Niczky Kristóf

Strona	Autorzy	Nota
[1]	[2]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku węgierskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku węgierskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Notka Poprzednik: gr. Patachich Iván Főispáni komitatu Verőce 1766–1783 Następca: gr. Niczky György Hrabia Niczky Kristóf Podpis hrabiego Kristófa Niczkyego Kőszeg - Tablica dawnej szkoły. Postać hrabiego Niczky, u góry po lewej, na popiersiu w otoczeniu wieńca laurowego (z 1780 r.) Niczky Kristóf, w dokumentach łacińskich Christophorus Niczky (* 11 lutego 1725, Sümeg – † 26 grudnia 1787, Buda Vár), hrabia Niczkifalvay, rycerz zakonu św. Szczepana, spiżarniarz (węg. tárnokmester), sędzia krajowy (węg. országbíró), osobisty urzędnik królewski. Główny doradca Józsefa II. Główny opiekun i powiernik nauk szkolnych w tym samym kraju. Jego życie Jego rodzicami byli alispán komitatów Zala i Somogy hrabia György Niczky, królewski mistrz ceremonii i Julianna Svastics z Bocsár. Kristóf Niczky ukończył gimnazjum jezuickie w Kőszeg, następnie Akademię Pożońską i Uniwersytet Wiedeński. W 1751 był radnym izby dworskiej węgierskiej (węg. magyar udvari kamaráná). W 1764 był radnym w kancelarii. W 1765 roku został odznaczony węgierskim królewskim Orderem św. Szczepana, ufundowanym przez Márię Terézię w 1764 roku, oraz jego małym krzyżem. W tym roku, 5 listopada 1765 roku, otrzymał także stopień hrabiego. Od 1767 r. był prawdziwym radcą wewnętrznym, tajnym. Od 1776 roku był dyrektorem generalnym okręgu szkolnego w Győr i Pécsu. W roku 1778 najważniejszym momentem w jego życiu jako komisarza królewskiego było ponowne przyłączenie regionu Temes do ojczyzny. 23 kwietnia 1779 roku na jego propozycję królowa Maria Teresa oddzieliła od zaanektowanej części komitatu Temes, Torontál i Krassó, które – jako hrabia Temes – zreorganizował, z wyjątkiem Krassó. Hrabia Kristóf Niczky, królewski komisarz do spraw aneksji, został pierwszym panem nowego komitatu Temes. Królowa nadała mu także starożytną godność hrabiego Temes. Od października 1782 był prezesem Izby Węgierskiej, skarbnikiem królewskim (węg. tárnokmester) i głównym inspektorem oświaty publicznej. 14 sierpnia 1783 został mianowany mistrzem skarbu i prezesem Rady Naczelnej, w 1786 został sędzią okręgowym (węg. országbíró), a w 1787 sędzią personalnym. Funkcję tę sprawował aż do swojej śmierci w 1787 r. Posiadał ogromne majątki w komitatach Sopron, Vas, Zala, Somogy i Veszprém. Za czasów Marii Teresy posiadał łącznie 28 majątków dworskich, 15 912 gruntów dworskich, 690 chłopów pańszczyźnianych i 45 chłopów pańszczyźnianych. Jego największym majątkiem dworskim jest bardzo duży majątek ziemski w Berzence w komitacie Somogy, który liczył 3240 dworów. Jego małżeństwo i potomkowie W 1745 ożenił się z Katalin Jankovich (1726-1784) z Pribéri, córką Istvána Jankovicha, głównego sędziego pańszczyźnianego komitatu Somogy i Erzsébet Geréczy. Z tego małżeństwa miał troje dzieci: hrabia Niczki György Niczky (ok. 1750-1814), członek zarządu powiatowego, főispán Verőce, tajny radny. Jego żoną była hrabia