Speyeri szerződés

Z Europa Środkowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Traktaty: Coa Hungary Country History Venczel (1301-1305).svg Coa Hungary Country History Otto (1305-1307).svg Coa Hungary Country History Charles I (1310-1342).svg Blason Louis Ier de Hongrie.svg Armoiries André Hongrie.svg Dynastii Andegawenów Sigismund Arms.svg Armoiries Albert II de Habsbourg.svg Coa Hungary Country History Vladislaus I (1440–1444).svg Wappen Habsburg-Lothringen Schild.svg Coa Hungary Country History Mathias Corvinus 3(1458-1490).svg Coa Hungary Country History Vladislas II (1490–1516).jpg Królów elekcyjnych

Treaty of Bruck (1328)  ♦  Treaty of Enns (1336)  ♦  Hungarian–Lithuanian Treaty (1351)  ♦  Hungarian–Neapolitan Treaty (1352)  ♦  Traktat z Zadaru (1358)  ♦  Treaty of Brunn (1364)  ♦  Treaty of Torino (1381)  ♦  Treaty of Iglo (1397)  ♦  Lubowla (1412)  ♦  Truce of Eger (1437)  ♦  Pokój w Szeged (1444)  ♦  Truce of Radkersburg (1447)  ♦  Hunyadi–Frederick pact (1450)  ♦  Traktat pokojowy z Wiener Neustadt (1463)  ♦  Treaty of Ófalu (1474)  ♦  Treaty of Korneoburg-Gmunden (1477)  ♦  Treaty of Brno (1478)  ♦  Treaty of Piotrków (1479)  ♦  Pokój w Ołomuńcu (1479)  ♦  Pozsonyi béke (1491)  ♦  I Kongers Wiedeński (1515)  ♦  Układ w Wielkim Waradynie (1538)  ♦  Traktat w Spirze (1570)

Notka

Posiadłości Jana Zygmunta w 1570

Speyeri szerződés (pol. Traktat w Spirze, niem. Vertrag von Speyer), podpisany na sejmie w Spirze w 1570 r., był porozumieniem pokojowym między dwoma Królestwami Węgier: Węgrami Królewskimi pod wodzą Maksymiliana II i Królestwem Węgier Wschodnich, rządzonym przez Jana Zygmunta Zápolya.

Transylwania przed traktatem w Spirze

W przeciwieństwie do autonomicznego Królestwa Chorwacji, średniowieczna Siedmiogród nie była odrębną ziemią Świętej Korony Węgier, była po prostu odrębną administracyjnie[1] i integralną częścią[2][3] średniowiecznego Królestwa Węgier.

Status Transylwanii po traktacie

Jan Zygmunt zrezygnował z tytułu króla Węgier, jednak Maksymilian II uznał władzę Jana Zygmunta jako „księcia Siedmiogrodu”, a w zamian Jan Zygmunt przyjął Maksymiliana II na króla Węgier ze zwierzchnictwem nad swoim księstwem.[4]

Jan Zygmunt został princeps Transsylvaniae et partium regni Hungariae dominus − księciem Siedmiogrodu i części Królestwa Węgier.[5] Zgodnie z traktatem Księstwo Siedmiogrodu nadal było częścią Królestwa Węgier w rozumieniu prawa publicznego[6].

Traktat ten, podobnie jak wcześniejszy układ w Wielkim Waradynie, zatwierdził zasadę zjednoczonych Węgier. Partium i Siedmiogród zostały powierzone Janowi Zygmuntowi Zápolya, jako wasalowi Maksymiliana. Jak wspomniano powyżej, Zápolyowie mieli już Partium, ale teraz Habsburgowie uznali ich panowanie. W pewnym sensie Jan Zygmunt zamienił swój królewski tytuł na terytorium.

Przypisy

  1. Carlile Aylmer Macartney (2008). Hungary: From Ninth Century Origins to the 1956 Uprising. Transaction Publishers. s. 23. ISBN 9780202366654. Zarchiwizowane z oryginału 2020-05-14.
  2. Felicia Rosu (2017). Elective Monarchy in Transylvania and Poland-Lithuania, 1569-1587. Oxford University Press. s. 24. ISBN 9780192506436. Zarchiwizowane z oryginału 2020-05-14.
  3. Rogers Brubaker; Margit Feischmidt; Jon Fox; Liana Grancea (2018). Nationalist Politics and Everyday Ethnicity in a Transylvanian Town. Princeton University Press. s. 57. ISBN 9780880334792. Zarchiwizowano z oryginału 2020-05-14.
  4. Andrew Pettegree, The Reformation World, Routledge, 2000, s. 192.
  5. István Keul, Early modern religious communities in East-Central Europe: ethnic diversity, denominational plurality, and corporative politics in the principality of Transylvania (1526–1691), BRILL, 2009, s. 61.
  6. Anthony Endrey, The Holy Crown of Hungary, Hungarian Institute, 1978, s. 70.
Speyeri szerződés (węg.)
Vertrag von Speyer (niem.)
Traktat w Spirze
Data 1570
Miejsce Spira
Warunki Jan Zygmunt zrezygnował z tytułu króla Węgier, jednak Maksymilian II uznał władzę Jana Zygmunta jako „księcia Siedmiogrodu”, a w zamian Jan Zygmunt przyjął Maksymiliana II na króla Węgier ze zwierzchnictwem nad swoim księstwem
Podpisujący Szapolyai János Zsigmond
Maksymilian II
Strony Zapolyia siedmiogrodzki2.png Królestwo Wegier
Greater Coat of Arms of Maximilian II, Holy Roman Emperor.svg Święte Cesarstwo Rzymskie