Rátót II. Domokos

Z Europa Środkowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania


Rátót II. Domokos (pol. Dominik II Rátót) (* nieznana, † 1320), węgierski szlachcic, w służbie Królestwa Węgier za panowania Andrzeja III i po wyginięciu dynastii Arpadów, podczas krótkiego panowania Wacława.

Domokos II, z pomocą swoich braci i kuzynów, założył domenę zainstalowaną w komitatach Nógrád i Heves, a zatem należał do tzw. oligarchów, którzy de facto rządzili w czasach epoki anarchii feudalnej. W tym charakterze miał różne konflikty z potężnym wówczas oligarchą Mateuszem III Csákiem. Po rezygnacji Wacława z roszczeń do korony Węgier Domokos poparł Karola Roberta, pozostając jego żarliwym stronnikiem aż do śmierci w 1320 r. Domokos był przodkiem rodziny Pásztói, która dotrwała do początku XVI wieku.

Rodzina

Domokos II prawdopodobnie urodził się na początku lat 60. XIII wieku[1] w prestiżowym i wpływowym rodzie Rátót jako syn Stefana I („Porca”), który był zagorzałym stronnikiem królowej Elżbiety Kumanki i pełnił kilka funkcji w sądzie od 1265 r.[2] Jest prawdopodobne, że jedyna znana żona Stefana, Aglent Smaragd, nie była matką Domokosa; nadal żyła w 1327 r. i była zakonnicą–beginką w klasztorze Sibylla w Budzie. Jej bracia, Władysław i Aynard byli aktywnymi dworzanami nawet w 1350 r.[1] Stryj Domokosa, Roland I Rátót był potężnym baronem. Domokos miał czterech znanych braci:

Z nieznaną z imienia żoną Domokos miał dwóch synów:

  • Dominika III (również zwanego „Wielkim”), który przybrał nazwisko Pásztói (czasem także Hasznosi) od nazwy posiadłości. Jego szlachecka rodzina przetrwała aż do początku XVI wieku;
  • Stefana IV, wspomnianego tylko raz w dokumencie w 1323 r.[4]

Stronnik Andrzeja

Domokos II po raz pierwszy pojawił się we współczesnych nu dokumentach w 1270 roku, kiedy był jeszcze nieletni.[5] Następnie wspomniano o nim w trzech nieautentycznych dokumentach z 1283 roku. Pierwszy dokument opowiada o procesie i późniejszej umowie w sprawie rodzinnego śledzenia ich majątku. W związku z tym Domokos otrzymał Pata i Szentgyörgy w komitacie Somogy, Selpe w komitacie Pozsony, Putnok i Feled (obecnie Jesenské, Słowacja) w komitacie Gömör, Kaza w komitacie Borsod, Rátót w komitacie Pest i inne ziemie w komitacie Bihar oraz Siedmiogrodzie. Pozostałe dwa dokumenty zawierają darowizny przywilejów dla Pata i Szentgyörgy, jako nagrodę dla członków krewnych, którzy dzielnie walczyli w poprzednich latach przeciwko Kumanom[1]. Domokos zniknął później ze źródeł; nie posiadał żadnej godności królewskiej za panowania króla Węgier Władysława IV. Od lat osiemdziesiątych XIII wieku wieloosobowe pokolenie Rátót poczęło budować swoją prowincję na północny wschód od stolicy, która rozprzestrzeniła się głównie na komitaty Nógrád i Heves. Posiadłości Domokosa sięgały po komitaty Borsod i Gömör, gdzie klan Ákos postepował w podobny sposób.[6] W wielu przypadkach wiązało się to z konfliktem z lokalną szlachtą, np. zgodnie z umową, która została podpisana w Zagyvafő (obecnie w pobliżu Salgótarján) przez Rátótów i gałąź Zagyvafői klanu Kacsics pod koniec 1290 r., wcześniej doszło do poważnych starć i konfrontacji między obiema rodzinami. Dokument informuje nas, że Rátótowie zaatakowali i zniszczyli trzy forty, w tym Szőlős własnośc Eustachego Kacsicsa, który również został zabity wraz z trzema członkami rodziny i niezliczonymi sługami. W umowie pośredniczyli: palatyn Amadeusz Aba i Andrzej, biskup Egeru. Członkowie rodu Rátót, w tym Domokos II, obiecali, że odbudują trzy forty i zapłacą 200 marek jako rekompensatę. Stopień zaangażowania Domokosa jest nieznany, ale jego zaangażowanie w konflikt zostało udowodnione jego podpisem w dokumencie[1].

