronił się na dworze cesarza Fryderyka II Barbarossy, cesarz na sejmie Rzeszy w Ratyzbonie zastraszył Czechów – ci zgodzili się ponownie uznać Fryderyka za swojego księcia (w ramach rekompensaty cesarz mianował Konrada II margrabią i postawił go na czele wyjętych spod jurysdykcji czeskiej Moraw – odtąd ziemie te miały być bezpośrednim lennem cesarskim, zjednoczył państwo Przemyślidów (1189), wydał (1189) pierwszy zbiór praw czeskich zwany statutem Konrada II Ottona, towarzyszył w wyprawie koronacyjnej Henryka VI do Włoch (zmarł tam w wyniku zarazy), poślubił (1176) Hellichę – córkę palatyna Ottona (Wittelsbacha), nie mi potomstwa;

(1191-1192) Wacław II (Václav II.) (1137-1192) – syn Sobiesława I i Adelajdy Węgierskiej, brat Sobiesława II, do czasu objęcia tronu (do 1174) przez brata żył na wygnaniu, później został; księciem brneńskim (1174-1179) i ołomunieckim (1174-1179), ratował się ucieczką (1179) na Węgry (po obaleniu Sobiesława II) skąd wrócił (1184) i wówczas rycerstwo zbuntowane przeciw księciu Fryderykowi powołało go na tron czeski, nie zdobył praskiego zamku, a Fryderyk z niemiecką pomocą stłumił bunt, objął tron (1192), ale przeciw niemu wystąpił biskup praski Henryk Brzetysław (wyjednał u cesarza Henryka VI nadanie Czech w lenno Przemysłowi Ottokarowi), przez kilka miesięcy bronił Pragi, ale w końcu zbiegł (został uwięziony przez margrabiego miśnieńskiego – szwagra Przemysła Ottokara, nie założył rodziny i nie miał dzieci;

(1192-1193, 1197-1198) Przemysł Ottokar I (Přemysl Otakar I.) (ok.1155-1230) – syn Władysława II i Judyty Turyńskiej, książę, a później król (tytuł otrzymał w 1198 od króla niemieckiego Ottona IV Welfa, koronę królewską – w 1203, potwierdzenie koronacji przez papieża – w 1204), otrzymał (1212) złotą bullę sycylijską potwierdzającą dziedziczność korony czeskiej (z rąk cesarza Fryderyka II Barbarossy), prowadził (1217-1222) spór o inwestyturę z biskupem praskim Andrzejem, żonaty dwukrotnie: pierwszą (1178-1198) była Adelajda – córka margrabiego miśnieńskiego Ottona Bogatego, z tego małżeństwa pochodziło czworo dzieci: Wratysław (przed 1181-po 1231), Małgorzata Dagmara (ok.1186-1213) – żona króla Danii Waldemara II Zwycięskiego, Bożysława (1197-bd) – żona Henryka I z Ortenburga i Jadwiga (bd-bd) – zakonnica w klasztorze Gernrode w Niemczech, a potem zapewne w Pradze w klasztorze św. Jerzego, drugą (1198) była Konstancja – córka króla Węgier Beli III, z tego związku urodzili się: Wratysław (ok. 1200-bd), Judyta (ok.1200-1230) – żona księcia Karyntii Bernarda Spanheima, Anna (1204-1265) – żona Henryka II Pobożnego, Agnieszka (1204-bd), Wacław, Władysław (1207-1227) – margrabia morawski (1224-1227), Przemysł (1209-1239) – margrabia morawski (1228-1239), Wilhelmina Blažena ? (1210-1281) i Agnieszka (1211-1282) – kseni klarysek w Pradze;

(1193-1197) Henryk Brzetysław (Brzetysław III) (Jindřich Břetislav) (bd-1197) – syn Henryka (syna Władysława I i Rychezy z Bergu) i Małgorzaty, bratanek Władysława II, jako biskup praski (1182-1197) zwalczał podporządkowanie władzy świeckiej i pobór podatków przez duchownych, skłócił się (1186) kuzynem Dypoldem II – panem na Chrudimsku, Čáslavsku i Vraclavsku i obłożył go interdyktem, jednak cesarz Fryderyk Barbarossa złotą bullą ogłosił (1187) niezależność władcy od władzy kościelnej, po śmierci Konrada II został księciem z poparciem cesarza Henryka VI, w rywalizacji o tron pokonał (1193) Przemysła Ottokara I (który został wygnany z kraju), zdetronizowany przez cesarza, nie był żonaty, potomków nie zostawił;

