I. Bayezid
| Strona | Autorzy | Nota |
| [1] | [2] | Ten artykuł pochodzi z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaBajazyd I Błyskawica (ur. 1354 w Edirne, zm. 8 marca 1403 w Akşehir) – sułtan osmański w latach 1389–1402. ŻyciorysBył synem Murada I i greckiej niewolnicy Gülčiček „Kwiat Róży”[1] Hatun. W 1381[1] został zarządcą prowincji anatolijskiej. Od 1383 roku pełnił funkcję zarządcy prowincji Germiyan. Prawdopodobnie po zwycięstwie nad Karamanidami w 1386 roku otrzymał przydomek Błyskawica[1]. Władzę nad państwem osmańskim objął 15 czerwca 1389 roku natychmiast po śmierci ojca. Tego samego dnia odniósł zwycięstwo w bitwie na Kosowym Polu, ogłosił się sułtanem i nakazał oślepić[2] swojego brata Yakupa. W roku 1390 pojął za żonę Marię (znaną również jako Despina lub Olivera[2]) córkę serbskiego księcia, Łazarza I, który zginął podczas bitwy na Kosowym Polu. Brat Marii, Stefan, został nowym władcą serbskim i lojalnym wasalem i przyjacielem[1] Bajazyda. Po spektakularnym zwycięstwie zhołdował Serbię i przejął hegemonię nad słowiańskimi krajami bałkańskimi. W ciągu kilku lat opanował cały Półwysep Bałkański i granicę swojego państwa ustalił na Dunaju. Zajął znaczną część Grecji i Albanii. W 1390 roku zlikwidował resztki bizantyjskich posiadłości w Anatolii i rozpoczął likwidację niezależnych tureckich emiratów w Azji Mniejszej. W 1393 roku podjął ekspansję na obszarze Bułgarii. Zlikwidował Carstwo Tyrnowskie i wcielił je bezpośrednio do Turcji. W 1394 roku najechał Peloponez i zmusił miejscowych książąt do hołdu wiernopoddańczego. W 1396 roku postanowił zdobyć Konstantynopol. Dowiedziawszy się o planowanej krucjacie króla Węgier, Zygmunta Luksemburskiego odstąpił jednak od oblężenia i w krótkim czasie przemaszerował ze swoją armią przez całe Bałkany, żeby zatrzymać krzyżowców pod graniczną twierdzą Nikopol. 25 września 1396 roku w bitwie pod murami miasta odniósł całkowite zwycięstwo, zadając przeciwnikom druzgocącą klęskę. Wykorzystując fakt osłabienia armii węgierskiej w następnym roku opanował Carstwo Widyńskie i uczynił swoim wasalem Hospodarstwo Wołoskie. Następnie podjął kolejną próbę zdobycia Bizancjum. Początkowo próbował skłócić ze sobą cesarzy Jana VII i Manuela II. Gdy mu się to nie udało, rozpoczął budowę potężnej twierdzy nad Bosforem, Anadolu Hisarı, z której zamierzał przeprowadzić decydujący atak na Konstantynopol. Plany pokrzyżowały mu jednak wydarzenia na Bliskim Wschodzie. Pod koniec XIV wieku Sułtanat Osmański został zaatakowany od wschodu przez Timura. W 1400 roku armia osmańska dowodzoną przez Sulejmana została pokonana pod Kayseri i zmuszona do odwrotu. Tamerlan zdobył Sivas i Malatyę oraz splądrował Anatolię. W 1402 roku postawił Bajazydowi ultimatum. Sułtan postanowił wyprzeć przeciwnika z Azji Mniejszej. Przetransportował wojska spod Konstantynopola i 25 lipca 1402 roku zagrodził drogę Timurowi pod Ankarą. Bitwa z 28 lipca 1402 roku okazała się druzgocącą klęską dla strony tureckiej. Bajazyd I dostał się wraz z synem Musą do niewoli. Anatolia została ponownie splądrowana przez wojska tatarskie. Sułtanat rozpadł się na kilka małych państw rządzonych przez rywalizujących ze sobą władców z dynastii osmańskiej. Ostatnie miesiące życia Bajazyd I spędził jako jeniec Timura. Zmarł w 1403 roku. Po śmierci jego ciało zostało oddane Musie, który przywiózł je do Bursy i tam pochował w rodzinnym grobowcu Osmanów. Przypisy
Bibliografia
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