A crowned young man sitting on a throne
Denar Andrzeja III. Domokos II Rátót był odpowiedzialny za królewską politykę gospodarczą przez całe jego panowanie

DominiK został uznany za wiernego zwolennika i mocnego stronnika króla Andrzeja III do grudnia 1291 r., gdy został mianowany mistrzem skarbu, zastępując Mojsa I Ákosa.[2] Mniej więcej w tym samym czasie jego brat Władysław (lub Lack) został stolnikiem królewskim.[2] Domokos pełnił funkcję mistra skarbu za panowania Andrzeja III, zachowując nawet te godność po wygaśnięciu dynastii Arpadów. Według historyka Bálinta Hómana korzystne zmiany zaszły w polityce gospodarczej państwa i centralnej administracji finansowej Węgier w ostatniej dekadzie XIII wieku, kiedy to Domokos sprawował urząd. Na przykład wybito wysokiej jakości monety o wysokiej zawartości metali szlachetnych, osiągając najwyższy poziom monet od czasów panowania Beli IV kilkadziesiąt lat wcześniej. Moneta Andrzeja była popularną walutą również za granicą. Domokos ustandaryzował również oprocentowanie denara wiedeńskiego tzw. banovaca (lub banski denar). Niefortunnie te reformy okazały się przejściowe, ponieważ centralna polityka gospodarcza przestała istnieć w warunkach anarchicznych w pierwszych dwóch dekadach XIV wieku[6].

Ruiny zamku Hasznos (obecnie koło Pásztó), zbudowany i będący własnością Domokosa II Rátóta

Andrzej III odwiedził posiadłości Domokos w komitacie Heves na początku 1295 r. i wydał królewski przywilej w Pásztó 16 lutego, co odzwierciedla wpływy i prestiż Domokosa[1]. Oprócz swojej pozycji mistrza skarbu, Domokos został ispánem komitatu Somogy około grudnia 1297 roku, służąc co najmniej do października 1299 roku, kiedy to został ispánem komitatu Nógrád[2]. Historyk Tamás Kádár twierdzi, że zachował oba urzędy po śmierci Andrzeja.[1] Latem 1298 r. Andrzej III zorganizował w Peszcie zgromadzenie biskupów, szlachty, Sasów, Seklerów i Kumanów. UWydany wówczas dekret upoważniał Andrzeja do niszczenia fortów zbudowanych bez pozwolenia i nakazał karę tych, którzy siłą zajęli ziemie. zagroził także Andrzejowi ekskomuniką, jeśli nie zastosuje dekretów. Po zakończeniu diety Andrzej zawarł formalny sojusz z pięcioma wpływowymi arystokratami: Amadeuszem Abą, Stefanem I Ákosem, Dominikiem II Rátótem, Demetriuszem Balassą i Pawłem Szécsem, którzy oświadczyli, że są gotowi wesprzeć go przeciwko „zbuntowanym panom”, który to termin zdecydowanie obejmował [[Csák III. Máté|Mateusza III Csáka i rodzinę Kőszegi. Na podstawie utrzymującego się kontraktu feudalnego Stefana Ákosa, Domokos prawdopodobnie zaakceptował Andrzeja jako swojego „naturalnego pana” i złożył przysięgę, że będzie bronił swego króla przed przeciwnikami, nawet przed papieżem, podczas gdy Andrzej zobowiązał się, że poprze Domokos i jego krewnych w ich wysiłkach i że zawrze pokój ze zbuntowanymi panami tylko za zgodą Domokos. Historyk Jenő Szucs podkreślał, że posiadłości Rátótów i Ákosów odcięły rozszerzającą się domenę Csáków od ziem królewskich, podczas gdy Stefan Ákos i Dominik Rátót otrzymali również wsparcie królewskie w obronie ich posiadłości ziemskich oraz w izolowaniu od siebie Csáków i Kőszegich.[6]

