Szent Margit

Z Europa Środkowa
(Przekierowano z Małgorzata Węgierska)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Szent Margit (pol. Małgorzata Węgierska[1], również Małgorzata Młodsza[2], chor. Margareta Ugarska, słow. Margita Uhorská, cz. Markéta Uherská) (* 27 stycznia 1242 na zamku Klis koło Splitu, † 18 stycznia 1270[2]) – córka króla Węgier Beli IV i cesarzówny Nikai Marii Laskaris, ofiarowana przez ojca Bogu z intencją uratowania Węgier z najazdu tatarskiego, dominikanka (OP), mistyczka, stygmatyczka, dziewica i święta Kościoła katolickiego.

Życiorys

József Molnár, Śmierć świętej Małgorzaty (1857)

Małgorzata w wieku trzech i pół lat została dominikanką w klasztorze św. Katarzyny w Veszprém. W wieku 10 lat zamieszkała w klasztorze dominikanek, który wzniósł jej ojciec na wyspie na Dunaju (dziś Wyspa Małgorzaty w Budapeszcie). Tam też złożyła w wieku 12 lat śluby zakonne na ręce generała dominikanów, Humberta z Romains. Z rąk prymasa Węgier otrzymała też konsekrację dziewic. Kilkakrotnie próbowano ją wydać za mąż, ale zawsze się skutecznie opierała. Czyniła starania o pokój, gdy jej brat Stefan V walczył z ojcem Belą IV. W zakonie dominikanek nie pełniła żadnych funkcji, była szeregową mniszką. Pracowała głównie z chorymi zakonnicami jako infirmerka. Oddawała się także ciężkiej pracy.

Małgorzata była mistyczką i stygmatyczką (jedną z pierwszych kobiet w Kościele). Jej życie upłynęło na ustawicznych modlitwach i wyjątkowo surowych pokutach (posty, upokarzanie się, ciężka praca, posługa zaraźliwie chorym czy biczowania dyscypliną). Jej siostrami były: św. Kinga, bł. Jolenta Helena i Konstancja.

Kult

Już za życia otaczano ją wielką czcią, która spotęgowała się jeszcze po jej śmierci 18 stycznia 1271 r. Beatyfikowana w 1789. W 1943 roku została kanonizowana przez papieża Piusa XII[3]. Jej imieniem nazwana jest słynna wyspa Małgorzaty na Dunaju w Budapeszcie (Węgry). Na wyspie do dziś istnieje źródło św. Małgorzaty, którego woda posiada moc uzdrawiającą. W ikonografii przedstawiana jest jako mniszka, z lilią, czasem z koroną u stóp (odrzuciła bowiem wielu monarchów, starających się o jej rękę, m.in. Karola Andegaweńskiego i Bolesława Pobożnego), w płaszczu pokrytym gwiazdami. Na Wyspie Małgorzaty (w jęz. węgierskim: Margit sziget), w obrębie ruin dawnego klasztoru dominikanek znajduje się jej grób. Napis na marmurowej płycie (80x150 cm) jest dwujęzyczny (tj. sporządzony w jęz. więgierskim i łacińskim). W języku węgierskim jest on następujący: „ÁRPÁDHÁZI SZENT MARGIT/1242-1271/ IV. Béla leányának sírja/ezen a helyen volt a XVI. századig.” Natomiast łacińskie brzmienie napisu, to: „Sancta Margarita 1242 – 1271. Hungariae regis Belae IV. filia. Hic jacuit usque ad saeculum XVI” („Święta Małgorzata 1242-1272. Córka króla Węgier Beli IV. Tu spoczywała aż do XVI w.”). Na terenie byłego klasztoru Dominikanek zlokalizowana jest również kapliczka poświęcona św. Małgorzacie. Można tam ujrzeć obraz Świętej, na którym widnieje ubrana w biały habit, piękna młoda kobieta ze złożonymi do modlitwy dłońmi, a od jej głowy rozchodzą się świetliste promienie[4].

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 18 stycznia.

Zobacz też

Przypisy

  1. H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, t. 4, Kraków 2000, kolumna 56.
  2. 2,0 2,1 W. Dworzaczek, Genealogia, Warszawa 1959, tabl. 85.
  3. H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, t. 4, Kraków 2000, kolumna 57.
  4. Árpád-házi Szent Margit sírja oraz źródło własne (tj. wykonane w dniu 09.08.2010 roku zdjęcie płyty nagrobnej oraz obrazu św. Małgorzaty).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Szent Margit (węg.)
Małgorzata Węgierska
lub
Małgorzata Młodsza (pol.)
Margareta Ugarska (chor.)
Margita Uhorská (słow.)
Markéta Uherská (cz.)
królewna węgierska
Dynastia Arpadowie
Dane biograficzne
Urodziny 27 stycznia 1242
Miejsce twierdza Klis koło Splitu
Śmierć 18 stycznia 1271
Ojciec IV. Béla
Matka Maria Laskarina
Rodzeństwo Kinga (święta)
Elżbieta
Stefan Crown of Saint Stephen.svg
Jolenta Helena (błog.)
Konstancja
Anna
Katarzyna
Małgorzata (zm. 1242)
Bela
żona Maria Laskarina
Święta
Małgorzata Węgierska OP


dziewica
ilustracja
Czczona przez Kościół katolicki
Beatyfikacja 1789
przez Piusa VI
Kanonizacja 1943
przez Piusa XII
Wspomnienie 18 stycznia