Распад Српског царства

Strona	Autorzy	Nota
[1]	[2]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku angielskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku angielskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Notka Upadek Imperium Serbskiego był procesem trwającym dziesięciolecia, który miał miejsce pod koniec XIV wieku. Po śmierci bezdzietnego cesarza Stefana Urosza V w 1371 r. Serbskie Imperium pozostało bez następcy tronu, a władzę nad prowincjami i okręgami przejęli magnaci ( velikaši ) (w tzw. rozbiciu feudalnym ), kontynuując niezależne sprawowanie urzędów, posiadając tytuły gospodin i despota, nadane im w okresie Cesarstwa. Okres ten znany jest jako rozpad lub początek upadku Imperium Serbskiego. The fall of the Serbian Empire was a decades-long process in the late 14th century. Following the death of childless Emperor Stefan Uroš V in 1371, the Empire was left without an heir and the magnates, velikaši, obtained the rule of its provinces and districts (in so called feudal fragmentation), continuing their offices as independent with titles such as gospodin, and despot, given to them during the Empire. This period is known as the dissolution or the beginning of the fall of the Serbian Empire. W latach 1365–1371 król Vukašin współrządził z cesarzem Urošem, rządząc południową częścią Imperium. Z tego powodu Imperium można postrzegać jako de facto diarchię . Przed rokiem 1371 szlachta podlegała bezpośrednio cesarzowi Urošowi lub Vukašinowi. Vukašin zginął w bitwie pod Maricą (1371) w starciu z najeźdźcą osmańskim, a południowe prowincje serbskie stały się nominalnymi wasalami osmańskimi. Cztery miesiące później Uroš zmarł. Panowie nie mogli dojść do porozumienia, kto będzie prawowitym władcą, więc odprawili księcia Marka, syna Vukašina, a w ciągu roku między szlachtą wybuchły konflikty. W 1374 r. odbyło się zgromadzenie, które jednak nie zakończyło się sukcesem, gdyż szlachta nie mogła się porozumieć, czy na czele serbskiej konfederacji stanie Marko czy książę Lazar, a państwo pozostało jak poprzednio – rozdrobnione i bez władzy centralnej. Between 1366 and 1371, King Vukašin was the co-ruler of Emperor Uroš, ruling the southern half, thus the Empire may be viewed as a de facto diarchy. Before 1371, the nobility were either directly subordinate to Emperor Uroš or to Vukašin. Vukašin died in the Battle of Maritsa (1371) against the invading Ottoman Empire, and southern Serbian provinces became nominal Ottoman vassals. Four months later, Uroš died. The lords could not agree on the rightful ruler; they dismissed Prince Marko, the son of Vukašin, and conflicts started between the nobles within a year. An assembly was held in 1374 without any success since the nobles were unable to agree on whether Marko or Prince Lazar would head the Serbian confederation as the Serbian king, and the state continued as before, fragmented and without central authority. Okres po śmierci Uroša i Vukašina (1371–89) charakteryzował się wzlotem i upadkiem księcia Łazarza oraz walką o władzę w pomniejszych prowincjach. Lazar władał najpotężniejszym księstwem serbskim, Morawską Serbią . Panowanie Lazara zakończyło się jego śmiercią w bitwie na Kosowym Polu w 1389 r., kiedy Serbia stawiła czoła najeźdźcom osmańskim. Wydarzenie to jest głęboko zakorzenione w Serbii . Do roku 1395 większość południowych prowincji została podbita i zaanektowana przez Turków Osmańskich, a prowincje współczesnej Centralnej Serbii nominalnie przyjęły panowanie Turków. Następcą Lazara został jego syn, Stefan Lazarević, który rządził pozostałym Despotatem Serbskim, który ostatecznie w 1459 r. wpadł w ręce Turków, co oznaczało koniec średniowiecznego państwa serbskiego . The period after the death of Uroš and Vukašin (1371–89) was marked with the rise and fall of Prince Lazar, and the power struggle of the minor provinces. Lazar ruled the most powerful Serbian principality, Moravian Serbia. The rule of Lazar ended with his death in the Battle of Kosovo in 1389, when Serbia stood up against invading Ottomans, an event that is deeply rooted in Serbdom. By 1395, most of the southern provinces had been conquered and annexed by the Ottomans, and the provinces of modern Central Serbia had accepted nominal Ottoman rule. Lazar was succeeded by his son, Stefan Lazarević, who ruled the rump Serbian Despotate, which finally fell to the Ottomans in 1459, thus marking the end of the medieval Serbian state. Rządy Stefana Uroša V Zobacz także: Serbian nobility conflict (1369) Domain of Simeon Uroš Domena Simeona Uroša Syn i dziedzic cesarza Dušana, Stefan Uroš V (1356–71), miał już wówczas dwadzieścia lat, ale był słaby i niezdolny do podjęcia zdecydowanych działań przeciwko separatystycznym tendencjom swojej szlachty, stąd jego przydomek „Słaby”, w przeciwieństwie do ojca Dušana, „Potężny”. Emperor