Pod koniec panowania Andrzeja III Domokosa uznano za władcę prowincji, który wraz ze swoimi braćmi i kuzynami ustanowił olbrzymie królestwo[7]. Jego ziemie i wsie leżały na pograniczu komitatów: Heves, Nógrád, Gömör i Borsod, w dolinach rzek Sajó i Rima (Rimava). Jego terytorium obejmowało także północno-wschodnie części komitatów Veszprém i Peszt. Za pośrednictwem swojego kuzyna Dezyderiusza I Rátóta Domokos utrzymywał również relacje rodzinne z sąsiadem Stefanem I Ákosem[6]. Domokos zamienił swoje posiadłości w komitacie Szabolcs na Poroszlo i jego klasztor w lutym 1299 r. z Juliuszem Sártványvecsem.[1] Początkowo rezydował w Ágasvár (dosł. „Zamek Ágas”), małym forcie położonym w paśmie górskim Mátra. Po zawarciu umowy o podziale majątku w obrębie rodziny, tylko jego młodszy brat Władysław i jego potomkowie byli właścicielami zamku. Następnie Domokos przeniósł się na stałe do Pásztó, który stał się centrum jego domeny i zbudował tam warowny dwór. Pod jego zarządem miasto uzyskało od Korony prawo do organizowania jarmarków i targów w 1298 r.[1] W pobliżu wsi Hasznos (dziś część Pásztó) zbudował swój zamek nad brzegiem skalistego potoku, u podnóża zachodniej Mátry. Jego potomkowie, rodzina Pásztói, posiadali fort aż do jego rozbiórki do końca XV wieku.[8]

Podczas Interregnum

Prowincje oligarchiczne na początku XIV wieku

Andrzej III, ostatni męski członek dynastii Arpadów, zmarł 14 stycznia 1301 r. Wraz z innymi panami i prałatami Domokos był obecny przy łożu śmierci króla w Budzie. W następnych dniach pozostali w stolicy, w powstałej próżni politycznej i wspierali królową-wdowę, Agnieszkę z Austrii[1]. Wojna domowa między różnymi pretendentami do tronu: Karolem z Anjou, Wacławem z Czech i Ottonem z Bawarii, nastąpiła po śmierci Andrzeja i trwała przez siedem lat. Na początku 1301 r. Karol z Anjou pośpieszył do Ostrzyhomia, gdzie został nieformalnie koronowany na króla. Będąc kandydatem papieża Bonifacego VIII na tron ​​węgierski, Karol zawsze był niepopularny, ponieważ panowie węgierscy bali się, że „utracą wolność, przyjmując króla wyznaczonego przez Kościół”, jak głosi Chronicon Pictum. Domokos należał do tych panów, którzy wspierali Wacława, syna króla Czech Wacława II, który był nie tylko prawnukiem Beli IV, ale także narzeczonym córki zmarłego Andrzeja III, Elżbiety. Domokos był czołowym członkiem węgierskiej delegacji, która udała się do Czech i ofiarowała koronę młodemu Wacławowi. Czeski król spotkał się z wysłannikami węgierskimi w Hodoninie w sierpniu i przyjął ich ofertę w imieniu jego jedenastoletniego syna. Wacław II przywiózł syna do Székesfehérvár, gdzie 27 sierpnia 1301 r. Jan Hont-Pázmány, arcybiskup Kalocsa, koronował młodego króla Wacława Koroną Świętego Stefana.[1]


Domena Domokosa II Rátóta (żóty), który był zagrożony przez wojska Mateusza III Csáka nieprzerwanie od 1300 roku

