Szegedi béke

Strona	Autorzy	Nota
[1]	[2]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku angielskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku angielskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Traktaty: Dynastii Andegawenów Królów elekcyjnych

Treaty of Bruck (1328)  ♦  Treaty of Enns (1336)  ♦  Hungarian–Lithuanian Treaty (1351)  ♦  Hungarian–Neapolitan Treaty (1352)  ♦  Traktat z Zadaru (1358)  ♦  Treaty of Brunn (1364)  ♦  Treaty of Torino (1381)  ♦  Treaty of Iglo (1397)  ♦  Lubowla (1412)  ♦  Truce of Eger (1437)  ♦  Pokój w Szeged (1444)  ♦  Truce of Radkersburg (1447)  ♦  Hunyadi–Frederick pact (1450)  ♦  Traktat pokojowy z Wiener Neustadt (1463)  ♦  Treaty of Ófalu (1474)  ♦  Treaty of Korneoburg-Gmunden (1477)  ♦  Treaty of Brno (1478)  ♦  Treaty of Piotrków (1479)  ♦  Pokój w Ołomuńcu (1479)  ♦  Pozsonyi béke (1491)  ♦  I Kongers Wiedeński (1515)  ♦  Układ w Wielkim Waradynie (1538)  ♦  Traktat w Spirze (1570)

Notka Szegedi béke (pol. Pokój w Szeged) − razem z traktatem w Edirne to część traktatu pokojowego między sułtanem Muradem II z Imperium Osmańskiego a królem Władysławem z Królestwa Węgier. Uczestnikiem postępowania był despot Đurađ Branković z serbskiego Despotatu. Traktat położył kres chrześcijańskiej krucjacie przeciwko Turkom, przynosząc znaczne korzyści. W ciągu miesiąca Władysław uchylił się od przysięgi pod naciskiem papiestwa i krucjata była kontynuowana. 10 listopada 1444 zakończyła się katastrofą w bitwie pod Warną, w której krzyżowcy zostali wybici, a Władysław zabity. Traktat został zapoczątkowany w Edirne od rozmów Murada z ambasadorem Władysława. W ciągu kilku dni został wysłany do Szeged wraz z ambasadorem Murada, gdzie został sfinalizowany i ratyfikowany przez Władysława. Gdy dotarła na miejsce, komplikacje spowodowały, że negocjacje trwały jeszcze przez kilka dni, aż w końcu złożono przysięgi w Nagyvárad. Ratyfikacja miała miejsce 15 sierpnia 1444 r. w Nagyvárad. Tło Europa w 1470 roku, kilkadziesiąt lat po pokoju w Szeged Krucjata oficjalnie rozpoczęła się 1 stycznia 1443 r. bullą opublikowaną przez papieża Eugeniusza IV. Jednak walki nie rozpoczęły się zgodnie z planem. Wojska węgierska i tureckich Karamanidsów mieli zaatakować jednocześnie Imperium Osmańskie. Wiosną 1443 r., zanim Węgrzy byli gotowi, Karamanidzi zaatakowali Turków i zostali zniszczeni przez armię sułtana Murada II. Armia węgierska, dowodzona przez króla Władysława, który trzy lata wcześniej zasiadł na tronie w spornych okolicznościach, węgierski generał Jan Hunyady i serbski despot Đurađ Branković, zaatakowali w połowie października. Wygrali pierwsze starcia i zmusili Kasima Paszę z Rumelii i jego współrządzącego Turakhana Beja do opuszczenia obozu i ucieczki do Sofii w Bułgarii, aby ostrzec Murada przed inwazją. Spalili wszystkie wioski na ich drodze odwrotu, stosując strategię spalonej ziemi. Gdy przybyli do Sofii, poradzili sułtanowi spalić miasto i wycofać się na górskie przełęcze, gdzie mniejsza armia osmańska nie byłaby w tak niekorzystnej sytuacji. Wkrótce zrobiło się zimno. Kolejne starcie, na przełęczy Zlatitsa tuż przed Bożym Narodzeniem 1443 roku, rozegrało się na śniegu, a Węgrzy zostali pokonani. Gdy z kolei wycofywali się, wpadli w zasadzkę i pokonali ścigających siły w bitwie pod Kunovicą, gdzie Mahmud Bej, szwagier sułtana i brat wielkiego wezyra Çandarlı Halil Pasza, zostali wzięci do niewoli. To dało Węgrom iluzję ogólnego chrześcijańskiego zwycięstwa i wrócili triumfalnie. Zarówno król, jak i kościół pragnęli zachować tę iluzję i wydali instrukcje, aby rozpowszechniać słowo o zwycięstwach, ale zaprzeczać każdemu, kto wspomina o porażkach. W międzyczasie Murad wrócił zły z powodu zawodności swoich sił i uwięził Turakhana, obwiniając go za niepowodzenia armii i schwytanie Mahmuda Beja. Wstępne negocjacje Sułtan Murad II Uważa się, że Murad chciał zakończenia wojny. Siostra błagała go o uwolnienie męża, a jego żona Mara, córka Đurađ Brankovića, wywierała dodatkową presję. 6 marca 1444 Mara wysłała posła do Brankovica; ich dyskusja rozpoczęła negocjacje pokojowe z Imperium Osmańskim. 