Trójmorze
Strona | Autorzy | Nota |
[1] | [2] | Ten artykuł pochodzi z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
NotkaTrójmorze – międzynarodowa inicjatywa gospodarczo-polityczna skupiająca 12 państw Unii Europejskiej położonych w pobliżu mórz Bałtyckiego, Czarnego i Adriatyckiego. W skład grupy wchodzą: Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry[1]. HistoriaPierwsze spotkanie Inicjatywy miało miejsce 29 września 2015 r. w Nowym Jorku[2]. Idea Trójmorza, mimo że czasem jest łączona z ideą Międzymorza, różni się od koncepcji forsowanej przez polską dyplomację w okresie międzywojennym. Współpraca gospodarcza i inne relacje między państwami bloku socjalistycznego, silnie związanymi przez lata ze Związkiem Radzieckim, były dość słabe[3]. Po dołączeniu państw byłego bloku radzieckiego do Unii Europejskiej pojawiły się szanse na rozszerzenie współpracy gospodarczo-politycznej tych państw. W 2015 roku w celu poszerzenia współpracy postanowiono – z inicjatywy prezydentów Polski i Chorwacji, Andrzeja Dudy i Kolindy Grabar-Kitarović – powołać grupę Trójmorza[1]. Pierwszy szczyt grupy inicjatywnej odbył się w Dubrowniku 25 i 26 sierpnia 2016 roku. Przyjęto tam deklarację, w której wskazano cele współpracy w dziedzinie energetyki, transportu (m.in. Via Carpatia), komunikacji cyfrowej oraz gospodarki i wyrażono przekonanie, że Europa Środkowa i Wschodnia staną się bardziej bezpieczne i bardziej konkurencyjne oraz przyczynią się tym samym do wzmocnienia Unii Europejskiej jako całości[4]. Kolejne spotkanie odbyło się w Warszawie w dniach 6 i 7 lipca 2017 roku. W szczycie brał udział również prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump[5]. Na Szczycie Trójmorza zapowiedziano m.in. powołanie Funduszu Trójmorza (podpisano w tej sprawie list intencyjny) oraz Sieci Izb Handlowych Trójmorza[6]. Zaprezentowano także katalog wspólnych inwestycji w dziedzinach transportu, energetyki i cyfryzacji, które są wspólnym priorytetem państw Inicjatywy. W 2019 roku Bank Gospodarstwa Krajowego i rumuński EximBank podpisały w Luksemburgu akt założycielski Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza. Fundusz ma koncentrować się na projektach tworzących infrastrukturę transportową, energetyczną i cyfrową w regionie Trójmorza[7]. Powołanie Funduszu zostało zainicjowane przez stronę polską, a jego powstanie zapowiedział w 2018 roku Prezydent Andrzej Duda. CeleCelem grupy Trójmorza jest głównie współpraca na płaszczyznach: energetycznej, logistyczno-transportowej i informatyczno-telekomunikacyjnej w Europie Środkowej[3]. Najważniejszymi dokumentami, które ukazują cele Inicjatywy Trójmorza, są deklaracje z Dubrownika (2016), Warszawy (2017), Bukaresztu (2018) i Lublany (2019). W deklaracji z Bukaresztu w 2018 roku za trzy główne cele Trójmorza uznano[8]:
Kraje członkowskie
Fundusz TrójmorzaInstytucje założycielskie złożyły zobowiązania do wpłat w łącznej kwocie przekraczającej 500 mln euro. Fundusz jest otwarty dla innych państw Trójmorza, które mogą do niego dołączyć po uzyskaniu stosownych zezwoleń. Rada nadzorcza funduszu składa się z przedstawicieli banków rozwoju z Polski, Rumunii i Czech[10]. W 2019 roku Bank Gospodarstwa Krajowego i EximBank podpisały akt założycielski Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza. Fundusz ma koncentrować się na projektach tworzących infrastrukturę transportową, energetyczną i cyfrową w regionie Trójmorza. Zapraszani do funduszu będą również prywatni inwestorzy spośród funduszy emerytalnych, prywatnych funduszy inwestycyjnych i innych podmiotów. Celem