Domokos stał się jednym z najznamienitszych zwolenników Wacława, a także członkiem rady królewskiej w Budzie[9]. Młody król nazwał go odźwiernym królewskim we wrześniu 1301 r.[5][8] Poza tym Domokos utrzymał swoją pozycję mistrza skarbu do drugiej połowy 1302 r., gdy został zastąpiony przez Henryka II Kőszegiego[8]. Chociaż zachował urząd ispána komitatu Nógrád co najmniej do 1303 r., został także ispánem komitatu Szepes w 1302 r.[8], zgodnie z dokumentem królewskim z 1303 r. W tym roku był ispánem komitatu Fejér[8]. Wacław, który spędził większość swego krótkiego panowania tylko w bezpiecznej Budzie, wydał królewski przywilej w Pásztó w dniu 5 maja 1303 r., ciesząc się gościnnością i ochroną swojego lojalnego barona, Domokosa II. Król ponownie odwiedził go w Pásztó rok później, na początku czerwca 1304 r. Te dwie wizyty są jedynymi znanymi okazjami, gdy Wacław opuścił swoją siedzibę[1]. Ponieważ pozycja Wacława na Węgrzech została dramatycznie osłabiona w poprzednich latach, jego ojciec postanowił zabrać go z powrotem do Czech w lecie 1304 roku. Zabrał nawet Świętą Koronę Węgier do Pragi. Na podstawie listu darowizny możliwe jest, że Domokos poparł roszczenie Ottona po tym, jak Wacław zrzekł się swojego roszczenia do Węgier na jego korzyść w dniu 9 października 1305 r., a książę Bawarii przybył na Węgry ze Świętą Koroną. We wspomnianym dokumencie Otton określił Domokosa jako swojego skarbnika królewskiego w drugiej połowie 1306 roku, jednak jest prawdopodobne, że Otton, który nigdy nie był w stanie umocnić swojej pozycji na Węgrzech, próbował uzyskać poparcie Domokosa w tym zakresie spotkaniem i darowizną ziemi. Historyk Tamás Kádár uważał Domokos za wycofanego z polityki po odejściu Wacława z Węgier i nie miał związku z konfliktem między Karolem z Anjou a Ottonem z Bawarii[1].

Na podstawie fragmentarycznych danych z prawie współczesnych dokumentów Mateusz III Csák poważnie zagrażał posiadłościom Domokosa w XIII wieku. Gdy potężny oligarcha uczestniczył w spotkaniu w Kék w listopadzie 1308 roku, trzech spośród jego pięcioosobowej eskorty byli szlachcicami z komitatu Nógrád, co sugeruje, że Mateusz Csák rozszerzył swoje wpływy na większą część komitatu kosztem Domokosa. Jest prawdopodobne, że Mateusz przeprowadzał napady i inwazje na terytorium Domokosa po 1304 r., gdy Wacław opuścił już Węgry. Tymczasowe wycofanie się Domokosa z polityki krajowej w tym czasie również potwierdza to założenie[7]. Gdy Jan III, biskup Nitry ekskomunikował Mateusza Csáka w marcu 1318 r. za jego poprzednie bezprawie przeciwko Kościołowi, zacytował incydent, że oligarcha wcześniej nałożył na swoich poddanych nadzwyczajny podatek w celu wykupu zakładników, którzy zostali wysłani na sąd Domokosa podczas ich krótkotrwałego pojednania.[7] W 1323 r. Synowie Domokosa, Dominik III i Stefan IV pamiętali, że wcześniej zostali uwięzieni i skazani na śmierć przez Mateusza. Kosztem poważnych obrażeń udało im się uciec z więzienia przy pomocy kobiety o imieniu Kunigunde[1].

Stronnik Karola

Wraz ze swoimi braćmi i kuzynami, na przykład Rolandem II, który w 1300 roku został palatynem, Domokos złożył przysięgę wierności Karolowi I do 1307 roku.[9] Był obecny na diecie w Rákos 10 października 1307 r., na którym potwierdzono pretensje Karola do tronu[1]. Nowo wydany dokument królewski umieścił Domokos na drugim miejscu wśród wspierających baronów, tylko Ugrin III Csák, najwcześniejszy i najbardziej żarliwy stronnik Karola, poprzedzał go[9]. Pod przywództwem Domokosa II i Rolanda II (który zmarł w 1307 r.), ród Rátót był najbardziej aktywnym rodem na dworze królewskim, który dołączya do Karola[9]. Domokos po raz kolejny został ispánem komitatu Nógrád, zgodnie z dokumentem wydanym we wrześniu 1308 r., ale od 1299 r. (lub 1303 r.) i był na urzędzie bez przerwy.[1] Gdy legatowi papieskiemu kardynałowi Gentilemu Portino da Montefiore udało się przekonać Mateusza Csáka do akceptacji koronacji króla Karola na ich spotkaniu w klasztorze paulinów w Kék 10 listopada 1308 r., oligarcha obiecał również, że „zawrze sprawiedliwy i równoprawny pokój z magistrem Domokosem i innymi baronami, z którymi miał konflikt”. Następnie wzajemnie ofiarowali zakładników Tomaszowi II, arcybiskupowi Esztergom, w celu utrzymania pokoju[7].

