Bitka kod Bliske

Z Europa Środkowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Notka

Bitka kod Bliske (pol. Bitwa pod Bliską – dziś Blizna na północny-zachód od Trogiru w Chorwacja) – bitwa, w której w 1322 r. armia koalicji książąt chorwackich i miast dalmatyńskich pod dowództwem slawońskiego bana Ivana I. Babonića pokonała siły chorwacko-dalmatyńskiego bana Mladena II. Šubića Bribirsiego i jego sojuszników.

Szerszy kontekst bitwy

Po śmierci Pawła I. Šubića Bribirskiego, chorwacko-dalmatyńskiego bana i władcy Bośni, Humu i dalmatyńskich miast, która nastąpiła 1 maja 1312 r., jego najstarszy syn Mladen II przejął jego własność, stając się automatycznie chorwacko-dalmatyńskim i bośniackim banem, Ponieważ w tym czasie władza chorwacko-węgierskiego króla Karola Roberta Andegaweńskiego nie była jeszcze trwale ugruntowana, Mladen II. na swoim terytorium, z siedzibą w Bribirze, miał praktycznie niepodważalną i nieograniczoną władzę. Król tolerował to, ponieważ jego ojciec, Paweł I, pomógł mu dojść do władzy. Jednak z czasem Mladen II. wszedł w konflikt, głównie ze względu na spory własnościowe z chorwackimi arystokratami w ich szerszym sąsiedztwie (książęta Krk – przyszli Frankapanie, następnie Gusicowie (książęta krbawscy) i Nelipićowie z klanu Svačići itp.), z niektórymi miastami na wybrzeżu Adriatyku (Šibenik, Trogir), ze szlachcicem bośniacki Stefanem II Kotromaniciem i ponownie ze starym rywalem Republiką Wenecką.

Burzliwe wydarzenia miały miejsce w latach 1317–1322, z serią zamieszek, oblężeń, konfliktów zbrojnych, przejścia z jednego obozu do drugiego i podchodów taktycznych po obu stronach. Ivan I. Babonić, ban całej Slawonii, zaangażował się między innymi w poparcie króla, przekonany, że nadszedł czas, by osłabić potęgę Bribirów.

Decydująca bitwa miała miejsce późnym latem lub wczesną jesienią 1322 r. pod Bliską, obecnie Blizna koło Trogiru, w której ban Mladen II. ze swoimi sojusznikami był po jednej stronie (wśród nich był jego młodszy brat Juraj II.), a po drugiej stała armia szerokiej koalicji dowodzonej przez Ivana. Nie są dostępne żadne szczegóły dotyczące samej bitwy, ale wiadomo, że siły Mladena przegrały bitwę. On i jego brat Juraj zdołali uciec i tymczasowo schronić się w forcie Świętego Jerzego w Klisie.

Blizna Donja – dzisiejszy wygląd miejsca, w którym kiedyś miała miejsce bitwa

Krótko po bitwie chorwacko-węgierski król Karol Robert Andegaweński przybył ze swoją armią do południowej Chorwacji, aby spróbować uspokoić sytuację. 8 października 1322 r. na zgromadzeniu w twierdzy Knin zwycięzcy bitwy pod Bliską zostali obdzieleni lub potwierdzone zostały dobra oraz przywileje, a on pojmał i zabrał ze sobą na Węgry pokonanego Mladena, gdzie ten spędził dwadzieścia lat na dworze króla, aż do swojej śmierci w latach 1341–1343.

Bitwa pod Bliską złamała potęgę i wpływy książąt Bribiru. Oznaczało to utratę części dóbr, które Bribirski posiadał do tej pory, ale także utratę dziedzicznego tytułu bana, ponieważ Ivan I. Babonić został mianowany przez króla chorwacko-dalmatyński banem. Z drugiej strony Stjepan II. stał się bośniackim banem. Konsekwencją upadku władzy Šubićów było umocnienie innych chorwackich wielmoży, przede wszystkim książąt Blagajskich (Babonićów), Nelipića i książąt Krčkich. Jednak bracia Mladena Juraj II./II. György, Pavao II./II. Pál, Grgur V./V. Gergely i Marko II./II. Márk oraz ich synowie Mladen III., Pavao III., Bozidar/Boldizsár, Juraj III. (przyszły Juraj I. Zryński) i Pribko przeżyli i utrzymali swoje dawne posiadłości przez kolejne trzydzieści lat, jednak do czasu gdy król Ludwik I. Wielki, syn Karola Roberta, nie zdołał ich zastąpić ani w inny sposób wydziedziczyć.

Linki zewnętrzne

Bitka kod Bliske
Bitwa pod Bliską
chorwacka wojna domowa
ilustracja
Od przybycia nad Adriatyk sporadyczne konflikty wielmożów były nieodłączną częścią życia politycznego Chorwatów
Czas 1322
Miejsce Bliska, dzisiaj Blizna w głębi lądu koło Trogiru, Zagory, Hrvatska
Wynik Zwycięstwo koalicji książąt i miast chorwackich nad Mladenem II Šubićem Bribirskim
Strony konfliktu
Koalicja książąt i miast chorwackich przy wsparciu króla
Karola Roberta
Mladen II Šubić Bribirski
ban Dalmacji i Chorwacji z sojusznikami
Dowódcy
Ivan Babonić
ban całej Slawonii
Mladen II Šubić Bribirski
ban Dalmacji i Chorwacji
Siły
nieznana liczba nieznana liczba
Straty
nieznana liczba nieznana liczba
Flag of Croatia (Early 16th century–1526) (Border).svg Wojny Chorwatów

Oblężenie Zary (1202)  ♦  IV wyprawa krzyżowa  ♦  V wyprawa krzyżowa  ♦  Bitwa na równinie Mohi (1241)  ♦  Bitwa pod Bliską (1322)  ♦  Oblężenie Zary (1345–46)  ♦  Bitwa pod Samoborem (1441)  ♦  Bitwa pod Zlaticą (1443)  ♦  Bitwa pod Warną (1444)  ♦  Bitwa nad Uną (1483)  ♦  Bitwa w wąwozie Vrpile (1491)  ♦  Bitwa na Krbavskim Polu (1493)  ♦  Bitwa pod Dubicą (1513)  ♦  Bitwa o Jajce (1518)  ♦  Oblężenie Knina (1522)  ♦  Oblężenie Ostrovicy (1523)  ♦  Bitwa pod Mohaczem (1526)  ♦  Węgierska kampania (1527–38)