Dušan's son and heir Stefan Uroš V (1356–71), though by this time twenty years old, was weak, and unable to take forceful action against his nobles' separatist tendencies, hence his sobriquet "the Weak", as opposed to his father Dušan's, "the Mighty". Przyrodni brat Dušana, Simeon Uroš, został wygnany z Epiru i starał się przejąć władzę nad Serbią. Wyruszył na Serbię w 1357 roku po tym, jak sam ogłosił się carem Greków, Serbów i Albańczyków w Kastorii . Siły Stefana Uroša spotkały się z siłami Symeona w pobliżu Skutari w Zeta i zmusiły je do wycofania się. Tymczasem na pograniczu serbsko-bułgarsko-bizantyjskim w zachodniej Tracji, Mateusz Kantakuzen, syn cesarza bizantyjskiego Jana VI Kantakuzenosa, toczył wojnę z Serbami w latach 1356–1357, lecz nie udało mu się zdobyć Serresu z pięcioma tysiącami Turków. Wkrótce został pokonany w bitwie przez Vojvodę Vojin i wzięty dla okupu. Okup został zapłacony przez cesarza Jana V Paleologa, a Mateuszowi pozwolono udać się na emeryturę do Morei . Ziemie, które pozostały wierne Uroszowi, to większość Macedonii, w tym tereny między rzekami Strumą i Mestą oraz Półwyspem Chalcydyckim . Terytoria, które pozostały w rękach Serbów, można podzielić na trzy główne części: terytoria zachodnie, w tym Zeta, centralne ziemie serbskie Uroš oraz ziemie południowe (w tym wschodnia część Macedonii ze stolicą w Serres). Dušan's half brother Simeon Uroš was expelled from Epirus and sought to obtain Serbia. He marched on Serbia in 1357 after he had himself proclaimed Tsar of the Greeks, Serbs, and Albanians at Kastoria in 1356. The forces of Stephen Uroš met the forces of Simeon near Scutari in Zeta and forced them to back down. Meanwhile, in the Serbian, Bulgarian and Byzantine borderlands of western Thrace, Matthew Kantakouzenos, the son of the Byzantine emperor John VI Kantakouzenos made war on the Serbs in 1356-57 but failed to capture Serres with his five-thousand Turks and was soon defeated in battle by Vojvoda Vojin and held for ransom. The ransom was paid by the Emperor John V Palaiologos and Matthew was allowed to retire to Morea. Now the lands that remained loyal to Uroš were most of Macedonia, including the land between the Struma and Mesta rivers and the Chalcidice peninsula. The lands that remained Serbian could be divided into three main parts: the western territories, including Zeta, the central Serbian lands of Uroš and the southern lands (including the eastern part of Macedonia with Serres its capital). Najpotężniejszym szlachcicem był Vojislav Vojinović, który jesienią 1358 r. popadł w konflikt z Republiką Raguzy, gdy Serbowie i Węgrzy starli się nad Dunajem. Węgrzy wkroczyli głęboko na terytorium Serbii, a armia serbska wycofała się, aby uniknąć walki z atakującymi. Wojsław poczekał, aż Węgrzy wycofają się w 1359 roku, po czym zaatakował Ragusę. W 1365 roku Vukašin został ogłoszony królem Serbii i współwładcą Uroša, a Jovan Uglješa został mianowany despotą w serbskim księstwie Serres. One of the strongest western nobles was Vojislav Vojinović and he quarreled with the Republic of Ragusa in the fall of 1358, when the Serbs and the Hungarians clashed along the Danube. The Hungarians penetrated deep into Serbian territory and the Serbian army retreated to avoid battle with the attackers. Vojislav waited until the Hungarians withdrew in 1359 then he attacked Ragusa. In 1363 the Hungarians and Wallachians were joined by Bosnian and Serbian forces committed to expel the Ottoman Turks from Europe. Caught by surprise near Adrianople, these forces were defeated by the Turks in 1364 on the banks of the Maritsa river. In 1365 Vukašin was proclaimed King of Serbia and co-ruler with Uroš, and Jovan Uglješa was made Despot in the Serbian principality of Serres. Historia Zobacz także: Serbia in the Middle Ages Bitwa pod Maricą Główny artykuł: Battle of Maritsa Znacznie poważniejszym problemem dla Serbii — i całych Bałkanów — niż wewnętrzne spory serbskiej szlachty, była ekspansja Turków Osmańskich w Europie. Następnie wkroczyli do Tracji i w 1354 roku zdobyli Gallipoli, położone po europejskiej stronie Dardaneli . Stamtąd rozszerzyli swoje wpływy na Trację, przejmując w 1361 r. Demotykę od Bizantyjczyków, w 1363 r. Filippopolis od Bułgarów, a ostatecznie w 1369 r. zdobył główne miasto Adrianopol . Do roku 1370 Turcy zajęli większą część Tracji aż po Rodopy i Góry Bałkańskie . Gdy dotarli do Rodopów, natknęli się na Jovana Uglješę, który rozszerzył swoje królestwo na to terytorium poza Mestę, a zagrożenie z ich strony stawało się coraz poważniejsze. There was a far more serious problem for Serbia — and the whole Balkans — than the internal squabbling of the Serbian nobles, and that was the advance of the Ottoman Turks in Europe. Followed by their penetration into Thrace, in 1354 they acquired Gallipoli on the European side of the Dardanelles. From there, they expanded into Thrace taking Demotika from the Byzantines in 1361 and Philippopolis from the Bulgarians in 1363 and finally in 1369 the major city of Adrianople. By 1370 Turks had occupied most of Thrace to the Rhodopes and to the Balkan Mountains. As they reached the Rhodopes they collided with Jovan Uglješa who had extended his realm beyond the Mesta into this territory and the threat from them became increasingly serious. 