Karol I, jak pokazano w XV wieku Chronica Hungarorum

Domokos i jego bracia – Władysław I i Kogut (Kakas) – byli obecni na następnej diecie (27 listopada) w Peszcie, gdzie Karol był jednogłośnie ogłoszony królem[1]. Domokos uczestniczył także w drugiej koronacji Karola I w dniu 15 czerwca 1309 r., reprezentując także swoich braci i cały ich ród[9]. Jako siedmiogrodzki oligarcha Władysław III Kán odmówił wydania Świętej Korony, którą posiadał po schwytaniu i uwięzieniu Ottona, teraz węgierscy władcy uznali drugą koronację Karola z tymczasową koroną za nieważną. Następnie Amadeusz Aba i Dominik Rátót, eskortowani przez arcybiskupa Tomasza, który negocjował z wojewodą w Szeged 8 kwietnia 1310 r. w sprawie warunków zwrotu korony. Władysław Kán w końcu zgodził się oddać Świętą Koronę Karolowi. 27 sierpnia 1310 r. abp Tomasz złożył Świętą Koronę na głowę Karola w Székesfehérvár; dlatego trzecia koronacja Karola została wykonana w pełnej zgodności z prawem zwyczajowym[1].

Za swoją lojalność i służbę Domokos został skarbnikiem dworu królowej – żony Karola Marii Bytomskiej. Dwa dokumenty z sierpnia i listopada 1313 r. (ten ostatni został zachowany tylko z XVIII-wiecznych transkrypcji) wspominały go w tym charakterze, ale jest wiarygodny od 1310 r.[8] gdy Jakub Borsa zbuntował się przeciwko królowi pod koniec 1314 r. lub na początku 1315 r. i został zdymisjonowany przez Karola. Domokos został po raz pierwszy wymieniony jako jego następca w sierpniu 1315 r.[8], ale przypuszcza się, że uzyskał to stanowisko już co najmniej w lutym[1]. Znaczenie tego urzędu zostało przyćmione przez funkcję skarbnika królewskiego w pierwszym okresie panowania Andegawenów. Na przykład skarbnik Demetriusz Nekcsei prawie zawsze poprzedzał Domokosa na listach baronów, które były częścią królewskich dokumentów.[10] Tomasz Kádár uważał, że Karol wybrał Domokosa na to stanowisko, ponieważ pozostał jedynym prestiżowym i doświadczonym baronem na dworze królewskim, który zachował swoją lojalność; w latach 1314-15 gdy rządy Karola doszły do ​​punktu zwrotnego. Oligarchiczni panowie buntowali się przeciwko niemu jeden po drugim. Jednocześnie na początku 1315 r. Karol przeniósł swoją rezydencję z Budy do Temesváru (dzisiejsza Timișoara, Rumunia) i rozpoczął wojnę zjednoczeniową przeciwko prowincjom. Domokos zdał sobie sprawę z tego, że mógłby bronić swoich interesów i posiadłości ziemskich przed sąsiednimi dominiami Csáków i Abów, gdyby nie tylko współpracował z władzą centralną, ale także aktywnie wspomagał monarchę przed gwałtownymi i nielojalnymi panami prowincji[1]. Po mianowaniu otrzymał we wrześniu 1315 r. ziemie trzech zbuntowanych szlachciców z komitatu Nógrád, którzy byli uważani za silnych zwolenników Mateusza Csáka. Jednym z tych wydziedziczonych szlachciców był Felicjan III Zah, który stał się sławny za zamach na Karola i jego rodzinę w 1330 r.[1]

