Jarabá

Z Europa Środkowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Jarabá (pol. Jarabá, węg. Jarabó) – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Brezno. Znajduje się w Niżnych Tatrach,na dnie wąskiej doliny Štiavnička, po południowej stronie przełęczy Čertovica. Przez wieś biegnie droga krajowa nr 72 z Podbrezovej w dolinie górnego Hronu do Liptowskiego Gródka na Liptowie[1].

Topografia

Wieś górska położona jest u południowych podnóża Tatr Niskich, w dolinie Štiavničky. Cesta I. triedy 72 z Kráľovej Lehoty do Podbrezovej prowadzi przez Jarabę i łączy region Liptova z Horehronie przez przełęcz Čertovica.

Historia

Wieś powstała najprawdopodobniej w XIV w. jako osada górnicza. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z roku 1540[2]. Pierwotnie kopano tu rudy srebra i miedzi, a od XVI w. także rudy żelaza. Do połowy XVI w. tutejsze kopalnie i huty należały do przedsiębiorców górniczych z Bańskiej Bystrzycy, następnie przeszły na własność skarbu państwa austriackiego. Na początku XIX w. zaprzestano również wydobycia i przeróbki rudy żelaza. Mieszkańcy pracowali najpierw w wymienionych wyżej kopalniach i metalurgicznych zakładach przeróbczych, następnie głównie w lasach, zaś od lat międzywojennych – w zakładach przemysłowych Brezna i Podbrezovej.

Populacja

Według danych z dnia 31 grudnia 2012, wieś zamieszkiwało 48 osób, w tym 23 kobiety i 25 mężczyzn[3].

W 2001 roku pod względem narodowości i przynależności etnicznej 81,4% mieszkańców stanowili Słowacy[4].

Ze względu na wyznawaną religię struktura mieszkańców kształtowała się w 2001 roku następująco[4]:

Kultura i atrakcje

Turystyka

Położenie miejscowości zapewnia dogodną bazę wypadową do uprawiania turystyki wysokogórskiej:

  • po Szlak żółty szlak na przełęcz Čertovica
  • po Szlak zielony szlak do Kumštového sedla w głównej grani

Linki zewnętrzne

Jarabá
wieś
Jaraba 17 Slovakia.jpg
Państwo Słowacja Słowacja
Kraj Banskobystrický kraj
Okres Brezno
Region Horehronie
Vodný tok Štiavnička
Powierzchnia 15,39 km² (1539 ha) [5]
Populacja 41 (31. 12. 2020) [6]
Gęstość 2,73 os./km²
Pierwsza pisemna
wzmianka
1540
Starosta Juraj Pružinec[7] (niezależny)
PSČ 977 01 (pošta Brezno 1)
ŠÚJ 508691
EČV BR
Tel. kierunkowy +421-48
Adres
siedziby urzędu
Jarabá 5
Telefón 048/619 51 12
Fax 048/619 51 12
Położenie gminy na Słowacji
Red pog.svg
Położenie gminy na Słowacji
Położenie gminy w granicach Banskobystrického kraja
Red pog.svg
Położenie gminy w granicach Banskobystrického kraja
Wikimedia Commons:    
Strona: www.jaraba.sk/
Portal mapowy GKU: mapa katastralna
WMA button2b.png 48°53′24″S 19°41′19″V

Przypisy

  1. Niżne Tatry – zachód. Mapa turystyczna 1:50, Banská Bystrica: Tatraplan, 2013
  2. Statystyki ogólne miejscowości (ang.). Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2013-09-09].
  3. Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców (słow.). Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2013-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  4. 4,0 4,1 Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001 (ang.). Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2013-09-09].
  5. Registre obnovenej evidencie pozemkov [online]. Bratislava : ÚGKK SR, [cit. 2011-12-31]. Dostupné online.
  6. Počet obyvateľov podľa pohlavia – obce (ročne) [online]. Bratislava : Štatistický úrad SR, rev. 2021-03-21, [cit. 2021-03-30]. Dostupné online.
  7. Voľby do orgánov samosprávy obcí 2018 : Zoznam zvolených starostov [online]. Bratislava : Štatistický úrad SR, 2018-11-13. Dostupné online.