26 września 1371 roku król Vukašin wraz ze swoim bratem Despotą Jovanem Uglješą poprowadził armię serbską przeciwko nacierającemu Imperium Osmańskiemu pod wodzą bejlerbeja Rumeli Lali Şâhina Paşy w bitwie pod Maricą . Ofensywa przeciwko Turkom pierwotnie planowana była na początek 1371 r., ale została opóźniona, prawdopodobnie dlatego, że Uglješa miał nadzieję, że do koalicji przyłączy się również Bułgaria. Król Vukašin i jego syn Marko przebywali w Szkutari, przygotowując się do działań przeciwko Mikołajowi Altomanowiczowi, gdy zostali wezwani na wschód, aby dołączyć do Uglješy i jego armii. Następnie wspólnie z łatwością wkroczyli na terytorium, które rzekomo należało do Turcji, i dotarli do Cernomenu nad rzeką Maricą, gdzie Serbowie nie zawracali sobie głowy wystawianiem wart czy wysyłaniem zwiadowców, w przeciwieństwie do Turków. Co więcej, nie trzymali ani koni, ani broni w gotowości i dali się zaskoczyć. Osmanowie wygrali bitwę, ponieważ zaatakowali armię serbską, gdy ta odpoczywała. Ciał dowódców nie znaleziono. On September 26, 1371, King Vukašin with his brother Despot Jovan Uglješa led the Serb Army against the advancing Ottoman Empire led by the beylerbey of Rumeli Lala Şâhin Paşa at the Battle of Maritsa. The offensive against the Turks was originally scheduled for early 1371, but was delayed perhaps because Uglješa had hoped that Bulgaria might also join the coalition. King Vukašin and his son Marko were in Scutari preparing for action against Nicholas Altomanovich when they were summoned east to join up with Uglješa and his army and then together they easily penetrated into what was supposedly Turkish territory and reached Cernomen on the Maritsa River, where the Serbs did not bother to post sentries or have scouts as did the Turks. Furthermore, they did not keep their horses or their weapons in readiness and they allowed themselves to be surprised. The Ottomans won the battle, as they attacked the Serbian army while they rested. The bodies of the commanders were not found. Książę Marko odziedziczył tytuł królewski po ojcu i został współwładcą cesarza Uroša. Prince Marko inherited the royal title of his father, and became the co-ruler of Emperor Uroš. Śmierć cesarza Stefan Uroš V zmarł bezdzietnie 2–4 grudnia 1371 r., po tym jak w bitwie pod Maricą, w której Turcy zniszczyli znaczną część serbskiej szlachty, co stanowiło początek jego śmierci. Syn Vukašina, Marko, odziedziczył tytuł królewski po ojcu i tym samym stał się spornym następcą tronu serbskiego. Szlachta realizowała swoje interesy, kłócąc się między sobą. Stefan Uroš V died childless in December 2/4 1371, after much of the Serbian nobility had been destroyed by the Turks in the Battle of Maritsa earlier that year. Vukašin's son Marko inherited his father's royal title, and thus became the disputed successor of the Serbian throne, the nobles pursued their own interests, quarreling with each other. Prawdziwą władzę w północnej Serbii sprawował książę Lazar . Ten ostatni nie przyjął tytułów cesarskich ani królewskich (związanych z dynastią Nemanjićów ), a w 1377 r. zaakceptował króla Bośni Tvrtko I (wnuka ze strony matki serbskiego króla Stefana Dragutina ) jako tytularnego króla Serbii . Właściwa Serbia stała się wasalem Imperium Osmańskiego w 1390 r., ale faktycznie pozostawała pod rządami Lazarevićów, a następnie ich następców Brankovićów aż do upadku Smedereva w 1459 r. Real power in northern Serbia was held by Prince Lazar. The latter did not assume the imperial or royal titles (associated with the House of Nemanjic), and in 1377 accepted king Tvrtko I of Bosnia (a maternal grandson of Serbian king Stefan Dragutin) as titular King of Serbia. Serbia proper became a vassal of the Ottomans in 1390 but remained effectively ruled by the Lazarevićs and then by their Brankovićs successors until the fall of Smederevo in 1459. Edykt Đurađa II Balšicia W 1372 roku Đurađ odziedziczył po swoim ojcu Stracimirze tron jako władca Górnej Zety. Đurađ, zgodnie ze standardami zbiorowego panowania rodzinnego, wydał wraz ze swoimi wujami Balšą II i przewodniczącym Đurađem I edykt w Republice Raguzy w dniu 30 listopada 1373 r. Edykt potwierdzał prawa cesarza Stefana Uroša z Serbii, Nemanjicia, i przyznawał przywileje kupcom ragusiańskim, w tym nakładał podatki na miasto nad Adriatykiem. Zawierał on także wyjątkową klauzulę