24 kwietnia 1444 r. król Władysław wysłał list do Murada, w którym stwierdził, że jego ambasador Stojka Gisdanić udaje się do Edirne (Adrianopol) z pełnymi uprawnieniami do negocjacji w jego imieniu. Poprosił, aby po osiągnięciu porozumienia Murad wysłał swoich ambasadorów z traktatem i przysięgą do Węgier, w którym to momencie Władysław również mógł przysięgać pokój. Tego samego dnia Władysław odbył dietę w Budzie, gdzie przysięgał przed kardynałem Julianem Cesarinim, że poprowadzi latem nową wyprawę przeciwko Turkom. Edirne Wczesne negocjacje doprowadziły do ​​uwolnienia Mahmuda Beja, który przybył do Edirne na początku czerwca 1444 r. Wkrótce przybył tam ambasador Władysława Stojka Gisdanić, wraz z wymaganym przez prawo podpisem króla Albrechta Habsburga, Vitislavem – przedstawicielem Hunyadyego i dwoma przedstawicielami Brankovića. Na polecenie papieża Eugeniusza IV, antykwariusz Ciriaco Pizzicolli był również obecny, aby monitorować postęp planów krucjaty. Podczas negocjacji najbardziej kontrowersyjnym punktem było posiadanie naddunajskich twierdz, zwłaszcza Golubac i Smederevo, które Turcy chcieli zachować. Jednak 12 czerwca 1444 r., po trzech dniach dyskusji, traktat został pospiesznie sfinalizowany, ponieważ İbrahim II z Karamanu najechał ziemie Murada w Anatolii. Władysław, król Polski i Węgier Ostateczne warunki przewidywały, że Murad zwróci wygnanym Brankovicom 24 serbskie miasta, w tym wielkie fortece Golubac i Smederevo. Murad był również zobowiązany do uwolnienia dwóch oślepionych synów Brankovica, Grgura i Stefana. Przywrócony serbski despotat został poddany wasalowi Osmanom, więc musiał płacić podatki i oferować pomoc wojskową. Zawarto dziesięcioletni rozejm z Węgrami, a hospodar wołoski Wład II Dracul nie był już zobowiązany do stawiania się na dworze Murada, chociaż nadal był zobowiązany do płacenia daniny. Gdy Murad złożył przysięgę przestrzegania traktatu, został on wysłany na Węgry wraz z Baltaoğlu Süleymanem i Grekiem Vranasem do ratyfikacji przez Władysława, Hunyadyego i Brankovicia. Wtrącanie się w politykę Mimo negocjacji traktatowych kontynuowano planowanie krucjaty przeciwko Turkom. Powszechnie przyjmuje się, że Władysław znał wyniki negocjacji w Edirne na początku lipca. Jednak 2 lipca 1444 r., za namową kardynała Cesariniego, Władysław zapewnił swoich sojuszników, że zamierza poprowadzić krucjatę, oświadczając, że 15 lipca udaje się do Nagyváradu, aby zebrać armię. Krucjata wzmocniłaby pretensje Władysława do tronu, a polska frakcja szczególnie chciała zweryfikować swoje prawo do panowania nad trzyletnim Władysławem, prawowitym królem Węgier. Zmusił go także przekonujący Cesarini, który żarliwie wierzył w krucjatę. Zanim król złożył swoją deklarację, wieść o negocjacjach pokojowych rozprzestrzeniła się, powodując dodatkową presję ze strony zwolenników krzyżowców, w tym despoty Konstantyna Dragasesa, aby zerwać traktat. Tymczasem w Polsce trwała wojna domowa, a tamtejsza frakcja zażądała jego powrotu, aby ją zakończyć. Straty poprzedniej zimy również przemawiały przeciwko kontynuowaniu wojny. Władysław nie był jedynym, który został zmuszony. List napisany przez Ciriaco Pizzicolliego 24 czerwca 1444 r. błagał Hunyadyego o zignorowanie pokoju, stwierdzając, że Turcy są przerażeni „i przygotowują swoją armię raczej do odwrotu niż do bitwy”. Kontynuował, wyjaśniając, że traktat pozwoli Muradowi „pomścić klęskę, którą [Hunyady] zadał mu w niedawnej przeszłości” oraz że Węgry i inne narody chrześcijańskie powinny najechać Trację po „[ogłoszeniu] wojnie godnej religii chrześcijańskiej ". Đurađ Branković, Despot Serbii Branković był znacznie bardziej zainteresowany realizacją traktatu pokojowego i poprosił Hunyadyego o wsparcie. Spodziewano się, że Serbia wróci do Brankovićia po ratyfikacji traktatu i jako taki przekupił Hunyadiego, obiecując mu ziemię, którą posiadał na Węgrzech. 