Grzegorz IX
| Strona | Autorzy | Nota |
| [1] | [2] | Ten artykuł pochodzi z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaGrzegorz IX (łac. Gregorius IX, właśc. Ugolino di Conti di Segni (* 1160÷70[1] w Anagni, † 22 sierpnia 1241 w Rzymie[2]) – papież w okresie od 19 marca 1227 do 22 sierpnia 1241[3]. Następca Honoriusza III, całkowicie odziedziczył tradycje jakie pozostawili po sobie Grzegorz VII i jego stryj[3] Innocenty III. W pełni kontynuował ich politykę papieskiej przewagi. Przypominał stryja jeśli chodzi o biegłą znajomość prawa, sprawność w prowadzeniu dyplomacji i bezkompromisowość. ŻyciorysWczesne życieStudiował w Paryżu i Bolonii[2]. W grudniu 1198 został kardynałem-diakonem Sant'Eustachio, a w maju 1206 kardynałem-biskupem Ostia e Velletri[3]. W 1217 został protektorem zakonu franciszkanów w Kurii Rzymskiej. W latach 1207-09 był legatem papieskim w Niemczech i Francji, a 1217-19 i 1221 w północnych Włoszech[2]. PontyfikatWybrano go na papieża w dniu 19 marca 1227 roku. Jako papież był zdecydowanym zwolennikiem wypraw krzyżowych[2]. Prowadził walkę z cesarzem Fryderykiem II, którego w 1227 ekskomunikował za zwłokę w podjęciu ślubowanej krucjaty[2]. W czasie wyprawy Fryderyka do Palestyny (1228-1229) Grzegorz zajął część Królestwa Sycylii i Neapolu, jednak wracający z wyprawy cesarz rozbił wojska papieskie. Te niepowodzenia skłoniły Grzegorza do zawarcia pokoju w Ceprano (23 lipca 1230) i zdjęcia ekskomuniki z cesarza[2]. W czasie rozejmu, cesarz pomógł papieżowi, gdy w latach 1232 i 1234 musiał stoczyć ostre walki z ludem rzymskim i uciec z miasta[2]. W zamian za to papież pośredniczył pomiędzy cesarzem a miastami longobardzkimi i ekskomunikował syna Fryderyka, Henryka VII[2]. Pokój ten został jednak zerwany kilka lat później[3]. Gdy Fryderyk II, po zwycięskiej kampanii w Lombardii (1236-37), usiłował narzucić swe zwierzchnictwo Państwu Kościelnemu, Grzegorz sprzymierzył się z miastami włoskimi i wznowił wojnę z Fryderykiem[2]. Najazd Fryderyka II na Sardynię, lenno papieskie, spowodował odnowienie ekskomuniki (20 marca 1239) i nową wojnę[2]. Zwołał na 1241 sobór, który miał potępić cesarza; Fryderyk nie dopuścił jednak do Rzymu delegatów zmierzających na sobór i, po bitwie morskiej, wziął ich do niewoli (3 maja u wybrzeży Elby[2]). Na przełomie kwietnia i maja, Rzym został odcięty od świata i otoczony[2]. Nie wytrzymując trudnej sytuacji i sierpniowych upałów, Grzegorz IX zmarł[2]. Bliski przyjaciel św. Franciszka z Asyżu i protektor franciszkanów oraz dominikanów, w 1228 kanonizował Franciszka, a w 1234 Dominika Guzmana[3]. Ustalił reguły dla żeńskiej gałęzi zakonu franciszkanów – klarysek[3]. W 1230 polecił skompilować Dekrety, zbiór prawa kanonicznego oparty na decyzjach soborowych i listach papieskich, promulgowany w 1234, pozostał do 1918 roku najważniejszym źródłem katolickiego prawa kościelnego[2]. Popierał misje franciszkanów i dominikanów we wschodniej Europie oraz działalność zakonu krzyżackiego (w 1234 zatwierdził na ich rzecz nadania Konrada mazowieckiego)[2]. Był także autorem dzieł teologicznych. Bezkompromisowo walczył z heretykami. W bulli Excomunicamus et anathematisamus z lutego 1231 roku zatwierdził zwyczaj stosowania kary śmierci w stosunku do "doskonałych", czyli przywódców katarskich[2]. Kilka miesięcy później wprowadził oficjalnie urząd "inkwizytorów heretyckiej przewrotności" (inquisitores haereticae pravitatis), formalnie dając początek papieskiej inkwizycji. Z jego dekretów i bulli wynika, że jednym z celów powołania inkwizycji, oprócz skutecznego zwalczania herezji, było także niedopuszczenie do karania za nią osób niewinnych[4]. W 1239 roku potępił "księgi Talmudu jako zawierające wszelkiego rodzaju obelgi i bluźnierstwa przeciwko nauce chrześcijańskiej". Nakazał spalić owe księgi, by nie "roiło się od wielu strasznych herezji". 19 marca 1238 roku wydał bullę, w której książę szczeciński Bogusław I jest tytułowany księciem Kaszub (bulla potwierdzała nadanie przez księcia Bogusława posiadłości koło Stargardu na rzecz zakonu joannitów). Jest to pierwsza w historii wzmianka o Kaszubach. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