uznającą suwerenność i integralność terytorialną Cesarstwa Serbskiego, mimo że przez lata nie miało ono cesarza i żadnej formy scentralizowanej, silnej władzy, a także zapis mówiący, że jeśli ktokolwiek zostanie nowym suwerennym cesarzem Serbów, serbskiej szlachty i ziem, wszystkie punkty zostaną przekazane jemu. Świadkiem był logotet Đurađ I, Vitko, a także Dragaš Kosačić . Rodzina Balšićów charakteryzowała się unikalnym systemem feudalnym, który obowiązywał na ich ziemiach. In 1372 Đurađ had succeeded his father Stracimir as the lord of Upper Zeta. Đurađ, in the standards of collective family reign, issued together with his uncles Balša II and presiding Đurađ I an edict in the Republic of Ragusa on 30 November 1373. The edict confirmed the laws of Emperor Stefan Uroš from the Serbian Nemanjić and gave privileges to Ragusian traders, including imposed taxes to the Adriatic City. It also included a unique clause, recognizing the sovereignty and territorial integrity of the Serbian Empire even though for years without an Emperor and any form of centralized strong authority, a note that if anyone became the new sovereign Emperor of the Serbs and the Serbian nobility and lands, all the points shall be transferred from the Balšićs to him. Đurađ I's logotet Vitko was the witness, as well as Dragaš Kosačić. The collectivity of the family of the Balšićs marked this unique feudal system applied to their domain. Spiski przeciwko Markowi Po śmierci ojca „młody król” Marko stał się prawnie królem i współwładcą cara Urosza. Niedługo potem nastąpił koniec dynastii Nemanjiciów, gdy Uroš zmarł 2 lub 4 Grudzień 1371, który formalnie uczynił Marka władcą państwa serbskiego. Jednakże serbscy władcy nie rozważali nawet uznania go za swojego najwyższego władcę a separatyzm wewnątrz państwa jeszcze bardziej się nasilił. Po śmierci obu braci i zniszczeniu ich armii ród Mrnjavčevićów został pozbawiony jakiejkolwiek realnej władzy. Lordowie otaczający Marka wykorzystali okazję i przejęli znaczną część jego majątku. Do 1372 roku Đurađ I Balšić zdobył Prizren i Peć, a książę Lazar Hrebeljanović zajął Prisztinę. W 1377 roku Vuk Branković przejął Skopje, a albański magnat Andrea Gropa uzyskał praktycznie niezależność w Ochrydzie. Ten ostatni prawdopodobnie pozostał wasalem Marka, tak jak był wasalem Vukašina. Zięciem Gropy był krewny Marko, Ostoja Rajaković z klanu Ugarčić z Travunii. Był jednym z serbskich szlachciców z Zachlumii i Trawuni (sąsiednich księstw na terenie dzisiejszej Hercegowiny), którzy otrzymali ziemie w nowo podbitych częściach Macedonii za panowania cara Duszana. When his father died, "young king" Marko legally became a king and the co-ruler of Tsar Uroš. Soon afterwards came the end of the Nemanjić dynasty, when Uroš died on 2 or 4 December 1371, which formally made Marko the sovereign of the Serbian state. Serbian lords, however, did not even consider to recognize him as their supreme ruler, and the separatism within the state increased even more. After the demise of the two brothers and the destruction of their armies, the House of Mrnjavčević was left without any real power. Lords surrounding Marko took the opportunity and seized significant parts of his patrimony. By 1372, Đurađ I Balšić grabbed Prizren and Peć, and Prince Lazar Hrebeljanović took Priština. By 1377 Vuk Branković acquired Skopje, and Albanian magnate Andrea Gropa became practically independent in Ohrid. The latter possibly remained a vassal to Marko as he had been to Vukašin. Gropa's son-in-law was Marko's relative Ostoja Rajaković of the clan of Ugarčić from Travunia. He was one of the Serbian nobles from Zachlumia and Travunia (adjacent principalities in present-day Herzegovina) who had received lands in the newly conquered parts of Macedonia during Tsar Dušan's reign. Po bitwie pod Maricą, Marko, syn Vukašina Mrnjavčevicia, został koronowany na króla i odziedziczył ziemie swego ojca. Jednak jego przyjaźń z Balšićami wkrótce się rozpadła. Stało się tak, ponieważ Đurađ w 1371 r. wygnał swoją pierwszą żonę Oliverę, siostrę Marka, i odebrał Markowi Prizren . Lazar Hrebeljanović, książę morawskiej Serbii, podbił Prisztinę w tym samym roku. Đurađ zajął Peć rok później, ogołacając większość ziem Marko na północ od góry Šar . After the Battle of Maritsa, Marko, the son of Vukašin Mrnjavčević, was crowned king and gained his father's lands. However, his friendship with the Balšićs soon crumbled. This was a result of Đurađ, in 1371, expelling his first wife Olivera, Marko's sister, and took Prizren from Marko. Lazar Hrebeljanović, prince of Moravian Serbia, conquered Priština in the same year. Đurađ took Peć a year later, stripping most of Marko's lands north of Šar mountain. Spisek przeciwko Nikoli Wiosną 1371 roku Marko brał udział w przygotowaniach do wyprawy przeciwko Nikoli