Nándorfehérvár ostroma (1440)

Z Europa Środkowa
(Przekierowano z Nándorfehérvár ostroma)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Hungary Arms.svg Wojny węgiersko-tureckie Emblem of Turkey.svg

 ♦  Nikopolis (1396)
XV wiek
 ♦  Radkersburg (1417)  ♦  Knin (1418)  ♦  Golubac (1428)  ♦  Lower Danube War  ♦  Oblężenie Belgradu (1440)  ♦  Smederevo (1441)  ♦  Jałomica (1442)  ♦  Iron Gate (1442)  ♦  Sybin (1442)  ♦  Nisz (1443)  ♦  Bitwa pod Zlaticą (1443)  ♦  Bitwa pod Kunowicą (1444)  ♦  Warna (1444)  ♦  Kosowe Pole (1448)  ♦  Bitwa pod Kruševac (1454)  ♦  Bitwa pod Belgradem (1456)  ♦  Užice (1458)  ♦  Oblężenie Jajce (1463)  ♦  Jajce (1464)  ♦  Zvornik (1464)  ♦  Vaslui (1475)  ♦  Šabac (1476)  ♦  Serbia Expedition (1477)  ♦  Glina (1478)  ♦  Brežaca (1478)  ♦  Bitwa na Chlebowym Polu (1479)  ♦  Travnik (1480)  ♦  Jajce (1480)  ♦  Otranto (1480–81)  ♦  Una (1483)  ♦  Gradiška (1483)  ♦  Kupa (1491)  ♦  Bitwa w wawozie Vrpilam (1491)  ♦  Krbavska bitka (1493)
XVI wiek
 ♦  Bitwa pod Dubicą (1513)  ♦  Novigrad (1515)  ♦  Jajce (I) (1518)  ♦  Plješevica (1520)  ♦  Oblężenie Zimony (1521)  ♦  Oblężenie Szabács (1521)  ♦  Upadek Belgradu (1521)  ♦  Knin (1522)  ♦  Skradin (1522)  ♦  Oblężenie Ostrovicy (1523)  ♦  Jajce (II) (1525)  ♦  Upadek Petrovaradina (1526)  ♦  Bitwa pod Mohaczem (1526)  ♦  Bitwa pod Pusztamarót (1526)  ♦  Kőszeg (1532)  ♦  Eger (1552)  ♦  Szigetvár (1556)  ♦  Szigetvár (1566)  ♦  Calugareni (1595)  ♦  Bitwa pod Giurgiu (1595)

Notka

Nándorfehérvár ostroma (pol. Oblężenie Belgradu, serb. Опсада Београда, tur. Belgrad Kuşatması), ważnego ufortyfikowanego miasta serbskiego despotatu i kluczowej fortecy węgierskiej linii obronnej po zniewoleniu Serbii przez Imperium Osmańskiego w 1439 r., trwało ponad pięć miesięcy w 1440 r.[1]

Tło

Walka o tron Węgier i Slawonii zaowocowała wojną domową i była okazją do interwencji Turków. Sułtan Murad II wykorzystał tę okazję i postanowił zdobyć Belgrad.[2]

Siły

Armią osmańska dowodzili Murad II i Ali Bej Evrenosoğlu. Zbudowali mur wokół miasta i użyli go do bombardowania kamieniami.[3] Korzystali także z armat zdobytych przed rokiem w Smederevo.[4]

Siła garnizonu w Belgradzie nie jest znana.[5] Zamek w Belgradzie był chroniony przez armaty, które zostały tam umieszczone w okresie rządów serbskiego despota Stefana Lazarevićia.[6] Oprócz chorągwi Matko Talovaca (około 500 ludzi) z Chorwacji garnizon został wzmocniony przez łuczników z Czech i Włoch. Lokalna ludność węgierska pomagała także obrońcom.[7] Siły Talovaca miały znaczną przewagę, ponieważ niektórzy z nich używali karabinów, co było pierwszym użyciem karabinów przeciwko Turkom.[8]

Bitwa

Murad II podszedł do Belgradu ze swoimi siłami pod koniec kwietnia 1440 r.[9] Talovac nie od razu wiedział o wielkości sił osmańskich i początkowo zamierzał je pokonać na otwartym polu bitwy. Gdy wyszedł z zamku i zdał sobie sprawę, że liczebnie jego wojska są znacznie mniej liczne niż osmańskie, wycofał się do miasta[7]. Murad II oblegał miasto i wzmocnił swoje siły wokół niego. Zamówił budowę ruchomych wież i armat o różnych rozmiarach.[7]

Według Konstantina Mihailovićia tytuł beja i odpowiedni majątek został obiecany osmańskiemu żołnierzowi, który machałby flagą osmańską na ścianach Belgradu. Chociaż Evrenosoğlu miał już wtedy tytuł bej, postanowił osobiście poprowadzić atak na mury zamku w Belgradzie, w nadziei na zwiększenie swojej i tak już świetnej reputacji.[10]

