Augsburgi csata

Z Europa Środkowa
(Przekierowano z Bitwa pod Augsburgiem)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Węgierskie najazdy na Europę

Południowy Bug (896)  ♦  Brenta (899)  ♦  Pozsonyi (907)  ♦  Eisenach (908)  ♦  Lechfeld (910)  ♦  Rednit (910)  ♦  Aschbach (913)  ♦  Püchen (919)  ♦  Bitwa nad Drawą (925 (?))  ♦  Riade (933)  ♦  W.l.n.d.r (934)  ♦  Fraxinet (942)  ♦  Hiszpania (942)  ♦  Wels (943)  ♦  Augsburg (955)  ♦  Bitwa nad Driną (ok.960)  ♦  Syrmia (ok.960)  ♦  Wojna bułgarsko-węgierska (880–1380)

Notka

Madziarski wojewoda Bulcsú

Augsburgi csata (pol. Bitwa na Lechowym Polu lub bitwa nad rzeką Lech, niem. Schlacht auf dem Lechfeld, słow. Bitka pri Lechu, cz. Bitva na Lechu)– bitwa stoczona w dniach 10–12 sierpnia 955 roku[1] nad rzeką Lech między Augsburgiem i Landsberg am Lech, pomiędzy rycerstwem niemieckim pod wodzą króla niemieckiego Ottona I] (posiłkowanym przez Czechów) a wojskami Węgrów (Madziarów). Jedna z najważniejszych bitew w dziejach Europy.

Wprowadzenie

Po usadowieniu się na obszarze Kotliny Karpackiej w 895 r., Węgrzy w ciągu pierwszej połowy X wieku regularnie najeżdżali Europę Zachodnią, docierając ze swymi łupieżczymi najazdami na terytorium Niemiec, północnych Włoch (Lombardii), a nawet do Hiszpanii i Normandii[2]. Ze szczególną intensywnością najeżdżali tereny Bawarii. Władcy europejscy przez długi czas byli całkowicie bezradni wobec tych powtarzających się napaści. Jedynie w 933 r. w bitwie nad Unstrutą udało się Henrykowi I pokonać Węgrów, ale dopiero bitwa nad rzeką Lech zakończyła pięćdziesięcioletni okres węgierskich inwazji.

Działania poprzedzające

W pierwszych dniach lipca 955 roku armia węgierska przekroczyła rzekę Anizę, rozpoczynając kampanię wojenną na terenie Bawarii[3]. Posuwając się w kierunku zachodnim, pod koniec lipca Madziarzy pod wodzą Bulcsú, Léla i Súra sforsowali rzekę Lech, tym samym rozszerzając zasięg najazdu dodatkowo na Szwabię. Z początkiem sierpnia plądrujące Bawarię i Szwabię zagony ich jazdy zaczęły gromadzić się pod miastem Augsburg nad rzeką Lech. Po koncentracji wszystkich sił Węgrzy oblegli Augsburg i w dniach 8–9 sierpnia prowadzili nieustanne szturmy na miasto, którego obroną kierował biskup Ulryk[3]. Na wieść o zbliżaniu się Niemców od zachodu szlakiem z Ulm, Węgrzy odstąpili wieczorem 9 sierpnia od oblężenia i skierowali wszystkie siły przeciw nadchodzącym wojskom Ottona I.

Bitwa

Do spotkania obu armii doszło wczesnym rankiem 10 sierpnia na południowy zachód od Augsburga, na obszarze pomiędzy rzeką Lech i szerokim na 7 km kompleksem leśnym zwanym Rauher Forst[3]. Bitwę zapoczątkowały oddziały madziarskie, zaatakowawszy na zachodnich obrzeżach Rauher Forst tylną kolumnę Niemców złożoną z taborów i czeskich posiłków. Początkowo Węgrzy odnieśli sukces, rozgramiając kolejno Czechów, dwa oddziały szwabskie i grabiąc tabory. Ostatecznie starcie zakończył zwycięsko dla Niemców kontratak konnicy frankijskiej dowodzonej przez księcia I Rudego. Po powrocie Franków oraz resztek oddziałów czeskich i szwabskich na wschodnią stronę lasu i połączeniu z resztą sił, Otton rzucił całe wojsko do ataku na zgromadzoną naprzeciwko armię węgierską. W trakcie bitwy walczące wojska przetoczyły się od lasu do rzeki Lech. Bitwa przeciągnęła się do późnego południa i zakończyła zwycięstwem Niemców[3].

Przez dwa następne dni, do 12 sierpnia, niedobitki Madziarów usiłowały opuścić Bawarię, lecz zostały ostatecznie rozgromione w wielu pomniejszych utarczkach. Podczas odwrotu zginęły tysiące Węgrów, wielu zaś potopiło się w rzece. Rycerze niemieccy zabili setki jeńców. Padło też kilkuset rycerzy Ottona, spośród dostojników zginął m.in. książę Konrad Czerwony. Dowodzący wojskami węgierskimi książę Lél (Lehel) i wojewoda (węg. harka) Bulcsú wpadli w ręce zwycięzców i zostali publicznie powieszeni.

Zwycięstwo Ottona doprowadziło do całkowitego zaprzestania łupieżczych najazdów węgierskich na obszary Europy Zachodniej.

Bibliografia

  • Robert F. Barkowski: Lechowe Pole 955. Warszawa: Bellona, 2016. ISBN 978-83-11-14231-2.
  • Wojny średniowiecznego świata. Techniki walki. Brian Todd Carey, Joshua B. Allfree, John Cairns (red.). Warszawa: Bellona, 2008, ss. 77–85. ISBN 978-83-11-11158-5.
  • Krzysztof Kowaleski: Otton I na Lechowym Polu 10 sierpnia 955 r., w cyklu: „Batalie i wodzowie wszech czasów” nr 11 (29 marca 2008), dodatek „Rzeczpospolitej”.
  • Andrzej Michałek: Słowianie Zachodni. Początki państwowości. Warszawa: Bellona, 2006, ss. 124–143. ISBN 978-83-11-10560-7. OCLC 169873070.

Przypisy

  1. Norman Davies: Europa. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2010, s. 350.
  2. Maria Miśkiewicz: Wczesnośredniowieczni sąsiedzi Słowian. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego, 2005, s. 89.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Robert F. Barkowski: Lechowe Pole 955. Warszawa: Bellona, 2016. ss. 105-106, 118-123, 138, 142-159. ISBN 978-83-11-14231-2.
Augsburgi csata (węg.)
Schlacht auf dem Lechfeld (niem.)
Bitwa na Lechowym Polu
Bitka pri Lechu (słow.)
Bitva na Lechu (cz.)
ilustracja
Bitwa nad rzeką Lech w ilustracji
Hektora Mülicha (1415-1490), z kroniki Norymbergi z 1457 r. autorstwa Sigmunda Meisterlina (Staatsbibliothek Augsburg)
Czas 1012 sierpnia 955
Miejsce opodal Augsburga w Bawarii
Przyczyna łupieżcze wyprawy Węgrów na kraje Europy Zachodniej
Wynik decydujące zwycięstwo Niemców
Strony konfliktu
Państwo wschodniofrankijskie Węgrzy
Dowódcy
Otton I Wielki harka Bulcsú i książę Lél
Siły
ok. 10.000 ciężkiej jazdy ok. 50.000 lekkiej jazdy
Straty
ok. 3.000 ok. 35–40.000