funduszu jest zebranie od 3 do 5 mld euro[11]. Fundusz będzie się angażować, na zasadach komercyjnych, w projekty infrastrukturalne o całkowitej wartości do 100 mld euro, przy czym potrzeby regionu Trójmorza oszacowano na ponad 570 mld euro. Fundusz ma aktywizować inne źródła finansowania, takie jak środki poszczególnych krajów regionu czy fundusze unijne. Do grona Funduszu Trójmorza w 2020.r dołączyli kolejni członkowie Trójmorza, mowa o Bułgarii, Estonii, Łotwie i Węgrzech W sumie we Funduszu Trójmorza jest już 7 z 12 państw, m.in. Czechy, Bułgaria, Estonia, Polska, Rumunia, Łotwa, Węgry Co więcej pozostali członkowie są także funduszem zainteresowani, mowa o takich członkach jak: Austria, Chorwacja, Słowenia, Słowacja, Litwa Dodatkowo wszyscy członkowie Trójmorza zadeklarowali że dołączą do Funduszu do końca 2020 r. CEEplusWe wrześniu 2019 roku. Prezesi giełd z Grupy Wyszehradzkiej (Polski, Czech, Słowacji i Węgier), Chorwacji, Rumunii i Słowenii podpisali list intencyjny dotyczący rozpoczęcia publikacji nowego indeksu giełd z regionu Trójmorza – CEEplus. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) będzie odpowiadać za kalkulację i publikację indeksu, Informacje o indeksie będą podawane raz dziennie na podstawie kursów zamknięcia, a następnie przeliczanie po kursie NBP w walutach lokalnych, euro oraz dolarze amerykańskim. CEEplus będzie indeksem cenowym, który będzie jednocześnie instrumentem bazowym dla funduszu pasywnego TFI PZU, o nazwie inPZU CEEplus. W portfelu indeksu znajdzie się ponad 100 najbardziej płynnych spółek notowanych na rynkach regulowanych giełd z regionu Europy Środkowo-Wschodniej: Bratysławie, Bukareszcie, Budapeszcie, Lublanie, Pradze, Warszawie, Zagrzebiu. Kwalifikacja spółek do indeksu będzie bazować na kryterium płynności[12]. Lista szczytów Trójmorza
Zobacz też |
|
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Wielki plan małych państw. Jak Trójmorze wzmocni lub podzieli Unię. tvn24.pl. [dostęp 2017-07-06].
- ↑ MSZ, Serwis Rzeczypospolitej Polskiej.
- ↑ 3,0 3,1 Michał Kobosko: Koncepcja Trójmorza ma sens. rp.pl. [dostęp 2017-07-06].
- ↑ Szczyt Trójmorza z udziałem prezydenta USA, www.prezydent.pl [dostęp 2017-07-06].
- ↑ Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Wizyty zagraniczne / Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie [PL/ENG], www.prezydent.pl [dostęp 2019-08-19].
- ↑ Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Wizyty zagraniczne / Szczyt Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie [PL/ENG], www.prezydent.pl [dostęp 2019-08-19].
- ↑ Startuje Fundusz Trójmorza, www.rp.pl [dostęp 2019-06-20] (po polsku).
- ↑ Agnieszka Orzelska-Stączek, [ rozdział pt. Cele Inicjatywy Trójmorza: deklarowane, postrzegane, realizowane, z książki P. Kowal, A. Orzelska-Stączek Inicjatywa Trójmorza: geneza, cele i funkcjonowanie, ISP PAN, 2019] [dostęp 2019-11-13] (po angielsku).
- ↑ Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table, ec.europa.eu [dostęp 2019-06-20].
- ↑ Paweł Mucha: prezydent w USA będzie również przedstawicielem Trójmorza, potencjał Trójmorza będzie rósł, PolskieRadio.pl [dostęp 2019-06-20].
- ↑ REDAKCJA, Fundusz Trójmorza staje się faktem, BiznesAlert.pl, 6 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-20] (po polsku).
- ↑ Powstanie indeks Trójmorza. GPW i 6 giełd regionu szykują CEEplus, forsal.pl [dostęp 2019-09-04].
- ↑ Szczyt Trójmorza z udziałem prezydenta USA. prezydent.pl, 2017-07-06. [dostęp 2017-07-06].
- ↑ Trójmorze będzie wspólnie budować, „pb.pl” [dostęp 2018-09-18] (po polsku).