Bitwa pod Leitzersdorf

Z Europa Środkowa
(Przekierowano z Bitwa pod Leitzersdorfem)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Notka

(pol. Bitwa pod Leitzersdorfem, niem. Schlacht bei Leitzersdorf) była bitwą pomiędzy Świętym Cesarstwem Rzymskim a Królestwem Węgier w 1484 roku. Napędzana wcześniejszymi konfliktami Macieja Korwina i Świętego Cesarza Rzymskiego Fryderyka III oznaczała koniec przygotowań antyosmańskich i rozpoczęcie świętej wojny. Była to jedyna bitwa na otwartym polu w wojnie węgiersko-austriackiej, a klęska oznaczała − w dłuższej perspektywie - utratę arcyksięstwa austriackiego na rzecz Świętego Cesarstwa Rzymskiego.[1]

Tło

Od czasu udanego oblężenia Hainburga w październiku 1482 roku królowa Beatrycze z Neapolu pracowała nad przywróceniem pokoju. W 1482 r. wielokrotnie namawiała proboszcza z Pozsony, Georga Schönberga, Johanna Hesslera, dziekana z Friesach i Gerharda Peuscherena, locum tenens z Fresach, aby wielokrotnie rozpoczęli mediacje z arcybiskupem Wiednia Johannem Beckensloerem i doradcą cesarza. Zamiarem królowej było to, że Beckensloer mógł udawać pośrednika pokoju, a nie proimperialnego urzędnika. Zaplanowała sobie szansę zdobycia sławy, sprzedając zaginiony obszar Salzburga na mocy tego rzekomego traktatu. Mimo że powrót tych fortów był wcześniej postulowany przez samego cesarza, nigdy nie został on zrealizowany i Maciej utrzymywał je do śmierci. W następnym roku wojna została wznowiona, ponieważ, mimo negocjacji, strony nigdy nie doszły do ​​porozumienia. W styczniu 1483 r. Kőszeg został zdobyty, a w kwietniu padł również Klosterneuburg, a Węgrzy poprzez ciągłe grabieże próbowali osłabić siłę wroga. Maciej, aby skoncentrować całą siłę przeciwko cesarzowi, w styczniu 1483 roku wysłał agentów nawet do Porty, aby rozpocząć negocjacje w sprawie zawieszenia broni, które zakończyło się pozytywnym wynikiem. Natychmiast zgłosił to elektorm cesarskim. Maciej oświadczył, że nie chce już dłużej bronić chrześcijaństwa, chyba że przyłączą się do niego inne kraje.[1][2]

Pretekst

Hanns von Wulfestorff

Węgrzy zaatakowali Dolną Austrię z trzech kierunków. Stefan Dávidházi maszerował do Bruck an der Leitha i oblegał go. 24 lutego miasto poddało się, a 12 marca zdobyty został również zamek.[3] Druga kolumna z kapitanem Tobiaszem von Boskowitzem dotarła do Krems i Stein i czekała na pobliskiej wyspie rzecznej. Trzecia armia dowodzona przez Piotra Geréba najechała na Księstwo Styrii i Karyntię, aby zablokować połączenis ił cesarskich. W międzyczasie w kwietniu Maciej zajął Kahlenberg, a Dávidházy otoczył Korneuburg. Cesarz zdecydował się odciążyć miasto i[1] zdołał przemycić flotę 12 statków z zaopatrzeniem do miasta, a także wysłał na miejsce starcia armię z pomocą. Kapitan fortu Burghard Kienberger postanowił stawić opór do chwili przybycia armii wzmacniającej. Poinformowany o postępach Austriaków, Dávidházi zdecydował się na uderzenie wyprzedzające w pobliżu Stockerau.[3]

Bitwa

We wczesnym etapie bitwy kawaleria cesarska uzyskała przewagę i Czarna Armia wycofała się. Wojska cesarskie zajęły opuszczony obóz węgierski, który natychmiast złupili. Widząc szansę na przegrupowanie, Dávidházy zaplanował kontratak na grabiących rozproszonych żołnierzy cesarskich. Flanka węgierskiej ciężkiej kawalerii zaatakowała skrzydło wojsk cesarskich, które wytrzymało około godziny, lecz póxniej przegrało i uciekło z pola bitwy. Po ponowieniu oblężenia Korneuburga Dávidházi został trafiony kulą i wkrótce potem zmarł. Maciej przejął dowodzenie nad żołnierzami i przeprowadził natarcie.[3]

