IV wojna austriacko-turecka
| Strona | Autorzy | Nota |
| [1] | [2] | Ten artykuł pochodzi z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
| Strona | Autorzy | Nota |
| [3] | [4] | Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku angielskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku angielskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaCzwarta wojna austriacko-turecka – wojna toczona w latach 1663-1664. Pod rządami Ahmeda Köprülü Paszy, od 1661 wielkiego wezyra na dworze Mehmeda IV, w państwie osmańskim odżyły tendencje ekspansjonistyczne. Po pokonaniu Siedmiogrodu turecka armia kontynuowała marsz przez Węgry. W kwietniu 1663 Ahmed Köprülü uzyskał nominację sułtana na dowódcę w wojnie z Habsburgami, jednak armia austriacka, którą dowodził generał Rajmund Montecuccoli, ograniczyła się do obsadzenia twierdz austriackich, pozostawiając terytorium Węgier na pastwę najeźdźców. We wrześniu 1663 Turcy zdobyli więc twierdzę Ujvár, a w listopadzie Novigrad. Węgierską szlachtę ogarnęła panika. Jedynie na południu kraju utalentowany dowódca, ban Chorwacji hrabia Mikołaj Zrinyi stawił Turkom zorganizowany opór, a pod koniec 1663 zwyciężył siły tatarskie nad rzeką Murą. W 1664 Turcy obrali kierunek na Wiedeń. Zdobyli twierdzę Érsekújvár (niem. Naühausel, słow. Nove Zamky) opodal Preszburga. Podczas obrad Sejmu Rzeszy w Ratyzbonie cesarz Leopold I zaapelował o pomoc do swoich niemieckich wasali. Posiłki przysłały Hiszpania (Filip IV) i Francja (Ludwik XIV), a z Rzeszy Brandenburgia-Prusy (Fryderyk Wilhelm I), Saksonia (elektor Jan Jerzy II) i inne państwa niemieckie. Pochód Turków został powstrzymany dopiero przez załogi silnie bronionych twierdz austriackich. W sierpniu 1664 siły cesarskie generała Rajmunda Montecuccolego zwyciężyły Turków w bitwie pod Szentgotthárd, co otwarło Austriakom możliwość rozpoczęcia działań ofensywnych. Sukces ten jednak nie został przez Habsburgów wykorzystany. Już latem 1664 rozpoczęli oni rozmowy pokojowe, jednak dopiero przegrana pod zamkiem Świętego Gottharda zadecydowała, że Turcy przyjęli warunki pokoju. 11 sierpnia podpisano tzw. pokój w Vasvár, którego postanowienia były wyjątkowo korzystne dla sułtana. Turcy zatrzymali w swoich rękach wszystkie zdobycze wojenne na terenie Węgier, zobowiązując się jedynie do niewspierania Węgrów w ich walce z absolutyzmem Leopolda I. Hochedlinger Ágoston Pálffy Tucker Lipp Wilson |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.jpg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Hochedlinger 2015 ↓.
- ↑ Ágoston 2021 ↓.
- ↑ Pálffy 2021 ↓.
- ↑ Tucker 2019 ↓.
- ↑ Lipp 2011 ↓.
- ↑ Wilson 2016 ↓.
- ↑ 31,700 cesarskich, 51,000 habsburski (wg Wilson, Peter H. (2016). Heart of Europe: A History of the Holy Roman Empire. Cambridge, MA: Belknap Press).
- ↑ Bodart 1908 ↓.
- ↑ Joseph von Hammer-Purgstall, Geschichte des osmanischen Reiches volume: 11, p. 135.
- ↑ Mehmed Raşid, Ismail Asim Küçükçelebizade, "Tarih-i Raşid" (History of Raşid), Istanbul, 1865.
Źródła
- Ágoston Gábor, (2021). The Last Muslim Conquest: The Ottoman Empire and Its Wars in Europe. Princeton University Press.
- Bodart Gaston, (1908). Militär-historisches Kriegs-Lexikon (1618–1905).
- The New Cambridge Modern History: Volume 5, The Ascendancy of France, 1648-88. Cambridge University Press.
- Gagliardo John G., (1991). Germany under the Old Regime 1600-1790. Routledge.
- Hochedlinger Michael, (2015). Austria's Wars of Emergence, 1683-1797. Taylor & Francis.
- Lipp Charles T., (2011). Noble Strategies in an Early Modern Small State: The Mahuet of Lorraine. University of Rochester Press.
- Lodge Richard, (1908). Austria, Poland, and Turkey. W: The Cambridge Modern History. Vol. 5:The Age of Louis XIV. Cambridge at the University Press.
- Pálffy Géza, (2021). Hungary Between Two Empires 1526–1711. Indiana University Press.
- Šístek František, (2021). Imagining Bosnian Muslims in Central Europe: Representations, Transfers and Exchanges. Berghahn Books.
- "1663-1664:Central Europe: Hungary". W: A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East Two:1500-1774. wyd. ABC-CLIO. (2010)
- "Vasvar, Treaty of (August 10, 1664)". W: Middle East Conflicts from Ancient Egypt to the 21st Century: An Encyclopedia and Document Collection III. wyd. ABC-CLIO. (2019)
- White George W., (1999). Transylvania: Hungarian, Romanian, or Neither?. W: Nested Identities: Nationalism, Territory, and Scale. Rowman and Littlefield.
- Wilson Peter H., (2016). Heart of Europe: A History of the Holy Roman Empire. Cambridge, MA. Belknap Press.