Második rigómezei csata
| Strona | Autorzy | Nota |
| [1] | [2] | Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku angielskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku angielskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaMásodik rigómezei csata (pol. Druga bitwa o Kosowo, tur. II. Kosova Muharebesi) – bitwa toczona w dniach 17–20 października 1448 r. między dowodzoną przez Węgry armią krzyżowców, a Imperium Osmańskim na Kosowym Polu. Była kulminacją węgierskiej ofensywy i miała stać się zemstą za porażkę pod Warną cztery lata wcześniej. W trzydniowej bitwie armia osmańska pod dowództwem sułtana Murada II pokonała armię krzyżowców regenta Jana Hunyadiego. Obliczając, że potrzebowałby ponad 40 000 ludzi, by pokonać Turków, regent starał się pobić siły armii osmańskiej, przy współpracy wojsk pod dowództwem Skanderbega. Osmanie w swojej bazie w Sofii otrzymali wiadomość o szlaku marszu armii krzyżowców i zaczęli przygotowywać swoich ludzi. Ponieważ wcześniej nie udało się Hunyadiemu zlokalizować głównej armii osmańskiej, która, jak się wydawało, wciąż znajduje się w ich stolicy w Edirne, Hunyadi został zaskoczony 17 października, gdy armia osmańska pojawiła się przed jego ludźmi na polu pod Kosowem. Zbudował fort taborowy na wzgórzu Plementina, z którego zamierzał walczyć z Turkami, a którzy w odpowiedzi zbudowali własną palisadę. Konne starcia kawalerii na flankach palisady w ciągu pierwszych dwóch dni oraz nocny atak krzyżowców z użyciem wozów i dział przeciwko środkowej pozycji sułtana w nocy z 18 na 19 października przyniósł rozlew krwi, ale bez rozstrzygających rezultatów. 19 października Murad II użył kawalerii – spahisów z Tesalii, aby otoczyć kawalerię na lewej flance krzyżowców, a także podjął ogólny atak na całej linii, aby odwrócić uwagę Hunyadiego od głównego ataku. Manewr się powiódł, Wołoszczyznę, Mołdawianie i Węgrzy zostali odcięci przez sipahich, którzy jednak nie wzieli jeńców. Znaczna część armii krzyżowców wycofała się. Gdy 20 października Murad II osobiście obserwował walkę, janczarzy zaatakowali i zabili wszystkich pozostawionych przy palisadzie. Bitwa zakończyła wszelkie nadzieje na uratowanie Konstantynopola przed Imperium Osmańskim. Węgierskie królestwo nie posiadało już środków wojskowych i finansowych do przeprowadzenia ofensywy przeciwko Turkom. Po zakończeniu trwającego od pół wieku zagrożenia krzyżowców na ich europejskiej granicy, syn Murada Mehmed II mógł swobodnie oblegać Konstantynopol w 1453 roku. TłoW 1448 r. János Hunyadi uznał, że nadszedł właściwy moment na przeprowadzenie kampanii przeciwko Imperium Osmańskiemu. Po klęsce w bitwie pod Warną (1444) powołał kolejną armię, by zaatakować Turków. Jego strategia opierała się na oczekiwanym buncie narodów bałkańskich, niespodziewanym ataku i zniszczeniu głównych sił Turków w jednej bitwie. We wrześniu 1448 r. Hunyadi przeprawił wojska węgierskie przez Dunaj i rozbił obóz w Serbii obok Kovina, tuż poza serbską stolicą Smederevo. Przez cały miesiąc Węgrzy obozowali tam w oczekiwaniu na niemieckich krzyżowców, hospodara wołoskiego, a także armię czeską i albańską[1]. Armia albańska pod dowództwem Skanderbega nie uczestniczyła w tej bitwie, ponieważ Osmanowie zablokowali jej możliwość połączenia się z armią Hunyadiego[1][2]. Uważano, że opóźnił go serbski despot Đurađ Branković, a następnie sprzymierzył się z sułtanem Muradem II, chociaż dokładna rola Brankovića jest kwestionowana.[3][4][5] W rezultacie Skanderbeg spustoszył domeny Brankovicia jako karę za porzucenie sprawy chrześcijańskiej.