Pomimo że Domokos przez pięć lat zachowywał urząd, jest jednym z najmniej znanych palatynów tamtej epoki z powodu braku źródeł. Wydano tylko jeden dokument o charakterze prywatnym, podczas gdy nie wspomniano o jego możliwym wice-palatynie lub stałym sądzie, oprócz komitatów, które przyznano mu jako źródło dochodu (honoru)[11]. Historyk Tibor Szőcs twierdzi, że Domokos stale przebywał na dworze królewskim w Temesvárze, a ze względu na warunki wojenne nigdy nie odwiedził reszty kraju i nie wydał żadnych wyroków. Domokos był członkiem rady królewskiej i często udzielał rad Karolowi. Jego poprzednicy i następcy funkcjonowali w innym stylu instytucjonalnym. Z powodu wojny o zjednoczenie Domokos był jedynie palatynem tytularnym, ale jako taki nie funkcjonował w praktyce[10]. Historyk Attila Zsoldos uważa, że komitaty: Pest, Fejér i Esztergom, oprócz uprzywilejowanych Pieczyngów z Sárvíz (łac. comitatus Byssenorum), należały do jego honoru, podczas gdy pełnił funkcję palatyna. Zsoldos twierdzi, że Stefen Safar, kasztelan wyszehradzki i Jan Hencfi, sędzia Budy, zostali powołani na stanowisko sędziów terytoriów ufortyfikowanych w styczniu 1321 r., krótko po śmierci Domokosa. Zgodnie z teorią Zsoldosa arcybiskup Tomasz nominalnie pozostawał dożywotnim ispánem Ostrzyhomia, ale komitatem i jego zamkiem zarządzał Dominik Rátót ze względu na jego strategiczne znaczenie w wojnie z Mateuszem Csákiem i Kőszegimi (Ostrzyhom był kilkakrotnie oblegany i zdobywany w poprzedniej dekadzie).[11] Domokos został po raz ostatni wspomniany jako żyjąca osoba według źródeł w sierpniu 1320 r.[5] Umarł wkrótce. Na funkcji palatyna, po półtora rocznym wakacie, zastąpił go Dózsa Debreceni, pod koniec 1321 r. lub na początku 1322 r.[8]

Przypisy

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 Kádár, Tamás (2014). Egy hűséges báró a XIII–XIV. század fordulóján. Rátót nembeli "Porc" István fia Domonkos nádor [Lojalny baron na przełomie XIII i XIV wieku: palatyn Dominik, syn Stefana „Porca” z rodu Rátót]. Fons. Szentpétery Imre Történettudományi Alapítvány. 21 (3): str. 269–276, 278, 280–284, 286.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Zsoldos, Attila (2011). Magyarország világi archontológiája, 1000–1301 [Świecka archontologia Węgier, 1000–1301]. História, MTA Történettudományi Intézete. Budapest. str. 56, 64, 173, 195, 310.
  3. Engel: Genealógia (Genus Rátót 1. główna gałąź)
  4. Engel: Genealógia (Genus Rátót 3. Pásztói - gałąź)
  5. 5,0 5,1 5,2 Markó, László (2006). A magyar állam főméltóságai Szent Istvántól napjainkig – Életrajzi Lexikon [Wyżsi urzędnicy państwa węgierskiego od Świętego Stefana do współczesnościs – Encyklopedia biograficzna] (II wydanie); Helikon Kiadó Kft., Budapest. str. 250.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Szűcs, Jenő (2002). Az utolsó Árpádok [Ostatni Arpadowie]. Osiris Kiadó. str. 160, 467–468, 470, 478.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Kristó, Gyula (1973). Csák Máté tartományúri hatalma [Prowincjonalne imperium Mateusza Csáka]. Akadémiai Kiadó. str. 62, 72–73, 150.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 Engel, Pál (1996). Magyarország világi archontológiája, 1301–1457, I [Świecka archontologia Węgier, 1301–1457, Volume I]. História, MTA Történettudományi Intézete. str. 2, 36, 48, 54, 127, 156, 195, 325.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Kristó, Gyula (1999). I. Károly király főúri elitje (1301–1309) [Arystokratyczna elita króla Karola I, 1301–1309]. Századok. Magyar Történelmi Társulat. 133 (1): str. 42, 48-50, 56.
  10. 10,0 10,1 Szőcs, Tibor (2014). A nádori intézmény korai története, 1000–1342 [Wczesna historia instytucji palatynatu: 1000–1342]. Magyar Tudományos Akadémia Támogatott Kutatások Irodája. str. 108, 112.
  11. 11,0 11,1 Zsoldos, Attila (2012). "Rátót nembéli Domokos nádor megyéi [Domeny palatyna Dominika z rodu Rátót]". W: Mikó, Gábor; Péterfi, Bence; Vadas, András (red.). Tiszteletkör: Történeti tanulmányok Draskóczy István egyetemi tanár 60. születésnapjára. Eötvös Loránd University. str. 48–51, 56, 64, 173, 195, 310.

