Stary i nowy Wrocław

Dedykacja

Krzysiowi i Marcinowi

autor

WROCŁAW – tysiącletnie miasto rozwijające się nad Odrą i jej odnogami – charakteryzuje szczególny krajobraz nadrzeczny oraz kształt przestrzenny związany z rozwojem formy architektonicznej na przestrzeni wieków.

W tym rejonie na wyspach (ostrowach) przetrwały zabytki najwyższej klasy i tworzą o­ne zespoły monumentalnej architektury. Swobodny rysunek ulic kontrastuje wyraźnie z rygorem średniowiecznego planu lewobrzeżnego Wrocławia tj.Rynku i jego otoczenia pochodzącego z XIII w. (po 1242 r.).

Wrocławskie Stare Miasto – Rynek z przyległymi ulicami – było i jest nadal centrum miasta, o­ngiś jednego z największych w średniowiecznej Europie.

Zamieszczone w tece rysunki ukazują urodę tych budynków sakralnych i świeckich, których utrzymanie, konserwacja a niekiedy rewaloryzacja do współczesnych potrzeb miejskich jest zadaniem – wręcz obowiązkiem współczesnych Wrocławian.

Część druga publikacji – Nowy Wrocław – ukazuje wycinkowo odbudowę Starego Miasta, tj. Rynku i jego otoczenia po roku 1952. Przedstawione zostały studia rysunkowe architekta Ryszarda Natusiewicza do projektów odbudowy – niektóre wyłonione z konkursów architektonicznych Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), jak np. w Rynku (Dom Związków Twórczych – 1953) czy na rozwiązanie pl. Dominikańskiego – dawniej pl.Dzierżyńskiego – (dwukrotnie 1959,1979) oraz na pl. Grunwaldzki (1986). Niektóre z tych opracowań zostały zrealizowane, a niektóre trafiły "na półki" z rozmaitych powodów.

Publikacja ta ukazuje się w związku z jubileuszem 1000-lecia Architektury na Wyspach Odrzańskich będących kolebką Wrocławia.

Spis rysunków

• 1. Architekt Ryszard Natusiewicz (rysował architekt Ryszard Jędrak w 1952 roku) brak
• 2. Widok z Mostu Piaskowego na kościoły Ostrowa Tumskiego
• 3. Widok z Wyspy Piaskowej na monumenty sakralne na Ostrowie Tumskim brak
• 4. Ostrów Tumski, Archikatedra Wrocławska pw. św. Jana Chrzciciela (XIV-XX w.)
• 5. Archikatedra, Kaplica Bożego Ciała zwana też Elektorską (1716-24), widok z ul. Kanonia brak
• 6. Kościół pw. św. Idziego (ok. 1220), widok od wschodu brak
• 7. Kościół pw. ŚŚ. Krzyża i Bartłomieja (1288), widok od pn-zachodu
• 8. Ostrów Piaskowy, kościół pw. NMP (XIV w.), widok od pn-zachodu
• 9. Kościół pw. św. Jakuba – Św. Wincentego (1240-70), widok od zachodu
• 10. Kościół pw. św. Macieja (1250-1330), widok od południa
• 11. Kościół pw. św. Wojciecha (1250-1330), widok od zachodu
• 12. Kościół pw. św. Wojciecha, kaplica Bł. Czesława Odrowąża (pocz. XIII w.), patrona m.Wrocławia, we wnętrzu sarkofag Błogosławionego
• 13. Kościół pw. św. Wojciecha, kaplica Bł. Czesława Odrowąża (pocz. XIII w.), patrona m.Wrocławia, sarkofag Błogosławionego
• 14. Kościół pw. św. Marii Magdaleny (XIII-XIV w.), widok od południa
• 15. Kościół pw. św. Marii Magdaleny (XIII-XIV w.), widok od południa i portal romański (XII w.) z kościoła pw. św. Wincentego na Ołbinie (przeniesiony w XVI w.)
• 16. Kościół pw. ŚŚ Stanisława i Doroty przy ul. Świdnickiej (XIV w.), widok od zachodu brak
• 17. Kościół Joanitów Sandomierskich Bożego Ciała (XIV w.), widok od zachodu
• 18. Kościół pobernardyński (XV w.) adaptowany na Muzeum Architektury, widok od południa
• 19. Kościół pw. św. Krzysztofa (XV-XVII w.), widok od zachodu brak
• 20.  Rynek, Ratusz (XIV-XVI w.), widok od wschodu brak
• 21. Rynek, pierzeja zachodnia "Pod Siedmioma Elektorami" z kościołem pw. św. Elżbiety
• 22. Kościół pw. św. Elżbiety (XIII-XVI w.), widok z Rynku
• 23. Kościół pw. św. Elżbiety (XIII-XVI w.), wnętrze z widokiem na ołtarz główny
• 24. Ul. Białoskórnicza (XV-XVIII w.), malowniczy zespół kamieniczek mieszczańskich, widok od zachodu brak
• 25. Ul. Białoskórnicza (XV-XVIII w.), malowniczy zespół kamieniczek mieszczańskich, widok od zachodu, fragment
• 26. Kościół pw. św. Elżbiety (XIII-XVI w.), widok od północy
• 27. Uniwersytet Wrocławski (1728-42) i kościół pw. św. Elżbiety (XIII-XVI w., widok od północnego wschodu
• 28. Arsenał Wrocławski (XV-XVI w.), fragment dziedzińca z kwadratową basztą
• 29. Arsenał Wrocławski (XV-XVI w.), wnętrze bramy wjazdowej
• 30. Uniwersytet Wrocławski (1728-42) brak
• 31. Uniwersytet Wrocławski (1728-42), główny portal wejściowy
• 32. Kościół Uniwersytecki pw. Najświętszego Imienia Jezus (1689-1700), widok z ul. Kuźniczej
• 33. Budynek Biblioteki (1675-1715) Zakładu Narodowego Ossolińskich,  widok od północnego wschodu
• 34. Rynek, studia rysunkowe do konkursu SARP (1954) na Dom Związków Twórczych I
• 35. Rynek, studia rysunkowe do konkursu SARP (1954) i projekt odbudowy fragmentu Rynku-Blok Ratusza Nr 23-27 na Dom Związków Twórczych, I nagroda w konkursie SARP, autorzy: W. Czerechowski, R. Jędrak i R. Natusiewicz I brak
• 36. Rynek, studia rysunkowe do konkursu SARP (1954) na Dom Związków Twórczych II
• 37. Rynek, studia rysunkowe do konkursu SARP (1954) i projekt odbudowy fragmentu Rynku-Blok Ratusza Nr 23-27 na Dom Związków Twórczych, I nagroda w konkursie SARP, autorzy: W. Czerechowski, R. Jędrak i R. Natusiewicz II brak
• 38. Studium rysunkowe ul. Świdnickiej (1954) brak
• 39. Studium rysunkowe ul. Świdnickiej (1954) i projekt odbudowy, autorzy: W. Czerechowski, R. Jędrak, R. Natusiewicz, A.i J. Tarnawscy (ok. 1957) brak
• 40. Studium rysunkowe do plomby przy ul. Szewskiej 28-32 (1958)
• 41. Zrealizowanu projekt plomby przy ul. Szewskiej 28-32 (1958), autorzy: W. Czerechowski, R. Natusiewicz, A. i J. Tarnawscy
• 42. Studium rysunkowe ul. Łaciarskiej (1958)
• 43. Projekt budynku mieszkalnego przy ul. Łaciarskiej (1958)
• 44. Studium rysunkowe placu do projektu odbudowy placu Nowy Targ (1956)
• 45. Studium rysunkowe placu do projektu odbudowy (1956) i projekt odbudowy placu Nowy Targ, zachodnia pierzeja (1959), autorzy:
  