[2][6] Branković dwuznacznie zareagował na wkroczenie wojsk węgierskich i wynegocjował warunki przyłączenia się do krucjaty przeciwko Turkom. Hunyadi powiedział Brankovićowi, że przyprowadził 20 000 własnych ludzi, oczekując dodatkowych posiłków, i że on [Branković] ze swoją lekką kawalerią będzie sprzymierzeńcem niezbędnym do decydującego zwycięstwa. Branković był zmęczony, ponieważ jego królestwo zostało przywrócone po pełnej okupacji osmańskiej dopiero w 1444 r. oraz był w pełni świadomy siły osmańskiej siły wojskowej, a chciał utrzymać tron. Despot Branković nie chciał też pod żadnym pozorem poddać się dowództwu Hunyadiego, ponieważ osobiście go nie lubił z powodu niższego pochodzenia. Głównym powodem sporu między Hunyadim a Brankovićiem była ich osobista kłótnia. Po pokoju w Szeged w 1444 roku Serbia została wasalem Osmanów, zgadzając się zapłacić 50 000 florenów i na wezwanie do broni wystawiać 4000 kawalerii Dla Hunyadiego i króla Władysława despot zaoferował wszystkie swoje węgierskie posiadłości w imię porozumienia w sprawie pokoju. Hunyadi nie przyznał się zbytnio do żadnych umów z Turkami, a Branković widział w tym szansę na pokój i dobrobyt dla Serbii, więc pokój został zawarty, Branković opuścił Węgry i udał się do Smederewa. Później tego samego roku (1444) armia krzyżowców chciała dotrzeć do Adrianopola przez Serbię i Bułgarię, ale Branković odmówił jej przejścia. Jak wiedzieli krzyżowcy, (flota wenecka może blokować cieśninę Marmara tylko przez krótki czas, wybrali więc trasę wzdłuż Dunaju, gdyż Hunyadi uznał despotę za szalonego, z powodu tego, że ten pomyślał iż Murad odda mu na stałe jego kraj i obiecał Brankovićowi, że podpali Serbię, gdy będzie wracał z wyprawy. Po bitwie pod Warną Hunyadi spędził rok 1445 na rozwiązywaniu spraw wewnętrznych Węgier, w 1446 r. musiał prowadzić kampanię w Styrii przeciwko Ulrichowi z Celje, a w 1447 r. stłumił przyjazny dla Osmanów bunt wołoski i dopiero w 1448 r. nadarzyła się okoliczność kolejnej krucjaty i kolejna szansa aby despota sam się odkupił, lecz ten znowu odmówił przepuszczenia krzyżowców i poprosił Turków o pomoc. BitwaKrzyżowcy, liczący od 22 000 do 30 000 zbrojnych[7][8][9][10], przybyli na pole pod Kosowem (na miejsce pierwszej bitwy z 1389 r.) i stanęli w obliczu armii osmańskiej liczącej do 60 000[10][8]. Sułtan Murad osobiście dowodził dużą częścią armat i dozorców, podczas gdy jego syn i przyszły następca, 16-letni Mehmed, który po raz pierwszy stanął w obliczu bitwy, poprowadził wojska anatolijskie na prawym skrzydle. Hunyadi dowodził centrum swojej armii w bitwie, podczas gdy prawe skrzydło krzyżowców znajdowało w rękach Wołochów. Węgrzy mieli długie armaty zaporowe. Następnego dnia bitwa rozpoczęła się, gdy Hunyadi zaatakował flanki osmańskie za pomocą kawalerii mieszanej (lekkiej i ciężkiej). Flanki tureckie, składające się z żołnierzy z Rumelii i Anatolii, przegrywały, dopóki turecka lekka kawaleria nie przybyła, by je wzmocnić. Chrześcijańskie flanki zostały rozgromione, a ci, którzy przeżyli, wycofali się z powrotem do głównych wojsk Hunyadiego. Kiedy Hunyadi zobaczył klęskę swoich skrzydeł, zaatakował swoją główną siłą złożoną z rycerzy i lekkiej piechoty. Korpus janczarów nie odniósł sukcesu; kawaleria posuwała się naprzód przez centrum tureckie, ale została zatrzymana w tureckim obozie. Gdy główny atak został zatrzymany, turecka piechota przegrupowała się i skutecznie odepchnęła węgierskich rycerzy z powrotem. Lekka kawaleria, która była teraz pozbawiona wsparcia rycerzy, również została pokonana. Siły węgierskie