Bánffy Kristóf
Strona | Autorzy | Nota |
[1] | [2] | Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku węgierskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku węgierskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaHrabia alsólendvai Bánffy Kristóf (* 12 marca 1577, Nemti – † 1644), tárnokmester w latach 1622-1625, podczaszy królewski (węg. pohárnokmester) w latach 1622-1625, főispán komitatu Zala, żołnierz, wielki posiadacz ziemski. Jego życiePotomek starozytnej szlacheckiej rodziny Bánffy z Alsólendva z rodu Hahót z komitatu Zala. Jego ojcem był Miklós Bánffy (1547–1593) z Alsólendva, główny podczaszy (węg. főpohárnok) w 1573 r., főispán komitatu Zala w latach 1569–1579, hojny patron, wielki właściciel ziemski, matka zaś Orsolya Zrínyi (1552–1593). Jego dziadkami ze strony ojca byli István Bánffy (1522–1568) z Alsólendva, który był sędzią regionalnym (węg. országbíró) w latach 1567–1568, kamerdyner królewski (węg. étekfogó mester), wielki właściciel ziemski oraz Magdolna Országh z Guthi. Jego dziadkami ze strony matki byli kapitan Szigetvár Miklós Zrínyi i Katalin Frangepán. Kristóf i jego rodzina wyznawali religię reformowaną do 1598 r., ale potem, wśród przyjaciół Paulinów wypędzonych przez jego starego ojca Istvána Bánffyego, przyjął do swojego zamku Simona Brátulicha, człowieka bardzo wykształconego i naukowego, który nawrócił Kristófa na katolicyzm około 1598; Ponieważ jednak w Alsólendvá nie było wówczas innego kościoła niż ten na przedmieściach Szent-János, Kristóf Bánffy kazał wybudować kościół katolicki w Alsólendvá, do którego podarował kielich wykonany ze srebra i złocony od wewnątrz herb rodziny Bánffy z Alsólendva. W ten sposób rodzina Bánffy z Alsólendva oraz wielu ich znajomych i poddanych powróciło do wiary katolickiej. W swoim czasie odegrał znaczącą rolę w walkach z Osmanami i obronie zamku Alsólendva w komitacie Zala. W 1601 roku Kristóf wraz ze swoimi zdeterminowanymi i odważnymi najemnikami po raz kolejny odepchnął hordy turecko-tatarskie atakujące Alsólendvę. O świcie w Święto Trzech Króli w 1603 roku okołotysięczna horda turecko-tatarskie ponownie zaatakowała Alsólendvę, ale Kristóf bronił jej tak bohatersko, że wróg nie mógł przedostać się przez bagna. Rozwścieczeni tą porażką ominęli bagna i zaatakowali obrzeża Alsólendvy przez bagna: Szent-János; w tym przypadku kościół i klasztor zbudowane przez János Bánffy po katastrofie w Mohács zostały podpalone i zrównane z ziemią i nigdy nie odbudowane.[1] Wróg, chcąc zemścić się za tę porażkę, 16 października 1603 roku ponownie zaatakował Alsólendvę. Mieszkańcy zamku byli zajęci żniwami, gdy Osmanowie pojawili się niezauważeni na ulicach miasta. Kristóf wezwał swój lud do broni. Rozpoczęła się desperacka walka, która zakończyła się przegrana Osmanów.[2] W czasie powstania Bocskai Kristóf Bánffy poddał się powstańcom wraz z zamkami Alsólendva i Lenti. 29 maja 1607 roku Kristóf poinformował już Ferenca Batthyányego, że kapitan zamku Lenti, Mátyás Pribék, wpuścił Menyhérta Ráttkyego do zamku, który przejął zamek dla cesarza. Następnie Ráttky przejął również dowodzenie. Kristóf szybko awansował na wyższe stanowiska, od 19 sierpnia 1625 do 1644 był főispánem komitatu Zala[3], od 1622 do 1625 kamerdynerem królewskim (węg. pohárnokmester), a od 1625 do 1644 kamerdynerem (węg. tárnokmester); W dniu 22 czerwca 1622 r. Kristóf Bánffy, István Bánffy i János Bánffy z Alsólendva otrzymali od króla Węgier Ferdynanda II tytuł hrabiów węgierskich. Kristóf uczestniczył w trzech koronacjach: Ferdynanda II, Macieja II i Ferdynanda III.[4] W uroczystościach koronacjnych Ferdynanda III brał udział jako chorazy flagi narodowej. Rodzina Bánffy z Alsólendva wymarła w 1644 roku z chwila śmierci Kristófa. Jego małżeństwa i potomkowie27 października 1596 Kristóf ożenił się z panną Anną Mérey z Kaposmérei († 16 marca 1605), córką Imre Mérey z Kaposmérei i baronową Magdolną Zay z Czömör. Kristóf i Anna mieli dzieci:
Drugą żoną Kristófa był baronówna Ilona Draskovich z Trakostán, której rodzicami byli baron János Draskovits z Trakostán (1550–1613), chorwacki ban oraz Éva Istvánffy z Baranyavár i Kissassonzfalvi. Bratem Ilony był hrabia János Draskovits z Trakostán (1603–1648), palatyn Królestwa Węgier. Kristófowi Bánffy’emu i Ilonie Draskovitch urodziły się tylko córki, w związku z czym rodzina Bánffy w Alsólendva wymarła w 1644 roku. Według aktu z dnia 26 maja 1646 r. w Kerkakutas mieszkał hrabina Ilona Dráskovich; György Bertalan zastawił dom, ziemię i młyn, z których korzystał, za 300 talarów cesarskich swojemu poddanemu. Według tego dokumentu 7 lutego 1647 roku hrabina Ilona Dráskovich już nie żyła. Dzieci Kristófa i Ilony:
|
|
Przypisy
- ↑ Halis István – Hoffmann Mór szerk.: Zalavármegyei Évkönyv a Millenniumra (1896). Alsó-Lendva története. Dervarics Kálmántól
- ↑ Zalai Magyar Élet, 1941. április-június (2. évfolyam, 77-146. szám)1941-06-14 / 133. szám
- ↑ Zala megye archontológiája 1138-2000 - Zalai Gyűjtemény 50. (Zalaegerszeg, 2000)
- ↑ A 57 - Magyar Kancelláriai Levéltár - Libri regii - 7. kötet, ss. 268 - 270.
- ↑ PIM-névtérazonosító. [dostęp: 2023-03-04].