Źródła

  • Engel, Pál (1996). Magyarország világi archontológiája, 1301–1457, I [Świecka archontologia Węgier, 1301–1457, Volume I]. História, MTA Történettudományi Intézete. ISBN 963-8312-44-0.
  • Kádár, Tamás (2014). Egy hűséges báró a XIII–XIV. század fordulóján. Rátót nembeli "Porc" István fia Domonkos nádor [Lojalny baron na przełomie XIII i XIV wieku: palatyn Dominik, syn Stefana „Porca” z rodu Rátót]. Fons. Szentpétery Imre Történettudományi Alapítvány. 21 (3): str. 267–288. ISSN 1217-8020.
  • Kristó, Gyula (1973). Csák Máté tartományúri hatalma [Prowincjonalne imperium Mateusza Csáka]. Akadémiai Kiadó.
  • Kristó, Gyula (1999). I. Károly király főúri elitje (1301–1309) [Arystokratyczna elita króla Karola I, 1301–1309]. Századok. Magyar Történelmi Társulat. 133 (1): str. 41–62.
  • Markó, László (2006). A magyar állam főméltóságai Szent Istvántól napjainkig – Életrajzi Lexikon [Wyżsi urzędnicy państwa węgierskiego od Świętego Stefana do współczesnościs – Encyklopedia biograficzna] (II wydanie); Helikon Kiadó Kft., Budapest. ISBN 963-547-085-1.
  • Szőcs, Tibor (2014). A nádori intézmény korai története, 1000–1342 [Wczesna historia instytucji palatynatu: 1000–1342]. Magyar Tudományos Akadémia Támogatott Kutatások Irodája. ISBN 978-963-508-697-9.
  • Szűcs, Jenő (2002). Az utolsó Árpádok [Ostatni Arpadowie]. Osiris Kiadó. ISBN 963-389-271-6.
  • Zsoldos, Attila (2011). Magyarország világi archontológiája, 1000–1301 [Świecka archontologia Węgier, 1000–1301]. História, MTA Történettudományi Intézete. Budapest. ISBN978-963-9627-38-3.
  • Zsoldos, Attila (2012). "Rátót nembéli Domokos nádor megyéi [Domeny palatyna Dominika z rodu Rátót]". W: Mikó, Gábor; Péterfi, Bence; Vadas, András (red.). Tiszteletkör: Történeti tanulmányok Draskóczy István egyetemi tanár 60. születésnapjára. Eötvös Loránd University. str. 47–52. ISBN 978-963-312-095-8.
Rátót II. Domokos (węg.)
Dominik II Rátót (pol.)
Odźwierny królewski
Palatyn Królestwa Węgier
Odźwierny królewski
Okres 1301
Poprzednik brak informacji
Następca brak informacji
Skarbnik królewski
Okres 1301
Poprzednik brak informacji
Następca brak informacji
Palatyn Królestwa Węgier
Okres od 1315
do 1320
Poprzednik Borsa Kopasz
Następca Debreceni Dózsa
Dane biograficzne
Klan Rátót
Ród Pásztói
Pochodzenie węgierskie
Państwo Królestwo Węgier
Urodziny data nieznana
Śmierć sierpień 1320
Ojciec I. István
Matka pierwsza żona ojca
Żona nieznana
Dzieci Domokos
István