Przypisy

  1. Jefferson, John (17 August 2012). The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad: The Ottoman-Christian Conflict from 1438-1444. BRILL. str. 236–240. ISBN 90-04-21904-8.
  2. Magaš, Branka (2007). Croatia through history: the making of a European state. Saqi. str. 74.
  3. Franz Babinger (1992). Mehmed the Conqueror and His Time. Princeton University Press. str. 18–. ISBN 0-691-01078-1.
  4. Parry, Vernon J.; Yapp, Malcolm (1975). War, technology and society in the Middle East. Oxford University Press. str. 185.
  5. Šolajić, Dragutin (1954). Ratna prošlost Beograda. Beogradske novine. str. 50. "Колика је била јачина београдске посаде није познато"
  6. Tasić, Nikola (1995). Istorija Beograda. Srpska akademija nauka i umetnosti, Balkanološki institut. str. 67. "Град јс био снабдевен топовима који су били распорсђени још у времс деспота Стефана Лазаревића."
  7. 7,0 7,1 7,2 Klaić, Vjekoslav (1901). Povjest Hrvata: od najstarijih vremena do svršetka XIX. stoljeća. Tisak i naklada knjižare L. Hartmana (Kugli i Deutsch). str. 175.
  8. Prosvjeta. Društvo hrvatskih književnika. 1908. s. 415. "Tako je dakle Ivan Talovac mogao prvi upotiebiti puške u ratu s Turcima."
  9. Klaić, Vjekoslav (1901). Povjest Hrvata: Dio 1. Treće dova: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526) 1. knj. Anžuvinci i Sigismund do gubitka Dalmacije (1301-1409). Tisak i naklada knjižare L. Hartmana. str. 175.
  10. Jefferson, John (17 August 2012). The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad: The Ottoman-Christian Conflict from 1438-1444. BRILL. str. 240–244. ISBN 90-04-21904-8.

Źródło

Nándorfehérvár ostroma (węg.)
Oblężenie Belgradu (pol.)
Опсада Београда (serb.)
Belgrad Kuşatması (tur.)
{{{nazwa_oryginalna}}}
tureckie wojny w Europie
i serbsko-tureckie wojny
Czas koniec kwietnia 1440 — październik 1440
Miejsce Belgrad, Despotat Serbii
Wynik Węgierskie zwycięstwo
Strony konfliktu
Coa Hungary Country History (15th century).svg Królestwo Węgier
Coat of arms of the Serbian Despotate.svg Despotat Serbii
Fictitious Ottoman flag 1.svg Imperium Osmańskie
Dowódcy
Coa Hungary Country History (15th century).svg Thuróci János Fictitious Ottoman flag 1.svg Murad II
Fictitious Ottoman flag 1.svg Ali Bey Evrenosoglu
Siły
3000-5000 35,000
Straty
nieznane 17,000 (wczesne źródła chrześcijańskie)[1]
Podboje Turcji Osmańskiej

 ♦  Didymotyka  ♦  Bitwa pod Adrianopolem (1365)  ♦  Marica  ♦  Dubravnica  ♦  Bileća  ♦  Plocznik  ♦  Kosowe Pole (1389)  ♦  Rowina  ♦  Tyrnowo (1393)  ♦  Bitwa pod Nikopolis (1396)  ♦  Ankara  ♦  Powstanie w Bułgarii (1403)  ♦  Gallipoli  ♦  Siedmiogród (1438)  ♦  Jałomica (1442)  ♦  Zlatica (1443)  ♦  Warna (1444)  ♦  Kosowe Pole (1448)  ♦  Albulena (1457)  ♦  Serbia (1458)  ♦  Konstantynopol  ♦  Belgrad  ♦  Târgovişte (1462)  ♦  Kruja (1466)  ♦  Başkent  ♦  Vaslui (1475)  ♦  Valea Albă (1476)  ♦  Chlebowe Pole  ♦  Krbavsko Polje  ♦  Sapienza  ♦  Czałdyran  ♦  Mardż Dabik  ♦  Ar-Rajdanijja  ♦  Rodos ♦  Oblężenie Ostrovicy (1523)  ♦  Mohacz  ♦  Wiedeń (1529)

Coat of arms of the Serbian Despotate.svg Wojny serbsko-tureckie Emblem of Turkey.svg

Oblężenie Belgradu (1440)  ♦  Novo Brdo  ♦  Bitwa pod Niszem (1443)  ♦  Bitwa pod Zlaticą (1443)  ♦  Bitwa pod Kunowicą (1444)  ♦  Leskovac  ♦  Bitwa pod Kruševac (1454)  ♦  Smederevo  ♦  Bitwa pod Belgradem (1456)

Flag of Croatia (Early 16th century–1526) (Border).svg Wojny Chorwatów

Oblężenie Zary (1202)  ♦  IV wyprawa krzyżowa  ♦  V wyprawa krzyżowa  ♦  Bitwa na równinie Mohi (1241)  ♦  Bitwa pod Bliską (1322)  ♦  Oblężenie Zary (1345–46)  ♦  Bitwa pod Samoborem (1441)  ♦  Bitwa pod Zlaticą (1443)  ♦  Bitwa pod Warną (1444)  ♦  Bitwa nad Uną (1483)  ♦  Bitwa w wąwozie Vrpile (1491)  ♦  Bitwa na Krbavskim Polu (1493)  ♦  Bitwa pod Dubicą (1513)  ♦  Bitwa o Jajce (1518)  ♦  Oblężenie Knina (1522)  ♦  Oblężenie Ostrovicy (1523)  ♦  Bitwa pod Mohaczem (1526)  ♦  Węgierska kampania (1527–38)

  1. T͡Svetkova, Bistra Andreeva (1979). Pametna bitka na narodite: evropeĭskii͡a︡t i͡u︡goiztok i osmanskoto zavoevanie--krai͡a︡ na XIV i pŭrvata polovina na XV v (po bułgarsku). Kn-vo "Georgi Bakalov". str. 91. "...17 000 жертви в тия тежки сражения за овладяване"