Altomanovićowi, głównemu władcy zachodniej części cesarstwa. Kampanię zaplanowali wspólnie król Vukašin i Đurađ I Balšić, władca Zety, który był mężem Olivery, córki króla. W lipcu tego roku Vukašin i Marko rozłożyli obóz ze swoją armią na obrzeżach Skutari, na terytorium Balšicia, gotowi do ataku na Onogošt na ziemiach Altomanovića. Do ataku nigdy nie doszło, ponieważ Turcy osmańscy zagrozili ziemiom despoty Jovana Uglješy, władcy Serresu, młodszego brata Vukašina, który władał wschodnią Macedonią. Siły Mrnjavčevićów szybko skierowano na wschód. Po daremnych poszukiwaniach sojuszników, dwaj bracia w końcu wkroczyli ze swoimi wojskami na terytorium kontrolowane przez Turków. W bitwie pod Maricą 26 We wrześniu 1371 roku Turcy rozgromili armię serbską; nie odnaleziono nawet ciał Vukašina i Jovana Uglješy. Miejsce, w którym rozegrała się ta bitwa, niedaleko wioski Ormenio na wschodzie dzisiejszej Grecji, od tamtej pory nazywane jest w języku tureckim Sırp Sındığı, co oznacza „serbska porażkę”. Wynik tej bitwy miał poważne konsekwencje – otworzył Bałkany dla Turków. In the spring of 1371, Marko participated in the preparations for a campaign against Nikola Altomanović, the major lord in the west of the Empire. The campaign was planned jointly by King Vukašin and Đurađ I Balšić, the lord of Zeta, who was married to Olivera, the king's daughter. In July that year, Vukašin and Marko camped with their army outside Scutari, on Balšić's territory, ready to make an incursion towards Onogošt in Altomanović's land. The attack never happened, as the Ottomans threatened the land of Despot Jovan Uglješa, the lord of Serres, Vukašin's younger brother who ruled in eastern Macedonia. The forces of the Mrnjavčevićs were quickly directed eastward. Having in vain looked for allies, the two brothers finally entered with their own troops into the territory controlled by the Ottomans. At the Battle of Maritsa on 26 September 1371, the Turks annihilated the Serbian army; not even the bodies of Vukašin and Jovan Uglješa were ever found. The place where it was fought, near the village of Ormenio in the east of present-day Greece, has ever since been called Sırp Sındığı "Serbian Rout" in Turkish. The outcome of this battle had serious consequences—it actually opened up the Balkans to the Turks. W 1371 roku Đurađ ogłosił Republice Raguzyjskiej, że Vukašin Mrnjavčević i jego syn, Marko, wraz ze swoimi wojskami znajdują się w Szkodrze z Đurađem i przygotowują atak na Altomanović. Dubrownik wsparł ich kampanię, dostarczając statki do transportu ludzi i zaopatrzenia, gdyż kampania ta leżała w interesie Dubrownika. Jednakże kampania nigdy się nie odbyła, gdyż Vukašin i Marko udali się na pomoc bratu Vukašina, Jovanowi Uglješie, w wyprawie przeciwko Turkom, która zakończyła się całkowitą klęską, jaką była bitwa pod Maricą. Altomanović miał jednak teraz jeszcze większe kłopoty. Książę Lazar Hrebeljanović z Serbii i Ban Tvrtko I z Bośni sprzymierzyli się, aby pokonać Nikolę Altomanovic. Altomanović, zdesperowany potrzebą silnego sojusznika, rozpoczął negocjacje z Đurađem. Większość historyków zgadza się, że w wyniku negocjacji Đurađ uzyskał od Altomanovića miasta Trebinje, Konavle i Dračevica, prawdopodobnie jako łapówkę w zamian za zachowanie neutralności podczas wojny. Inni historycy podzielają jednak relację Mauro Orbiniego i twierdzą, że Đurađ nigdy nie zawarł takiego porozumienia, lecz sam podbił miasta, które uzyskał na mocy porozumienia, po pokonaniu Altomanovicia w 1373 r. In 1371, Đurađ announced to Ragusan Republic that Vukašin Mrnjavčević and his son, Marko, along with their armies, were in Scutari with Đurađ, preparing an attack on Altomanović. Dubrovnik assisted their campaign by providing ships to transport men and supplies, since their campaign was in Dubrovnik's interests. However, the campaign never took place as Vukašin and Marko went to aid Vukašin's brother, Jovan Uglješa, in a campaign against the Turks, which ended up in total disaster that was the Battle of Maritsa. Altomanović though was now in even more trouble. Prince Lazar Hrebeljanović of Serbia and Ban Tvrtko I of Bosnia allied themselves to defeat Nikola Altomanović. Desperate for a strong ally, Altomanović began negotiations with Đurađ. Most historians agree that in concluding negotiations, Đurađ gained the towns of Trebinje, Konavle and Dračevica from Altomanović, possibly a bribe to remain neutral within the war. Other historians, however, follow Mauro Orbini's account and argue that Đurađ never concluded such an agreement, rather conquered the towns he gained from the agreement himself after Altomanović was defeated in 1373. Zgromadzenie 1374 Zgromadzenie (Sabor) odbyło się 26 września 1374 roku, symbolicznie trzy lata po bitwie pod Maricą. Zgromadzenie zwołano w celu położenia kresu niezgodzie wśród serbskiej