Welsi csata

Z Europa Środkowa
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Węgierskie najazdy na Europę

Południowy Bug (896)  ♦  Brenta (899)  ♦  Pozsonyi (907)  ♦  Eisenach (908)  ♦  Lechfeld (910)  ♦  Rednit (910)  ♦  Aschbach (913)  ♦  Püchen (919)  ♦  Bitwa nad Drawą (925 (?))  ♦  Riade (933)  ♦  W.l.n.d.r (934)  ♦  Fraxinet (942)  ♦  Hiszpania (942)  ♦  Wels (943)  ♦  Augsburg (955)  ♦  Bitwa nad Driną (ok.960)  ♦  Syrmia (ok.960)  ♦  Wojna bułgarsko-węgierska (880–1380)

Notka

Welsi csata (pol. Bitwa pod Wels) – toczyła się 10[1]/12[2] sierpnia 943 r. między połączonymi wojskami bawarsko-karantańskimi i wojskami węgierskimi niedaleko Wels w Traungau, na równinie Welser Heide, obecnie części Austrii. Bitwa miała miejsce u szczytu węgierskich najazdów na Europę. Bawarczycy i Karantańczycy odnieśli zwycięstwo pod dowództwem bawarskiego przywódcy Bertolda. Zwycięstwo jest szeroko wspominane we współczesnych historiach. Wspomina o nim Widukind z Korbei w dziele Res gestae saxonicae, Hermann z Reichenau w Chronicon i Wojciech z Magdeburga w jego kontynuacji Chroniconu Regino z Prüma. Wspomina się o nim także w Annales Sangallenses maiores, Annales iuvavenses i Annały Magdeburskie, a także w nekrologii katedry we Freising.[3]

Chociaż źródła nie podają szczegółów na temat samej bitwy, historyk Charles Bowlus zasugerował, że Węgrzy mogli być zaskoczeni przez Bawarczyków i Karantańczyków, gdy wracali z wypasu koni na stepowych łąkach Welser Heide. W Ennsburgu przeprawiano się przez rzekę Enns.[3] W tym czasie Welser Heide leżało po bawarskiej stronie granicy z Węgrami, którą była Enns. Wels leży na Traun, a miejsce bitwy mogło być ziemią niczyją między Enns i Traun. Była to w istocie akcja graniczna, a nie w głębi Bawarii, do której Węgrzy przenikali już wiele razy.[4] Z drugiej strony Herwig Wolfram uważa, że ​​zostali pokonani na początku nowej wyprawy, zanim dotarli znacznie dalej niż ich własna granica.[5]

Przyczyną bitwy mogli być Bawarczycy, którzy za poprzedniego księcia Eberharda utrzymywali dobre stosunki z Węgrami i kiepskie z królem Niemiec. Bertold, który był bratem ojca Eberharda, księcia Arnulfa, według Widukinda „zarządzał” Bawarią w imieniu króla Ottona I po wygnaniu Eberharda w 938 roku. Zmiana rządu w Bawarii mogła przyspieszyć wojnę[2][4]. Jeszcze w 937 r. Arnulf pozwolił Węgrom spokojnie przejść przez Bawarię, aby napadać na części dalej na zachód.[5] Za Arnulfa Bertold był księciem regionu na południe od Alp i przyłączonego do Bawarii, starego regionu Karantanii, przyszłego Księstwa Karyntii. Po 938 roku Bawarczycy i Karantańczycy zostali w ten sposób zjednoczeni pod jednym władcą[5][6], co Wojciech mógł uznać za kluczowe dla ich sukcesu w 943 roku.[2]

Według Widukinda Berthold był „znany z tego sławnego triumfu”[2]. Wojciech, który określa miejsce bitwy jako Wels, ale umieszcza je w roku 944, twierdzi, że Węgrzy zostali pokonani, „tak jak nigdy wcześniej nie zostali pokonani przez naszych ludzi”. Roczniki Salzburga dodają, że „tylko nieliczni Węgrowie uciekli”, zaś ci z Saint Gall, że „cała ich armia została zniszczona”[3]. Komentarze te sugerują, że zwycięstwo w 943 był lepsze od króla Henryka I w bitwie pod Riadą (933) dziesięć lat wcześniej, chociaż zostałoby zastąpione przez zwycięstwo Otto na Lechowym Polu w 955 roku.[5]

Przypisy

  1. Pál Engel, Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526 (I. B. Tauris, 2005), s. 14.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Widukind of Corvey; Bernard S. Bachrach and David S. Bachrach (wyd.), Deeds of the Saxons (Washington, DC: Catholic University of America Press, 2014), s. 91.
  3. 3,0 3,1 3,2 Charles R. Bowlus, The Battle of Lechfeld and its Aftermath, August 955: The End of the Age of Migrations in the Latin West (Ashgate, 2006), s. 145.
  4. 4,0 4,1 Karl J. Leyser, "The Battle at the Lech, 955: A Study in Tenth-Century Warfare", History 50 (1965), ss. 1–25, at 7.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Herwig Wolfram, "Bavaria in the Tenth and Early Eleventh Centuries", in Timothy Reuter (wyd.), The New Cambridge Medieval History: Volume 3, c. 900 – c. 1024 (Cambridge: Cambridge University Press, 1999), ss. 293–309, i 303–304.
  6. Bowlus (2006), s. 87.
Welsi csata
Bitwa pod Wels
Węgierskie najazdy na Europę
ilustracja
Kampania węgierska w Europie w 943 r.
Oznaczona bitwa pod Wels.
Czas 10/12 sierpnia 943
Miejsce Wels, dzisiaj Austria
Wynik Zwycięstwo Bawarii i Karantanii
Strony konfliktu
Państwo wschodniofrankijskie
Księstwo Węgier
Dowódcy
Bertold, książę Bawarii Nieznany
Siły
Nieznane Nieznane
Straty
Nieznane Ciężkie