• W. Czerechowski,
  
• R. Natusiewicz,
  
• A. i J. Tarnawscy brak
• 46. Studium rysunkowe placu do projektu odbudowy placu Nowy Targ (1957)
• 47. Projekt studialny odbudowy placu Nowy Targ, pierzeja północna (ok. 1960), autor R. Natusiewicz brak
• 48. Studium rysunkowe fragmentu pl. Nankiera (1956) brak
• 49. Projekt studialny fragmentu pl. Nankiera
• 50. Studium do konkursu SARP Nr 285 na rozwiązanie pl. Dominikańśkiego (dawniej pl. Dzierżyńskiego), I nagroda, autorzy:
  
• G. Alexewicz i
  
• R. Natusiewicz
• 51. Konkurs SARP Nr 285 na rozwiązanie pl. Dominikańśkiego (dawniej pl. Dzierżyńskiego), perspektywa (1959)
• 52. Konkurs SARP Nr 445 na rozwiązanie pl. Dominikańskiego, II nagroda (I nie przyznano), rozwiązanie placu; autorzy:
  
• G.Alexewicz i
  
• R.Natusiewicz,
  
• konsultacja: prof. L.Dąbrowski,
  
• współpraca: M. Natusiewicz (1970) brak
• 53. Konkurs SARP Nr 445 na rozwiązanie pl. Dominikańskiego, II nagroda (I nie przyznano), studium perspektywiczne I brak
• 54. Konkurs SARP Nr 445 na rozwiązanie pl. Dominikańskiego, II nagroda (I nie przyznano), studium perspektywiczne II
• 55. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne I brak
• 56. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne II brak
• 57. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne III brak
• 58. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne IV brak
• 59. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne V brak
• 60. Plac Dominikański – prace studialne, dyplomowe i inne rozwiązania placu oraz studia perspektywiczne VI brak

Ilustracja na stronie I okładki: Sylweta Starego Miasta

Na poprzedniej stronie reprodukcja plakatu wystawy – Konkurs SARP Nr 685 na plac Grunwaldzki, praca zespołowa, widok z ul. Skłodowskiej-Curie, wyróżnienie (1986)