(1197-) Władysław III Henryk (Vladislav III. Jindřich) (ok.1160-1222) – syn Władysława II i Judyty Turyńskiej, brat Przemysła Ottokara, margrabia morawski (1192) z nadania cesarza Henryka VI (z czym nie mógł się pogodzić Brzetysław i dlatego wkroczył (1194) zbrojnie na Morawy), w niewoli (1194) w Pradze, uwolniony (1197) i przez możnowładztwo wybrany na księcia Czech, abdykował, gdy starszy brat Przemysł Ottokar I wrócił z wygnania i zagroził mu zbrojną interwencją, z nadania Przemysła został ponownie margrabią Moraw (władał niąaż do swej śmierci), ożenił się (przed 1200) z Heilwidą (pochodzącą z Trnavy w Chorwacji), małżeństwo było bezdzietne;

(1230-1253) Wacław I (Václav I.) (1205-1253) – syn Przemysła Ottokara I i Konstancji węgierskiej, wybrany (1216) na króla przez zgromadzenie możnych (za życia ojca) i posadzony na kamiennym tronie na Hradczanach (była to ostatnia taka elekcja w historii Czech), wybór został zatwierdzony przez cesarza Fryderyka II (mimo że na mocy złotej bulli sycylijskiej nie było takiego wymogu), złożył cesarzowi hołd i otrzymał Czechy w lenno (za pośrednictwem pełnomocnika lub własnego ojca) – elekcja Wacława likwidowała wprowadzoną przez Brzetysława I zasadę primogenitury i oddalała roszczenia Wratysława i przedstawicieli bocznych linii Przemyslidów, otrzymał od ojca tytuły księcia pilzneńskiego i budziszyńskiego (miał własną pieczęć, był świadkiem królewskich dokumentów, a w pilzneńskiej mennicy bił denary ze swoim imieniem), koronowany (6 lutego 1228) w katedrze św. Wita w Pradze (wraz z żoną Gutą) przez arcybiskupa mogunckiego Zygfryda II z Eppsteinu (za zgodą biskupów praskiego i ołomunieckiego oraz wielmożów), objął władzę po śmierci ojca (1230), dokument potwierdzający nadanie mu Czech w lenno wystawił (1231) cesarz Fryderyk II (co nie spodobało się królewskiemu bratu margrabiemu morawskiemu Przemysłowi (rozpoczął (1232) z monarchą wojnę, którą przegrał – dzięki pośrednictwu matki bracia zawarli pokój), wziął udział (1235) razem z Ottonem II Bawarskim, biskupem pasawskim, patriarchą akwilejskim i biskupem bamberskim w wyegzekwowaniu klątwy Rzeszy i pozbawieniu władzy księcia austriackiego Fryderyka II Bitnego (zgodnie z decyzją cesarza Fryderyka II), wyegzekwował posag żony od Staufów (pierwotnie miała ona otrzymać majątki w Szwabii) – tytułem odszkodowania otrzymał 10 000 grzywien srebra, stłumił (1237) ponowny bunt swojego brata Przemysła (pokój zawarto dzięki pośrednictwu króla węgierskiego Beli IV) – rezultatem buntu było uszczuplenie dzielnicy brata (rejon Brzecławia nadał swojemu siostrzeńcowi Ulrykowi Spanheimowi), zbliżył się do papieża Grzegorza IX (kosztem stosunków z cesarzem) – to co odmówił cesarz mogła mu ofiarować głowa Kościoła, pojednał się z Fryderykiem Bitnym (dzięki pośrednictwu Ottona Bawarskiego) – Wacław obiecał Fryderykowi pomoc w odzyskaniu utraconych terenów, w zamian za to książę austriacki obiecał odstąpić ziemie na północ od Dunaju i wyraził zgodę na ślub swojej bratanicy Gertrudy z najstarszym synem czeskiego monarchy Władysławem (ponieważ Fryderyk Bitny nie miał potomstwa, to projektowane małżeństwo otwierało Przemyślidom drogę do sukcesji po Babenbergach), nic z tych planów nie wyszło (Fryderyk Bitny pojednał się z cesarzem) więc zaatakował (1240) Austrię i zawarł (1241) układ (Wacław zrzekł się obiecanej mu wcześniej części Austrii, a Fryderyk Bitny potwierdził obietnicę wydania bratanicy za syna czeskiego monarchy), wspomógł (1241) szwagra Henryka II Pobożnego, który stawiał czoła najazdowi mongolskiemu (w czasie bitwy pod Legnicą znajdował się pod zamkiem Świny), najechał (1246) Austrię (atak nie był udany, a do niewoli austriackiej dostał się m.in. Ulryk Spanheim), przełamał (1248) bunt możnych z Czech i częściowo z Moraw (pod jego nieobecność wybrali syna Przemysła na króla), Przemysł powrócił na Morawy (rządził nimi z łaski ojca, objmując również rejon Brzecławia (książę Ulryk zaangażował się w sprawy Krainy, którą otrzymał jako mąż Agnieszki z Meranu), przejął (1251) władzę nad Austrią i przekazał synowi (do walki o Austrię włączył się król węgierski Bela IV), z żoną Kunegundą – córką Filipa Szwabskiego miał pięcioro dzieci: Władysława (ok.1227-1247) – margrabiego morawskiego (1246-1247), Przemysła Ottokara II (ok.1233-1278), Bożenę (Beatrix) (przed 1230-1290) – żonę margrabiego brandenburskiego Ottona III Pobożnego (Askańczyka), Agnieszkę (bd-ok.1268) – żonę margrabiego miśnieńskiego Henryka Dostojnego, córkę NN (zm. przed. 1248);