3 lipca 1444 r. panowanie nad Világosvárem zostało na zawsze przeniesione na Hunyadyego. Mniej więcej w tym samym czasie, jako dodatkowe zabezpieczenie, przeniesiono również majątki Mukačevo, Baia Mare, Satu Mare, Debrecen i Böszörmény, a Hunyady stał się największym właścicielem ziemskim w Królestwie. Krótko po deklaracji Władysława, mniej więcej w tym samym czasie, gdy pisał list do Hunyadyego, Ciriaco przekazał wiadomość papieżowi, który z kolei poinformował Cesariniego. W międzyczasie Cesarini oparł swoją karierę na krucjacie, będącej owocem jego poparcia papieża przeciwko Soborowi bazylejsko-ferrarsko-florenckiemu, które porzucił pod koniec lat trzydziestych XIV wieku. Pozostał więc z koniecznością znalezienia rozwiązania satysfakcjonującego obie strony. Szeged Na początku sierpnia do Szegedu przybyli ambasadorowie osmańscy Baltaoğlu i Vranas. 4 sierpnia 1444 r. Kardynał Cesarini wdrożył rozwiązanie, które stworzył dla króla. W obecności Hunyadyego, baronów i prałatów Królestwa Węgier, Władysław uroczyście zgodził się „zrzec się wszelkich traktatów, obecnych lub przyszłych, które zawarł lub miał zawrzeć z sułtanem”. Cesarini starannie sformułował deklarację w taki sposób, aby negocjacje mogły być kontynuowane, a traktat nadal mógł być ratyfikowany pod przysięgą, bez wykluczania możliwości krucjaty lub łamania warunków traktatu, ponieważ przysięga została unieważniona jeszcze przed jej złożeniem. Pomimo rozwiązania Cesariniego negocjacje trwały dziesięć dni. Ostateczna wersja traktatu przywróciła Serbię jako państwo buforowe i zadecydowała o jej powrocie do Brankovića, a także o zwrocie Albanii i wszystkich innych podbitych terytoriów, w tym 24 fortec, na Węgry. Osmanowie musieli również zapłacić odszkodowanie w wysokości 100.000 złotych florenów i uwolnić dwóch synów Brankovica. W międzyczasie Węgry zgodziły się nie atakować Bułgarii ani przekraczać Dunaju i zawarto rozejm na 10 lat. Podejrzewa się również, że Branković, który najwięcej zyskał na traktacie, zakończył prywatne negocjacje z Baltaoğlu, choć ich wyniki nie są znane. 15 sierpnia 1444 r. traktat został ratyfikowany w Nagyvárad za przysięgą przez Hunyadiego, zarówno w imieniu samego króla, jak i całego narodu węgierskiego, oraz Brankovićia. Konsekwencje 22 sierpnia 1444 roku, tydzień po zakończeniu negocjacji, Branković odbił Serbię. W tym tygodniu Władysław zaoferował także Hunyadyemu tron ​​Bułgarii, jeśli byłby skłonny zrzec się przysięgi, którą złozył. Do połowy września wszystkie transfery, zarówno te zadekretowane przez traktat, jak i te w ramach negocjacji w tle, zostały zakończone, dzięki czemu krucjata stała się głównym celem Węgier. Król Władysław w bitwie pod Warną Tymczasem Imperium Osmańskie nie wiedziało o unieważnieniu traktatu przez Cesariniego. Pod koniec sierpnia 1444 roku Karamanidzi zostali pokonani, dając Muradowi przekonanie, że jego granice są bezpieczne. Spodziewał się, że korzystne warunki przyznane zarówno w pokoju w Szeged, jak iw porozumieniu z İbrahimem II z Karamanu zapewnią trwały pokój. Dlatego wkrótce po poddaniu się Karamanidów Murad abdykował na rzecz Mehmeda II, swojego dwunastoletniego syna, chcąc cieszyć się spokojną emeryturą. Nadzieja Murada się nie spełniła. Pod koniec września przygotowania Węgier do krucjaty były zakończone, a ich sojuszników były już zaawansowane. Wiele wcześniej niepodległych terytoriów osmańskich zaczęło odzyskiwać swoje ziemie, a 20 września 1444 r. wojska węgierskie zaczęły maszerować na południe od Szegedu. Marsz układał się dobrze dla Węgrów, co skłoniło Turków do przywołania Murada. 10 listopada 1444 r. obie armie starły się w bitwie pod Warną, podczas gdy Turcy walczyli pod sztandarem Murada z przybitym do niej złamanym traktatem. Krzyżowcy zostali ostatecznie pokonani, a Władysław zginął. Węgry ponownie pogrążyły się w wojnie domowej, a usunięcie zagrożenia dla frontu bałkańskiego osmańskiego pozwoliło im skoncentrować siły w celu podboju Konstantynopola (Stambułu) w 1453 r.. Przypisy

Szegedi béke Pokój w Segedzi Traktat z Adrianopolu i Szegedu Negocjacje 10 czerwca – 14 sierpnia 1444 Data 15 sierpnia 1444 Miejsce Szeged Warunki Uzgodniono 10-letni rozejm Osmanowie: •zapłacić odszkodowania w wysokości 100.000 złotych florenów •wycofać się z Serbii i Albanii •wypuścić zakładników Strony Imperium Osmańskie Królestwo Węgier Despotat Serbii