Zadar

Strona	Autorzy	Nota
[2]	[3]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Strona	Autorzy	Nota
[4]	[5]	Ten artykuł został przetłumaczony z Wikipedii w języku niemieckim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku niemieckim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach.

Notka Zadar (wł. Zara,, węg. Zára, niem. Jadera) – miasto w Chorwacji (Dalmacja), nad Morzem Adriatyckim. Zamieszkuje je ok. 80 tys. osób. Znaczenie Zadar Ratusz Panorama miasta Brama Porta Terraferma Przystań w Zadarze Jest to centrum gospodarcze oraz kulturalne północnej Dalmacji i jednocześnie piąte co do wielkości miasto kraju. Stolica administracyjna żupanii zadarskiej. Ekonomia Znajduje się tu port handlowy i rybacki, stocznia oraz port lotniczy. Zadar jest ważnym ośrodkiem przemysłowym (przemysł spożywczy, chemiczny i włókienniczy), kulturalnym (liczne zabytki i muzea) i akademickim (Uniwersytet w Zadarze). Historia Historia miasta sięga IV w. p.n.e. Na terenie dzisiejszego Zadaru istniała osada iliryjskiego plemienia Liburnów. 300 lat później miasto, nazywane wówczas Jadrea, znalazło się pod panowaniem rzymskim. Za czasów panowania Cezara i Augusta umocniono je, otaczając murami obronnymi z basztami i trzema bramami, wytyczono forum, wzniesiono świątynie i bazyliki, amfiteatr, a także akwedukt i cmentarz. Po zniszczeniu Salony ok. roku 614 zostało wybrane na centrum administracji bizantyjskiej w Dalmacji. Około przełomu VI i VII w. w mieście urodził się przyszły papież Jan IV. W VIII w. wokół Zadaru, pozostającego pod zwierzchnictwem Bizancjum, zaczęli się osiedlać przybyli z północy Słowianie. W średniowieczu miał on status wolnego miasta i dopiero w X w. uznał zwierzchność królów chorwackich. Później, wskutek IV wyprawy krzyżowej i oblężenia z 1202 roku znajdował się pod panowaniem weneckim. Na XV w. i XVI w. przypada bujny rozwój życia kulturalnego miasta, z którego pochodziło wielu wybitnych literatów, twórców kultury i sztuki (m.in. Petar Zoranić, jeden z pierwszych poetów piszących po chorwacku). Po okresie panowania weneckiego Zadar znalazł się w granicach habsburskiej Austrii. Po I wojnie światowej nie wszedł w skład Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, ale stał się włoską eksklawą wraz z kilkoma przyległymi, niewielkimi miejscowościami (oprócz Zadaru m.in. Bokanjac, Arbanasi, Crno, część miejscowości Diklo) – w sumie 104 km². W okresie II wojny światowej Zadar stał się stolicą powiększonych terytoriów włoskich w Dalmacji (m.in. ze Splitem włącznie; odstąpionych przez marionetkowe Niepodległe Państwo Chorwackie); po upadku Benito Mussoliniego Chorwaci próbowali zająć miasto, ale ubiegły ich oddziały Wehrmachtu; do 1944 miasto było pod kontrolą Włoskiej Republiki Socjalnej. W październiku 1944, po wycofaniu wojsk niemieckich i ucieczce włoskich urzędników, Zadar zajęli partyzanci jugosłowiańscy. Od 1947 oficjalnie znalazł się w granicach Jugosławii, a od 1991 Chorwacji. Książęta Lackfi I. Imre (1368-1369) Zabytki i turystyka Turystyka w Zadarze rozwija się od ponad stu lat – w 1899 powstało tu pierwsze biuro podróży Liburnija, istniejące nieprzerwanie do dziś. Znajduje się tu bardzo interesujące Muzeum Archeologiczne ze zbiorami z czasów starożytnych i średniowiecza. W chorwackich folderach turystycznych stawiane bywa na równi z Dubrownikiem oraz Wenecją. Miasto znane jest ze słynnego wiśniowego likieru Maraschino. Niedaleko przystani promowej w nadbrzeże wbudowane są organy, które wydają niski dźwięk, gdy nadchodzi fala. Dlatego odnosi się wrażenie, że ten dźwięk pochodzi z morza. Najciekawsze zabytki: rzymskie forum i ruiny budowli rzymskich kościół przedromański św. Donata z IX w. romańska katedra św. Anastazji z przełomu XII w. i XIII w. romański kościół św. Chryzogona kościół NMP z charakterystyczną dzwonnicą z 1105 kościół gotycki św. Tomasza z XIV w. renesansowa loggia budynek straży miejskiej z wieżą zegarową brama Porta Terraferma klasztor Franciszkanów z XVI w. pałace barokowe arsenał z XVIII w. ratusz kościół św. Szymona ze srebrnym sarkofagiem w środku klasztory – św. Michała i franciszkanów Katedra św. Anastazji Kościół św. Donata. Kościół NMP Rzymskie forum Inne Miasto odgrywa ważną rolę w transporciepotrzebne źródło, gdyż zbiegają się tu drogi z Rijeki i Zagrzebia na południe kraju. W mieście znajduje się hala sportowa Jazine, a także wybudowana w 2008 roku hala im. Krešimira Ćosića. Patron W herbie miasta znajduje się święty Chryzogon. Miasta partnerskie Dundee, Wielka Brytania Reggio nell’Emilia, Włochy Romans-sur-Isère, Francja Fürstenfeldbruck, Niemcy Székesfehérvár, Węgry Padwa, Włochy Szablon:Państwo dane CHL Iquique, Chile Bańska Bystrzyca, Słowacja Linki zewnętrzne Strona internetowa miasta Zadar eZadar News Portal Zdjęcia miasta Zadar Zdjęcia starego miasta w Zadarze na crolove.pl Przypisy

Zadar Zadar Państwo HRV Jednostka administracyjna I stopień zadarska Stanowisko zarządzającego burmistrz Zarządzający Božidar Kalmeta Powierzchnia 194 Rok 2006 Liczba ludności 82 680 Gęstość zaludnienia 426 Numer kierunkowy (+385) 023 Kod pocztowy 23 000 Tablice rejestracyjne ZD Commons Zadar www http://www.grad-zadar.hr Wikisłownik Zadar [1] Mapa Zadaru w okresie przynależności do Włoch w latach 1920–1947 Mapa Zary z 1920 roku