Izabella Batthyány z Németújvár (1751-?); hrabia Niczki István Niczky (ok. 1750-1778) od 1777 r. főispán Körös. Jego żoną była hrabianka Mária Esterházy z Galánthai (1757-1820); hrabia Niczki Anna Mária Niczky (1757-1787). Jej mąż, hrabia László Schmidegg (1746-1816), szambelan, kapitan, pułkownik powstańczy z Somogy. Jego pamięć Niczky, całkowicie popierający oświecony absolutyzm Józsefa II, uważany był przez stany szlacheckie za główne narzędzie obcych dążeń autokratycznych, a szydercze wiersze pisane w chwili jego śmierci nazywały go zdrajcą. Itt fekszik a sérült hazának ostora, Kitül szabadság vett örök sebet. Itt fekszik átkozott anyának rossz fia, Hitet szegő rossz férj, s rosszabb atya. Kiben nem érzett a kemény szív másért, Magának élt, magát nyaló barom. Udvar mosolygását kereste csillagát Megdűlt hazánknak vesztével is. Vándor! kiben pezseg magyar vér, sírkövét Látván, kevés koráig megállapodj, Csak még lepökheted, s ragaszthatsz átkokat Halmára, hol rothad hazánk döge. [3] Jego tablica znajduje się na ścianie dawnej szkoły jezuickiej na placu Jurysów w Kőszegu. Górną część panelu zajmuje jego popiersie otoczone wieńcem laurowym. Na piersi widoczny środkowy krzyż Orderu Świętego Szczepana. Tekst łaciński w dolnej części tablicy wymienia zasługi i stanowisko Kristófa Niczkyego. Tablicę wzniesiono w roku 1780, za życia Niczkyego. Właściwie można ją uznać za jedną z pierwszych tablic pamiątkowych na Węgrzech. Dzieła Staats-Kenntniss von Ungarn (kéziratban) Historia politica litteraria (kéziratban) Tractatus de pactis et transactionibus (Viennae, 1744) Literatura Szentkláray Jenő: Gróf Niczky Kristóf életrajza (Pozsony - Budapest, 1886) Dugonics András: Etelka (regény, Pozsony és Kassa, 1788) Jókai Mór: Rab Ráby (regény, Pozsony, 1879) Mátyás Ráby, znany ze swoich józefińskich zasad, który z powodu swoich zasad popadł w konflikt z władzami komitatu peszteńskiego, został uwięziony za krnąbrne zachowanie. Kiedy towarzyszący Rabemu komisarz policji – protestując przeciwko uwięzieniu – pokazał cesarzowi zaświadczenie o obecności, hrabia Niczky, przewodniczący rady gubernatorów, odpowiedział: „Niech cesarz rozkazuje w Wiedniu, ja rozkazuję na Węgrzech; a ty, jeśli nadal będziesz miał czkawkę, możesz z łatwością znaleźć się w tym samym miejscu, co Ráby.” Przypisy Źródła Magyar életrajzi lexikon Szinnyei József: Magyar írók élete és munkái IX. (Mircse–Oszvaldt). Budapest: wyd. Hornyánszky. (1903). Linki zewnętrzne SZILÁGYI: A MAGYAR NEMZET TÖRTÉNETE - Az alkotmány és a közigazgatás reformja Węgierski Zakon Świętego Szczepana

Niczky Kristóf Królestwo Węgier tárnokmester 14 sierpnia 1783 - 21 grudnia 1786 Poprzednik Csáky János Następca Jankovics Antal Królestwo Węgier országbíró 21 grudnia 1786 - 26 grudnia 1787 Poprzednik Csáky János Następca Zichy Károly Dane biograficzne Data urodzenia 11 lutego 1725 Miejsce urodzenia Sümeg Data śmierci 26 grudnia 1787 (62 lata) Miejsce śmierci Buda Współmałżonek Jankovich Katalin Dzieci Niczky István Partia polityk przed powstaniem partii politycznych Zawód polityk osobisty oficer królewski Szablon