szlachty. Zarówno Marko, jak i Lazar rościli sobie prawo do tytułu króla, przy czym Vuk Branković popierał Lazara. The Assembly (Sabor) took place on September 26, 1374, symbolically three years since the Battle at Maritsa. The Assembly was held to stop the discord between Serbian nobles. Marko and Lazar both claimed the titles of King, with Vuk Branković supporting Lazar. Koronacja Tvrtka 26 października 1377 r. Tvrtko koronował się na Stefana Tvrtko I, z Bożej łaski króla Serbów, Bośni, Wybrzeża i Ziem Zachodnich . Dziś niektórzy historycy uważają, że koronacji dokonano w klasztorze Mileševa, choć nie ma na to dowodów. Inną możliwością, popartą dowodami archeologicznymi, jest to, że został koronowany w Mili koło Visoko w kościele zbudowanym za panowania Stefana II Kotromanicia, gdzie został również pochowany obok swojego wuja Stjepana II. Stefan był standardowym tytułem władców dynastii Nemanjić . W latach 1375–1377 Tvrtko stworzył unikalną genealogię, w której wyraźnie zaznaczył swoje pochodzenie od rodu Nemanjići. On 26 October 1377, Tvrtko had himself crowned as Stephen Tvrtko I, by the Grace of God, King of the Serbs, Bosnia and the Seaside and the Western Lands. Today, some historians consider that he was crowned in the Monastery of Mileševa, even though there is no evidence of that. Another possibility, supported by archaeological evidences, is that he was crowned in Mile near Visoko in the church which was built in time of Stephen II Kotromanić's reign, where he was also buried alongside his uncle Stjepan II. Stephen (Stefan) was the standard title of the rulers of the Nemanjić dynasty. In 1375–1377 Tvrtko created a unique genealogy that explicitly stated his descent from the Nemanjići. Śmierć Balšicia Đurađ I zmarł 13 stycznia 1378 w Scutari . Jednakże nowsze badania wskazują, że Đurađ zmarł w 1379 roku, a nie w 1378 roku. Władzę w Zeta objął jego młodszy brat, Balša II . Śmierć Đurađa wywołała spore poruszenie wśród sąsiadów Zety. Bośniacki ban Tvrtko I zaanektował w 1377 r. terytoria Đurađa graniczące z Dubrownikiem, wraz z pozostałą częścią nadmorskich ziem Đurađa między Zatoką Kotorską a ziemiami, które zostały zaanektowane w 1377 r., tuż po jego śmierci. Tvrtko zabezpieczył te posiadłości po śmierci Đurađa, nie obawiając się kontrataku. Đurađ I died on 13 January 1378 in Scutari. However, recent studies now conclude that Đurađ died in 1379 rather than in 1378. The rule of Zeta was passed down to his younger brother, Balša II. Đurađ's death caused quite a stir between Zeta's neighbours. Bosnian Ban Tvrtko I annexed Đurađ's territories bordering Dubrovnik in 1377, along with the remainder of Đurađ's coastal lands between the Bay of Kotor and the land previously annexed in 1377 at the time of his death. Tvrtko secured these possessions through Đurađ's death, free of worry of any counter-attack. Vuk Branković również skorzystał z okazji, aby zdobyć ziemię Đurađa. Branković wysłał swoje siły do Metohii i zdobył Prizren wraz z resztą posiadłości Đurađa w tym regionie. Vuk Branković also took this opportunity to gain Đurađ's land. Branković sent his forces into Metohija and seized Prizren, along with the rest of Đurađ's holdings in the region. Powstanie Lazara "v leto 6889. godine ubi Crep i Vitomir Turke na Dubravci" "In the summer of 1380, Crep and Vitomir killed the Turks on Dubravnica" — -Lazar's chronicles on his commanders W 1379 roku książę Lazar Hrebeljanović, namiestnik Pomoravlje, stał się najpotężniejszym spośród serbskich szlachciców. W swoich podpisach podawał się za „ Autokratę wszystkich Serbów ” (Szablon:Pismo ); niemniej jednak nie był na tyle potężny, aby zjednoczyć pod swoją władzą wszystkie ziemie serbskie. Rodziny Balšića i Mrnjavčevicia, Konstantina Dragaša (ze strony matki Nemanjića), Vuka Brankovicia, Tvrtko i Radoslava Hlapena rządziły w swoich domenach bez konsultacji z Lazarem. Oprócz Marka na scenie politycznej pojawił się jeszcze jeden król: w 1377 r. metropolita Mileševa koronował Tvrtko I, spokrewnionego z Nemanjići, na „króla Serbów, Bośni, Wybrzeża i Ziem Zachodnich”. Wcześniej zajął niektóre zachodnie części byłego Imperium Serbskiego. Po zajęciu dóbr Nikoli Altomanovica w 1379 roku podporządkował sobie Radiča Brankovicia . By 1379, Prince Lazar Hrebeljanović, the governor of Pomoravlje, emerged as most powerful among the Serbian nobles. In his signatures, he titled himself as the "Autocrat of all the Serbs" (Szablon:Script); nevertheless, he was not powerful enough to unite all Serbian lands under his authority. The families of Balšić and Mrnjavčević, Konstantin Dragaš (maternally a Nemanjić), Vuk Branković, Tvrtko and Radoslav Hlapen, ruled in their respective domains without consulting with Lazar. Another king besides Marko advanced on the political scene: in 1377, the Metropolitan of Mileševa crowned