(1253-1278) Przemysł Ottokar II (Přemysl Otakar II.) (ok.1233-1278) – syn Wacława I i Kunegundy Hohenstauf, zawarł (1254) układ pokojowy z Węgrami (na jego mocy podzielono posiadłości Babenbergów: król Węgier Bela IV zatrzymał Styrię, natomiast Przemysł zawładnął resztą), jako sojusznik zakonu krzyżackiego brał udział (1254-1255) w krucjatach w Prusach (na jego cześć został założony zamek nazwany Królewcem), podczas tzw. wielkiego bezkrólewia, początkowo poparł wybór na króla Niemiec króla Kastylii Alfonsa X, później zmienił front i opowiedział się za Ryszardem – księciem Kornwalii (w zamian uzyskał potwierdzenie swych roszczeń do krajów austriackich), pokonał (1260) Węgrów w bitwie pod Kressenbrunn (opanował wówczas Styrię), zajął (1269) Karyntię (dzięki układowi ze swoim krewnym Bernardem Spenheimem), zamierzał (1273) sięgnąć po koronę króla Niemiec (elektorowie obawiając się potęgi króla Czech, powołali na tron niemiecki słabego wówczas Rudolfa I Habsburga), zawarł (1276) układ z Rudolfem (zrzekł się władztwa w krajach austriackich i złożył hołd lenny z Czech i Moraw), nie pogodził się z wyborem Habsburga na króla Niemiec (mimo że elekcję Rudolfa I poparł papież Grzegorz X) i podjął z nim walkę (nawiązał sojusze m.in. z książętami Bawarii, polskimi (Leszek Czarny, Bolesław V Wstydliwy, Henryk IV Prawy), wszczął (1278) wojnę z Habsburgiem, najechał Austrię, przegrał bitwę pod Suchymi Krutami, po której został zabity (mimo że przeżył walkę), żonaty dwukrotnie: pierwszą (1252-1266) była Małgorzata Babenberg – córka Leopolda VI Sławnego (siostra Fryderyka II Bitnego), małżeństwo było bezdzietne, drugą (1261-1278) Kunegunda halicka – córka Rościsława halickiego, bana Slawonii (wnuczka króla Węgier Beli IV). Ich dziećmi były: Kunegunda (1265-1321) – żona Bolesława II płockiego, Agnieszka (1269-1296) – żona Rudolfa II Habsburga, Wacław (przed 1271-1305), Małgorzata (ur. przed 1279-bd), miał także dzieci nieślubne z Agnieszką z Kuenringu: Mikołaja I opawskiego (ok.1255-1318), od którego wywodzi się linia książąt opawskich i raciborskich (wymarłą 1521), Agnieszkę (ur. przed 1260-bd), Elżbietę (ur. przed 1260) oraz ze związku z inną kobietą Jana (bd-1296) – proboszcza wyszechradzkiego

Państwo Przemyślidów w wersji “południowej” Przemysła Ottokara II (1278).