Następstwa

Miasto Korneuburg skapitulowało 1 grudnia po tym, jak do Macieja dołączyło 12 000 żołnierzy korpusu śląskiego.[3] Wycofująca się armia cesarska nie miała innego wyjścia, jak unieruchomić się i rozdzielić, by wzmocnić pozostałe fortece i spowolnić postęp Macieja. Nie byli już w stanie przejąć inicjatywy. Reszta Dolnej Austrii została zaanektowana w następnym roku, a Fryderyk musiał zawrzeć pokój z Maciejem, pozwalając mu zachować swoje podboje. Jednak konflikt zaostrzył na razie ich rywalizację.[4] Podczas gdy większość jego armii stacjonowała w północno-zachodnim regionie Węgier, Maciej nie był w stanie powstrzymać Osmanów przed wdarciem się do Besarabii, a nawet Węgier w tym samym roku.[5]

Linki zewnętrzne

Bitwa pod Leitzersdorf
Schlacht bei Leitzersdorf (niem.)
Węgiersko–austriacka wojna (1477–1488)
Czas 16 czerwca 1484[3](?)
11 maja 1484[6](?)
listopad 1484(?)[4]
Miejsce Leitzersdorf, Dolna Austria
Wynik Zwycięstwo Węgier[6]
Strony konfliktu
Coa Hungary Country History Mathias Corvinus (1458-1490) big.svg Królestwo Węgier Generic Arms of the Holy Roman Emperor (after 1433).svg Święte Cesarstwo Rzymskie
Dowódcy
Dávidházy István
Dobeš Černohorský z Boskovic[7]
Hanns von Wulfestorff[7]

Heinrich Prueschink[8]
Kaspar von Rogendorf[8]

Zaangażowane jednostki
Czarna Armia Armia Cesarska
Siły
7.000[3] 8.000÷10.000 ludzi
(szac. Veresegyháziego)[7]
6.000 ludzi
(szacowanie Bánlakyego)[3]
8.000 piechoty
4.000 ciężkiej kawalerii
(szacowanie Egryego)[9]
Straty
nieznane 1.000 ludzi[3]

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 Csendes, László (2004). "Hunyadi Mátyás nyugati politikája és hadjáratai" [Zachodnia polityka i kampanie Macieja Hunyadiego]. Játszmák az országért [Rozgrywki dla ojczyzny] (po węgiersku). Budapest, Hungary: Napkút Kiadó. Zarchiwizowano z oryginału 21 lipca 2011. [dostęp:2011-06-30].
  2. Charlotte Mary Yonge; Christabel Rose Coleridge; Arthur Innes (1874). The Monthly packet. London, United Kingdom: J. and C. Mozley.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 József Bánlaky (1929). "b) Az 1483–1489. évi hadjárat Frigyes császár és egyes birodalmi rendek ellen. Mátyás erőlködései Corvin János trónigényeinek biztosítása érdekében. A király halála." [B. The campaign of 1483–1489 against Frederick and some imperial estates. Struggle of Matthias to secure the throne for John Corvin. The death of the King.]. A magyar nemzet hadtörténelme [Wojskowa historia narodu węgierskiego] (po węgiersku). Budapest, Hungary: Grill Károly Könyvkiadó vállalata. ISBN 963-86118-7-1. Zarchiwizowane z oryginału 5 lipca 2011. [dostęp:2011-06-27].
  4. 4,0 4,1 Sandler, Stanley (2002). "Hungarian war with the Holy Roman Empire (1477–1485):". Ground warfare: an international encyclopedia, volume 1. Santa Barbara, California, United States: ABC-CLIO. s. 388. ISBN 1-57607-344-0.
  5. Kenneth M. Setton (1978). The papacy and the Levant, 1204–1571, volume 1. Philadelphia, PA: American Philosophical Society. ss. 399–400. ISBN 0-87169-127-2. [dostęp:2011-07-01].
  6. 6,0 6,1 Alexander Ganse. "Austro-Hungarian War, 1479–1491". World History at KMLA. Hoengseong, South Korea: Korean Minjok Leadership Academy. [dostep: 2011-06-30].
  7. 7,0 7,1 7,2 Veresegyházi, Béla (2004). Magyar csatahelyek kisenciklopédiája [Kieszonkowa encyklopedia węgierskich pól bitewnych] (po węgiersku). Budapest, Hungary: Anno Kiadó. ISBN 963-375-031-8.
  8. 8,0 8,1 Chmel, Joseph (1838). Regesta chronologico-diplomatica Friderici III., Romanorum Impertatoris (Regis IV.)" [Chronologiczne rejestry dyplomatyczne, Fryderk III, Święte Cesarstwo Rzymskie (Król Fryderyk IV):] (po niemiecku). Wien, Austria: Peter Rohrman. s. 714.
  9. Egry, Ákos Gábor (1 czerwca 2008). A Fekete Sereg előadás [Wykład o Czarnej Armii] (po węgiersku). Balatonszárszó, Hungary: Régmúlt a Jelenben Hagyományőrző Közhasznú Egyesület. [dostęp:2011-07-08].