V wojna wenecko-turecka

Strona	Autorzy	Nota
[1]	[2]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku chorwackim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku chorwackim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Notka Wojna cypryjska lub V wojna wenecko-turecka (wł. Guerra di Cipro, tur. Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573)) — to nazwa wojny między Republiką Wenecką a Imperium Osmańskim w latach 1570–1573. Konflikt rozpoczął się w 1570 roku inwazją armii osmańskiej na wenecką wyspę Cypr. Wojna była jedną z licznych w serii konfliktów pomiędzy Ligą Świętą w skład której wchodziły Hiszpania (z posiadłościami włoskimi), Republika Genui, Państwo Kościelne, Księstwo Sabaudii i Rycerze Maltańscy, a osmańską Turcją. Jednym z pierwszych działań Turków było zdobycie Nikozji w 1570. W tym samym roku armia turecka pod wodzą Mustafy Lala Paszy rozpoczęła oblężenie Famagusty. Po 11 miesiącach obrońcy (w tym dowódca sił weneckich Marcantonio Bragadin) zdecydowali się na kapitulację, jednak mimo zapewnień strony tureckiej o możliwości ewakuacji zostali pojmani, poddani torturom i uśmierceni. Rok później połączone siły hiszpańsko-wenecko-papieskie rozbiły flotę turecką w bitwie pod Lepanto, jednak nie odwróciło to wyniku wojny. Konflikt zakończył się zawarciem traktatu w 1573 roku, na mocy którego Turcja przejęła Cypr, kończąc tym samym trwające od 1489 weneckie rządy na wyspie. Działania wojenne prowadzono także na terenie Dalmacji, gdzie osmańskie siły zbrojne zbliżyły się do nadmorskich miast i zagroziły ich bezpośredniemu zapleczu. Podczas tej wojny posiadłości weneckie w Dalmacji zostały zredukowane do wąskiego pasa przybrzeżnego z miastami i wyspami. Początek i przebieg wojny W marcu 1570 roku Turcy zażądali od Wenecjan przekazanie im wyspy Cypr. Wenecjanie odrzucili tę prośbę, co doprowadziło do wojny. Wojna toczyła się na Cyprze, na lądzie w południowej Chorwacji i Albanii oraz na morzu. 20 maja 1571 roku została zawarta Liga Święta pomiędzy papieżem Piusem V (1566 – 1572), królem Hiszpanii Filipem II. (1556 – 1598) i Wenecję. Bitwa pod Lepanto w 1571 roku i koniec wojny Główny artykuł: Bitwa pod Lepanto Bitwy w weneckiej Dalmacji Wybitne osobistości Vid Matasović Literatura Goldstein, Ivo, Povijest 21, Hrvatska povijest, Europapress holding, Zagreb, 2008. ISBN 978-953-300-089-3. Novak, Grga, Prošlost Dalmacije, knjiga prva, Marjan tisak, Split, 2004. ISBN 953-214-181-2. Linki zewnętrzne Aleksander Cieślak: Bitwa pod Lepanto 1571. zakonmaltanski.pl, 2020-10-07. [dostęp 2022-05-04]. . Dariusz Milewski: Starcie cywilizacji. focus.pl, 2011-10-09. [dostęp 2022-05-04]. . Ukończono konserwację najcenniejszych atlasów Biblioteki Raczyńskich. dzieje.pl, 2021-03-20. [dostęp 2022-05-04]. .

V wojna wenecko-turecka Guerra di Cipro (wł.) Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573) (tur.) Wojny Turcji z Ligami Świętymi Bitwa pod Lepanto Czas 27 czerwca 1570 – 7 marca 1573 Miejsce Cypr, Morze Jońskie i Morze Egejskie Terytorium Cypr pod panowaniem osmańskim Wynik Zwycięstwo Turków Osmańskich, przejęcie kontroli nad Cyprem przez Turcję Strony konfliktu Święta Liga: Republika Wenecka Królestwo Hiszpanii Królestwo Sycylii Królestwo Neapolu Państwo Papieskie Republika Genui Wielkie Księstwo Toskanii Księstwo Urbino Księstwo Sabaudii Kawalerowie Maltańscy powstańcy greccy Imperium Osmańskie Dowódcy Marco Antonio Bragadin  Alvise Martinengo Sebastiano Venier Don Juan de Austria Marcantonio Colonna Giovanni Andrea Doria Jacopo Soranzo Selim II Sokollu Mehmed Pasha ???? Piyale Paşa Lala Mustafa Paşa Müezzinzade Ali Paşa † Kılıç Ali Paşa Occhiali Zaangażowane jednostki 212 statków [1] 6 galeonów 206 galer 28 500 żołnierzy[2] 40 000 marynarzy i wioślarzy[1] 1815 dział [3] 278 statków 222 galery 56 małych kuchni 31 490 żołnierzy 50 000 marynarzy i wioślarzy 750 dział[3] Siły 40.000 20.000 Straty 10.000 zmarłych[4] 17 zniszczonych galer[5] 40.000 poginulih[4] 200 galery zatopione, spalone lub zdobyte 12.000 uwolnionych chrześcijan Wojny osmańsko-weneckie  ♦  Gallipoli  ♦  Thessalonica  ♦  Pierwsza  ♦  Druga  ♦  Trzecia  ♦  Piąta (Wojna o Cypr) (1570–1573)  ♦  Szósta (Wojna o Kretę) (1645–1669)  ♦  Siódma (Wojna o Peloponez) (1684–1699)  ♦  Ósma (1714–1718)