Tvrtko I, maternally related to the Nemanjići, "King of the Serbs, Bosnia and the Seaside and the Western Lands". He had previously taken some western parts of the former Serbian Empire. After taking Nikola Altomanovic's lands in 1379, he subordinated Radič Branković. Bitwa o Kosowo Destruction of the Serbian Empire on Kosovo. Zniszczenie Imperium Serbskiego w Kosowie . W dniu 28 W czerwcu 1389 r. wojska serbskie pod wodzą księcia Lazara, Vuka Brankovicia i szlachcica Tvrtki, Vlatko Vukovicia z Zachlumii, stanęły do walki z armią osmańską dowodzoną przez sułtana Murada I i jego dwóch synów, Bajazyda i Jakuba. Była to bitwa na Kosowym Polu — najsłynniejsza bitwa w średniowiecznej historii Serbii. Jeśli wcześniejsza bitwa pod Maricą była początkiem końca Imperium Serbskiego, to bitwa na Kosowym Polu, która miała miejsce niecałe 20 lat później, była gwoździem do trumny. Większość armii serbskiej została rozbita w bitwie, chociaż początek był dla Serbów pomyślny. Vuk Branković, który dowodził prawym skrzydłem Serbii, rozgromił lewe skrzydło Osmanów dowodzone przez innego syna Murada, Jakuba. Bitwa rozpoczęła się po tym, jak ciężka kawaleria serbska rozpoczęła się od uderzenia w lewe skrzydło Osmanów i uszkodzenia ich centrum, co pozwoliło im się wycofać i uzyskać początkową przewagę. Drugi syn Murada, Bajazyd, dowodził prawym skrzydłem armii osmańskiej, w którego skład wchodziły cztery dywizje tureckie, dwie serbskie i jedna bułgarska. Powstrzymał siły Vlatko Vukovicia i serbsko-bośniacką część lewego skrzydła serbskiego. Bajazyd, dysponując świeżymi i gotowymi do walki rezerwami, przeprowadził kontratak na Serbów Łazara, którzy mocno napierali na centrum Imperium Osmańskiego. Jego żołnierze przedarli się do rannego Lazara, pojmali go i innych serbskich możnowładców i zaprowadzili przed oblicze Murada, który w tym czasie umierał od ciosów zadanych przez serbskiego fałszywego dezertera, Miloša Obilica . Przed śmiercią Murad oglądał ścięcie Lazara i innych szlachciców. Podczas gdy Serbowie się wycofywali, armia osmańska również poniosła duże straty, a Bajazyd powrócił do Adrianopola, aby umocnić swą władzę na nowym tronie. Bitwa zakończyła się porażką serbskiego księcia i jego wasali; chociaż zniszczyli większość sił przeciwnika, pozostało niewiele wojsk serbskich, podczas gdy Turcy mieli znacznie więcej wojsk na wschodzie. W rezultacie w kolejnych latach księstwa serbskie, które nie były jeszcze wasalami Imperium Osmańskiego, zaczęły się poddawać. On 28 June 1389, Serbian forces led by Prince Lazar, Vuk Branković, and Tvrtko's nobleman Vlatko Vuković of Zachlumia, confronted the Ottoman army led by Sultan Murad I and his two sons Bayezid and Yakub. This was the Battle of Kosovo—the most famous battle in Serbia’s medieval history. If the earlier Battle of Maritsa was the beginning of the end of the Serbian Empire, then the Battle of Kosovo less than 20 years later was the death knell. The majority of the Serbian army was obliterated in battle, although it started out well for the Serbs; Vuk Brankovic, who led the Serbian right wing, routed the left wing of the Ottomans being led by another son of Murad, Yakub, after the Serbian heavy cavalry began the battle by hitting the Ottoman left hard and damaging their center, pushing them back and gaining the initial advantage. Murad's other son, Bayezid, commanded the Ottoman right, which was made up of four Turkish, two Serbian, and one Bulgarian division. He held off the forces of Vlatko Vukovic and the Serbian/Bosnian component of the Serbian left. Bayezid, with his reserves fresh and ready for battle, counterattacked Lazar's Serbs, who had been pushing hard against the Ottoman center. His troops broke through to the wounded Lazar himself, captured him and other Serbian nobles, and took them before the face of Murad, who by this point was dying after being stabbed by a Serbian false deserter, Milos Obilic. Before Murad's death, he watched the beheading of Lazar and the other nobles. While the Serbs then retreated, the Ottoman army also withdrew, due to their heavy casualties, and Bayezid returned to Adrianople to consolidate his hold on his new throne. The battle was clearly a loss for the Serbian prince and his vassals; although they had destroyed most of the opposing force, few Serbian troops remained, while the Turks had many more troops in the east. Consequently, the Serbian principalities that were not already Ottoman vassals soon began to submit in the following years. Większość armii serbskiej została zmiażdżona w bitwie; jednak zarówno Lazar, jak i Murad stracili życie, a resztki ich armii ostatecznie wycofały się z pola bitwy. Ponadto w odpowiedzi na naciski ze strony Turcji niektórzy serbscy szlachcice wydawali swoje córki, w tym córkę księcia Łazarza, za Bajazyda. W następstwie tych małżeństw