Bitka za Bihać 1592.
| Strona | Autorzy | Nota |
| [1] | [2] | Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku chorwackim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku chorwackim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaBitka za Bihać (pol. bitwa pod Bihaćem) – osmańskie oblężenie miasta Bihać (wówczas pod panowaniem Królestwa Chorwacji, wchodzącego w skład monarchii habsburskiej) i miało miejsce w okresie od 10 do 19 czerwca 1592 roku. Przybycie Hasana paszy Predojevicia jako begler-beja bośniackiego paszy (1591) zakończyło okres pokoju ustanowionego między cesarzem Rudolfem II. i sułtanem Muratem III, a następnie prowincjonalne armie osmańskie przypuściły atak na Królestwo Chorwacji. Jednym z pierwszych celów było Bihać, prawie odizolowane miasto nad rzeką Uną, które odparło atak osmański w 1585 roku. Chorwacki ban Thomas Erdődy wykorzystał dostępne fundusze i żołnierzy do ochrony przygranicznych miast, ale Osmanom udało się zdobyć kilka mniejszych fortów w 1591 roku. 5 stycznia 1592 r. parlament chorwacki uchwalił ustawę o powszechnym powstaniu w kraju. Na początku czerwca 1592 roku Hasan-paša Predojević poprowadził swoje wojska w kierunku Bihać, którego broniło około 400-500 żołnierzy habsbursko-chorwackich pod dowództwem kapitana Josip Lamberg. Oblężenie trwało do 19 czerwca, kiedy Lamberg poddał miasto z powodu braku posiłków i niewystarczającej liczby obrońców, a za ten czyn był później sądzony za zdradę stanu. Chociaż zgodnie z warunkami kapitulacji jego obywatelom pozwolono opuścić miasto lub pozostać w nim bez szkody, po wkroczeniu wojsk Hasana Paszy Predojevicia do Bihać zginęło ponad 2000 cywilów, a 800 zostało zniewolonych. Ofensywa trwała do czerwca 1593 r., kiedy to Hasan Paša Predojević zginął w bitwie pod Sisakiem, która była przyczyną długiej wojny tureckiej (1593 – 1606). Tło polityczno-wojskowePo niepowodzeniu oblężenia Sisaka w 1592 r. Predojević przygotował grunt pod podbój Sisaka, „klucza do Chorwacji”, ponieważ upadek Sisaka otworzyłby drogę do Zagrzebia, co oznaczało ostateczny podbój całej Chorwacji.[1] Przebieg bitwySiły osmańskie oblegały miasto. Oblężenie trwało dziewięć dni. Miasto praktycznie upadło bez walki. Pasza fałszywie obiecał obywatelom, że jeśli poddadzą miasto, będą mieli pełną wolność. 19 czerwca kapitan Lamberg na prośbę mieszkańców otworzył bramy miasta. Obietnica okazała się fałszywa. Predojević złamał obietnicę: Turcy zabili dwa tysiące ludzi i wzięli do niewoli około 800 dzieci.[1] Wynik bitwyŁatwy podbój Bihacia[2] był wielkim momentem psychologicznym, ponieważ zdobył on miasto, zwane wówczas także „kluczowym miastem Królestwa Chorwacji”.[1] Do decyzji o rozpoczęciu nowej kampanii przyczynił się także sukces w bitwie pod Brestem w Pokuplje w tym samym roku, kiedy Predojević pokonał wojska chorwackiego bana Toma Erdődy oraz udana dewastacja w Turopolje (Mraclin i in.). Po upadku Bihacia chorwacki parlament zareagował szybko. Doprowadził do powstania (insurrectio), czyli decyzji o powstaniu powszechnym, w której napisano, że na wezwanie bana szlachta, chłopi pańszczyźniani, obywatele i wszystkie osoby duchowne mają iść na wojnę.[1] Zobacz więcej |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_(Border).svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Przypis
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Sandra Skanderlić: Bitka kod Siska. Zarchiwizowane 22 maja 2015 r., chorwacki portal internetowy w Szwajcarii croatia.ch
- ↑ Predojević, Hasan-paša, Hrvatska enciklopedija
- ↑ Klaić 1973 ↓, s. 478.
- ↑ 4,0 4,1 Horvat 1924 ↓, chapter 75.
- ↑ Lopašić 1890 ↓, s. 87.
Bibliografia
- Neven Budak Neven (1989). „Uloga bihaćke komune u obrani granice”. The role of the community of Bihac in the defence of the border. „Historijski zbornik” Zagreb: wyd. Savez povijesnih društava Hrvatske / Štamparski zavod "Ognjen Prica". Vol. 42 ss. 163–170.
- Goldstein Ivo (1994). Sisačka bitka 1593.. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Zavod za hrvatsku povijest Filozofskoga fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. ISBN 9789531750257.
- Guldescu Stanko (1970). The Croatian-Slavonian Kingdom: 1526–1792. The Hague: wyd. Walter de Gruyter GmbH & Co KG. ISBN 9783110881622.
- Horvat Rudolf (1924). Povijest Hrvatske: od najstarijeg doba do g. 1657.. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Tiskara Merkur. Vol. 1.
- Klaić Vjekoslav (1973). Povijest Hrvata od najstarijih vremena do svršetka XIX. stoljeća. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Nakladni zavod Matice hrvatske. Vol. 5.
- Kozličić Mithad (2003). Unsko-sansko područje na starim geografskim kartama. (po chorwacku) Sarajevo; Bihać: wyd. Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine; Arhiv Unsko-sanskog kantona. ISBN 9958-500-22-1.
- Lopašić Radoslav (1890). Bihać i Bihaćka krajina: mjestopisne i poviestne crtice sa jednom zemljopisnom kartom i sa četrnaest slika. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Marjan tisak.
- Mažuran Ive (1998). Povijest Hrvatske od 15. stoljeća do 18. stoljeća. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Golden marketing.
- Ó hAnnracháin Tadhg (2015). Catholic Europe, 1592-1648: Centre and Peripheries. wyd. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-927272-3.
- Setton Kenneth Meyer (1991). Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. Philadelphia, Mass.: wyd. The American Philosophical Society. ISBN 0-87169-192-2..
- Šišić Ferdo (2004). Povijest Hrvata: pregled povijesti hrvatskoga naroda. (po chorwacku) Zagreb: wyd. Marjan tisak. ISBN 9789532141962.
- Tanner Marcus (2001). Croatia: A Nation Forged in War. New Haven: wyd. Yale University Press. ISBN 978-0-300-09125-0.