III. Béla magyar király
Strona | Autorzy | Nota |
[1] | [2] | Ten artykuł pochodzi z Wikipedii w języku polskim. Treści pochodzące z Wikipedii w języku polskim są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
III. Béla (pol. Bela III, chor. Bela III., słow. Belo III., cz. Béla III. Uherský, ukr. Бела III) (* 1148, † 23 kwietnia 1196) – król Węgier i Chorwacji w latach 1172–1196 z dynastii Arpadów. ŻyciorysBył synem króla Gejzy II i księżniczki ruskiej Eufrozyny, córki księcia Mścisława I. W roku 1161 jego ojciec nadał mu tytuł księcia Chorwacji. Nadanie to po śmierci ojca 31 maja 1162 roku potwierdził brat Beli, król Stefan III. W roku 1164 na podstawie postanowień traktatu między Stefanem III a cesarzem bizantyjskim Manuelem I Komnenem, Bela został wysłany na nauki do Konstantynopola. Cesarz Manuel, który nie miał ślubnych synów, planował ożenić Belę ze swoją córką – Marią Komneną i uczynić go swoim następcą. Zaręczyny miały miejsce w 1163 roku. Bela otrzymał greckie imię Aleksy. W 1166 roku urodził się jednak Aleksy – syn Manuela I i jego drugiej żony, Marii z Antiochii, a zaręczyny Beli zerwano. Manuel zaaranżował małżeństwo Beli z Agnieszką z Châtillon, przyrodnią siostrą Marii z Antiochii, i tak on i Bela zostali szwagrami. 4 marca 1172 roku zmarł bezdzietnie brat Beli – Stefan II, a Bela zastąpił go na tronie Węgier. Jego matka Eufrozyna i niektórzy baronowie woleli jednak widzieć na tronie jego młodszego brata, Gejzę. Bela porozumiał się z Manuelem I, który dostarczył mu pieniędzy w zamian za obietnicę, że Bela nie zaatakuje Bizancjum za życia cesarza i jego syna. Kiedy Bela przybył na Węgry, Lukas, arcybiskup Ostrzyhomia odmówił koronowania go, Bela napisał do papieża Aleksandra III i ten wyznaczył arcybiskupa Kalocsa. Drugi arcybiskup koronował Belę 13 stycznia 1173 roku. Po koronacji Bela aresztował brata, ale Gejzie udało się uciec do Austrii. Bela razem z księciem Czech zaatakował Austrię, która nie wydała mu Gejzy. Jednak Czesi ujęli Gejzę przy próbie jego przedostania się do Niemiec. W czasie swego panowania umocnił pozycję Węgier odzyskując Slawonię. Wraz z wielkim żupanem Serbii Stefanem Nemania zdobył Belgrad i Nisz. Przeprowadził skutecznie reformę urzędów państwowych i usprawnił system ściągania podatków co według spisu z 1186 roku zapewniło dochód roczny 160 000 grzywien srebra. Dzięki temu Bela był jednym z najbogatszych władców europejskich. Zbudował również pałac królewski w Ostrzyhomiu oraz sprowadził na Węgry zakon cystersów. Za czasów jego panowania został zbudowany również pałac w Ostrzyhomiu. Pochowany został w katedrze w Székesfehérvár. 12 grudnia 1848 roku odkryto jego grób wraz z grobem małżonki. W październiku 1898 szczątki przeniesiono do kościoła Macieja w Budapeszcie, gdzie odbył się uroczysty, powtórny pogrzeb pary królewskiej. Przodkowie
Żony i potomstwoOkoło 1170 roku ożenił z Agnieszką de Châtillon (1154–1184), córką Renalda z Châtillon i Konstancji z Antiochii. Ich ślub miał miejsce w 1172 roku. Mieli 6 dzieci:
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
|
Przypisy
- ↑ realny władca
- ↑ tytularny władca
- ↑ ДО ІСТОРІЇ ТИТУЛАТУРИ ВОЛОДАРІВ У СХІДНІЙ ЄВРОПІ