(1278-1305) Wacław II (Václav II.) (1271-1305) – syn Przemysła Ottokara II i Kunegundy Halickiej, jak król Czech (mając zaledwie siedem lat), znalazł się na łasce potężnego króla niemieckiego Rudolfa I Habsburga, który na regenta wybrał margrabiego brandenburskiego Ottona Długiego (Askańczyka) – konkurentem był książę wrocławski Henryk IV Prawy, który w zamian za rezygnację otrzymał bogatą ziemię kłodzką, na polecenie margrabiego brandenburskiego młodziutkiego Wacława wywieziono do Berlina, następnie do Szpandawy (gdzie w jawny sposób traktowano go jako zakładnika mającego zapewnić spokój w razie ewentualnego sprzeciwu Czechów oburzonych rabunkową polityką Brandenburczyków), z tej sytuacji wyniósł zarówno nieprzeciętną inteligencję, umiejętność lawirowania i zamiłowanie do poezji rycerskiej, jak i brak umiejętnością pisania i czytania (zapewne w tym okresie życia ujawniły się cechy jego charakteru jak: krzywoprzysięstwo, zabobonność (bał się m.in. burzy i miauczenia kotów, także w dorosłym życiu), ambicja oraz skłonność do ascezy połączona jednocześnie z zamiłowaniem do rozpusty i zabawy), powrócił (1283) do Pragi – margrabia w zamian rezygnację z rezygnacji otrzymał wysokie odszkodowanie pieniężne (ster rządów (aż do swej śmierci w 1285) przejęła matka władcy – Kunegunda Halicka oraz jej kochanek (legalny małżonek od 1285) – Zawisza z Falkenštejnu (pochodzący z rodu Witkowiców)), który został wychowawcą Wacława (umożliwiło to magnatowi obsadzenie ważniejszych urzędów w państwie swoimi zwolennikami), księciem został wraz z przydzieleniem (1285) Czech i Moraw w lenno (przez króla niemieckiego Rudolfa Habsburga), zawarł układ (1288) pod Znojmem z Albrechtem Habsburgiem (za poradą biskupa praskiego Tobiasza z Bechyně) w którym zrezygnował z ojcowskich nabytków w Austrii (w zamian otrzymał obietnicę pomocy w ekspansji Czech na północ w kierunku podzielonej na dzielnice Polski), uwięził (1288) i zamordował (1290) Zawiszę Falkensteinu (który starał się prowadzić antyhabsburską politykę), w ramach ekspiacji ufundował klasztor cystersów w Zbrasławiu, w związku z bezpotomną śmiercią księcia krakowskiego Leszka Czarnego, żonatego z ciotką Przemyślidy – Gryfiną wmieszał się (1288) w sprawy polskie, zhołdował Bytom, Opole, Cieszyn, Racibórz, Małopolskę, Wielkopolskę i Pomorze, ukoronowany (1300) na króla Polski przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnkę, wprowadził w Polsce urząd starosty (dzięki czemu doszło do znacznej poprawy bezpieczeństwa i wzrostu dochodów skarbu), przegrał walkę o tron węgierski z królem neapolitańskim Karolem Robertem (popieranym przez papieża Bonifacego VIII i króla rzymskiego Albrechta), zmarł na gruźlice, żonaty dwukrotnie: pierwszą (1279/85-1297) była Guta – córka Rudolfa I Habsburga, miał z nią dziesięcioro dzieci: Przemysła (1288), Wacława (1289-1306), Agnieszkę (1289-1296) – żonę Ruprechta z Nassau, Annę (1290-1313) – żonę księcia Henryka Karynckiego, Elżbietę (1292-1330) – żonę Jana Luksemburskiego, Gutę (1293-1294), Jana (1294), Jana (1295-1296), Małgorzatę (12961322) – żonę księcia legnicko-brzeskiego Bolesława III Rozrzutnego i Gutę (1297-1298?), drugą (1300-1306) była Ryksa Elżbieta – córka Przemysła II, miał z nią córkę Agniesz (1305-1337) – żonę księcia jaworskiego Henryka I, miał również nieślubne dzieci: Jana Volka (bd-1251) – biskupa ołomunieckiego (1334-1351) i być może także córkę Elżbietę (bd-przed 1347) – opatkę w Pustiměři;

(1305-1306) Wacław III (Václav III.) (1289-1306) – syn Wacława II i Guty von Habsburg, pretendent do tronu węgierskiego (jako mąż córki Andrzeja III ostatniego władcy z dynastii ArpadówElżbiety), koronowany (1301) na króla Węgier i zdetronizowany (1303) na rzecz Karola Roberta, zawarł (1305) pokój z Albrechtem Habsburgiem (w zamian za zwrot zastawionego wcześniej przez cesarstwo Chebu), utracił wpływy w Polsce, odstąpił (1305) Pomorze Gdańskie Askańczykom w zamian za bliższą Czechom Miśnię (układ nie doszedł do skutku), zamordowany z rąk najemnego niemieckiego żołnierza – Konrada z Botenštejnu, nigdy nie dowiedziano się, na czyje zlecenie działał morderca, gdyż ten – natychmiast po schwytaniu – został zabity, oskarżano: 1° – króla niemieckiego Albrechta Habsburga, 2° – Władysława Łokietka, 3° – odsuniętych od władzy możnych czeskich (wszystko w sferze przypuszczeń, zwłaszcza że wszelkie ewentualne ślady zostały skutecznie zatarte na skutek rabunku, jakiego dopuścili się żołnierze na wieść o śmierci króla).

Był ostatnim władcą czeskim z dynastii Przemyślidów, rządzącej Czechami przeszło sześć wieków (licząc od legendarnego Przemysła).

Po nich nastali Luksemburgowie, o których tutaj