wycofały się do swojego obozu. Podczas odwrotu janczarzy zabili większość szlachty węgierskiej; Hunyadi uciekł, ale później został schwytany przez Serbów. W nocy turecka piechota wystrzeliła pociski do Węgrów, którzy odpowiedzieli działami. Następnego dnia ostatni atak zniszczył pozostałą armię węgierską. NastępstwaChrześcijańskie państwa bałkańskie nie były w stanie oprzeć się Turkom po tej porażce, ostatecznie pozostając pod kontrolą Imperium Osmańskiego. Po bitwie Hunyadi został schwytany przez Brankovića, który zwolnił go dopiero po okupie w wysokości 100 000 florenów, uzgodniono powrót domen, które Hunyadi odebrał Brankovićiowi, i uzgodniono zaręczenie spadkobiercy Hunyadiego z córką Brankovića.[11]. Przez resztę swojego panowania Hunyadi skutecznie bronił Królestwa Węgier przed kampaniami osmańskimi. Skanderbeg z powodzeniem utrzymywał opór w Albanii aż do swojej śmierci w 1468 r., ale dziesięć lat później w 1478 r. kraj znalazł się pod pełną kontrolą osmańską. Islamizacja państw bałkańskich stanie się ważna przez następne 2 stulecia. Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Rogers, Clifford (2010-06-21). The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology. Oxford University Press. s. 471. ISBN 9780195334036. [dostęp:2012-09-11].
- ↑ 2,0 2,1 Frashëri, Kristo (2002), Gjergj Kastrioti Skënderbeu: jeta dhe vepra, 1405–1468, Botimet Toena. ss. 160-161.
- ↑ Vaughan, Dorothy Margaret (1954-06-01). Europe and the Turk: a pattern of alliances, 1350-1700. AMS Press. s. 62. ISBN 9780404563325. [dostęp:2012-09-12].
- ↑ Sedlar, Jean W. (1994). East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500. University of Washington Press. s. 393. ISBN 9780295972909. [dostęp:2012-09-12].
- ↑ Babinger, Franz (1992), Mehmed the Conqueror and His Time, Princeton University Press. s. 40.
- ↑ Kenneth, Setton (1997) [1978]. The papacy and the Levant, 1204–1571: The thirteenth and fourteenth centuries. 'II. Philadelphia: American Philosophical Society. s. 100. ISBN 978-0-87169-127-9. [dostęp:2010-12-08]. "Scanderbeg zamierzał udać się „osobiście” z armią, by pomóc Hunyadiemu, ale uniemożliwił mu to Branković, którego ziemie spustoszył w ramach kary za serbską dezercję sprawy chrześcijańskiej."
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Antoche, E.C. (2017). "Hunyadi's Campaign of 1448 and the Second Battle of Kosovo Polje (October 17–20)". W: Housley, Norman (red.). Reconfiguring the Fifteenth-Century Crusade. Palgrave Macmillan. ss. 253, 273, 283.
- ↑ 8,0 8,1 Sedlar, East Central Europe in the Middle Ages, 1000-1500, s. 248 "Hunyadi, który był obecnie najbogatszym właścicielem ziemskim na Węgrzech, zebrał armię złożoną z 24 000 ludzi ze swoich prywatnych zasobów, w tym niemieckich i czeskich piechurów uzbrojonych w pistolety, aby uzupełnić swoją węgierską kawalerię. [...] Tym razem sułtan wyprowadził na pole siły około 40 000-60 000 ludzi, w tym janczarów z muszkietami i kontyngent artylerii."
- ↑ Turnbull, The Ottoman Empire 1326-1699, s. 36 "Hunyadi dowodził armią składającą się z 24 000 ludzi, w tym 8 000 Wołochów, ale poniósł kolejną klęskę militarną, nie widząc nawet swoich albańskich sojuszników."
- ↑ 10,0 10,1 Bennett, The Hutchinson Dictionary of Ancient & Medieval Warfare, s. 182 "Hunyadi poprowadził 72 000 ludzi, w tym 10 000 Wołochów, ale powinien był poczekać, aż dołączy do oddziałów Scanderbega, zanim zmierzy się z 40-tysięczną siłą Murada."
- ↑ Molnár , Miklós i Magyar 2001 ↓, s. 65
- ↑ Mehmed the Conqueror and His Time by Franz Babinger, s. 55. [dostęp:2019-12-27]