Stefan Lazarević stał się wiernym sojusznikiem Bajazyda i wysłał znaczne siły na wiele późniejszych działań wojennych Bajazyda, w tym na bitwę pod Nikopolis . Ostatecznie Despotat Serbski wielokrotnie podejmował próby pokonania Turków przy współudziale Węgrów, aż do ostatecznej klęski w 1459 r., a następnie ponownie w 1540 r. The majority of the Serbian army was obliterated in battle; but both Lazar and Murad lost their lives in it, and the remnants of their armies eventually retreated from the battlefield. Furthermore, in response to Turkish pressure, some Serbian noblemen wed their daughters, including the daughter of Prince Lazar, to Bayezid. In the wake of these marriages, Stefan Lazarević became a loyal ally of Bayezid, going on to contribute significant forces to many of Bayezid's future military engagements, including the Battle of Nicopolis. Eventually, the Serbian Despotate would, on numerous occasions, attempt to defeat the Ottomans in conjunction with the Hungarians until its final defeat in 1459 and again in 1540. Administracja Lordships in the Central Balkans that emerged after the dissolution of the Serbian Empire (1373–1395)Władza na Bałkanach Środkowych, która powstała po rozpadzie Imperium Serbskiego (1373–1395) Provinces Map Name (Territory) Ruler(s) Notes Moravian Serbia (Central Serbia) Lazar Hrebeljanović Stefan Lazarević Ottoman vassal 1390- Zeta Lordship (South Montenegro and northernmost Albania) Balšić noble family . Prilep Lordship (Western North Macedonia) Marko Mrnjavčević Becomes Ottoman vassal after Maritsa. Domain of the Dejanović family (Eastern North Macedonia) Jovan Dragaš Konstantin Dejanović Becomes Ottoman vassal after Maritsa. Branković District (Lower Raška, Kosovo and Upper Vardar) Vuk Branković Đurađ Branković Ottoman vassal 1392-1396 Minor / Brief / : Altomanović District (Herzegovina, Raška, North Kosovo and Zlatibor) Nikola Altomanović District conquered by neighbouring nobles by 1373. Dziedzictwo Serbian epic poems speak of the fall of the Serbian Empire. Zobacz także List of Serbian rulers Przypisy Źródła Dušan T. Histoire du peuple serbe. (po francusku) Lausanne: wyd. L’Age d’Homme. ISBN 9782825119587. Sima The Serbs. Malden: wyd. Blackwell Publishing. (2004) ISBN 9781405142915. Vladimir Istorija srpskog naroda. (po serbsku) Belgrade: wyd. Ars Libri. (2001) "The Rise and Fall of the Serbian Empire and the Extinction of Serbian Independence". W: The Balkans: A History of Bulgaria, Serbia, Greece, Rumania, Turkey. wyd. Clarendon Press. (1915) ss. 89-102. Francis The Slavs in European History and Civilization. New Brunswick, New Jersey: wyd. Rutgers University Press. (1962) John Van Antwerp Jr. [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor, Michigan: wyd. University of Michigan Press. (1994) ISBN 0472082604. Zaga Studies in Byzantine and Serbian Medieval Art. London: wyd. The Pindar Press. (2001) ISBN 9781899828340. Rade Крај Српског царства. (po serbsku) Belgrade: wyd. Srpska književna zadruga. (1975) Donald M. [1972]. The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453. Cambridge: wyd. Cambridge University Press. (1993) ISBN 9780521439916. Donald M. The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295-1383. Cambridge: wyd. Cambridge University Press. (1996) ISBN 9780521522014. Mauro Il Regno de gli Slavi hoggi corrottamente detti Schiavoni. Pesaro: wyd. Apresso Girolamo Concordia. (1601) Мавро Краљевство Словена. Београд: wyd. Српска књижевна задруга. (1968) George History of the Byzantine State. Oxford: wyd. Basil Blackwell. (1956) Tatyana Prince Marko: The Hero of South Slavic Epics. New York: wyd. Syracuse University Press. (1988) ISBN 9780815624448. Jean W. East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500. Seattle: wyd. University of Washington Press. (1994) ISBN 9780295800646. George Christos The Serbs and Byzantium during the reign of Tsar Stephen Dušan (1331-1355) and his successors. Washington: wyd. Dumbarton Oaks Library and Collection. (1984) ISBN 9780884021377. Marko Немирно доба српског средњег века. Властела српских обласних господара. wyd. Službeni list SRJ. (2000) ISBN 978-86-355-0452-0. Раде Крај Српског царства. wyd. Српска књижевна задруга. (1975) Rade Kraj srpskog carstva. wyd. Beogradski izdavačko-grafički zavod. (1989) ISBN 9788613003465. Dalsza lektura Ferjančić, B. (1975) Vladarska ideologija u srpskoj diplomatici posle propasti Carstva, 1371. in: Božić I., Đurić B. [ed.] O knezu Lazaru, naučni skup, Kruševac, 1971, Beograd: Filozofski fakultet, 139-150 Nikola B. Ilustrovana istorija Srba: Propast srpskog carstva 1371-1389. wyd. Litera. (1991) ISBN 9788674670125.

Upadek imperium serbskiego {{{nazwa_oryginalna}}} Czas 20 grudnia 1355 – 4 grudnia 1371 Miejsce Imperium Serbskiego Wynik Fragmentacja feudalna Strony konfliktu Dowódcy

Serbian