Posts By: admin

Kamienice dolnośląskie Dedykacja Panu Mieczysławowi Zawadowskiemu Redaktorowi Naczelnemu wrocławskiego dziennika „Słowo Polskie” z podziękowaniem za życzliwość i zachętę autor Od Wydawcy W latach 1954-1968 dziennik wrocławski „Słowo Polskie” zamieszczał raz w tygodniu rysunki architekta Ryszarda Natusiewicza pod tytułami: „Dolny Śląsk w rysunku” bądź „Dolny Śląsk w grafice”, bądź „Piękno dolnośląskich miast i miasteczek”. Autor indagowany i zachęcany przez redakcję dziennika, a szczególnie przez redaktorów – panów: Wacława Drozdowskiego, Mieczysława Zawadowskiego i Ryszarda Skałę odbywał systematyczne wyprawy plenerowe po co raz to nowe tematy, a było na ziemi dolnośląskiej bardzo wiele arcydzieł regionalnej architektury – było, bo wielu z nich już dzisiaj nie ma – nie zabezpieczone we właściwym czasie, nie konserwowane ulegały zniszczeniu a następnie rozbiórce jak we Lwówku Śląskim, Jeleniej Górze, Legnicy, Kłodzku. Przez okres czternastu lat reprodukowano na łamach „Słowa Polskiego” ponad 650 rysunków. One to stały się tematem przygotowywanych do druku następnych publikacji jak na przykład: Kamienice […]

Kamienica wrocławska Dedykacja PamięciProfesora Macieja Bukowskiego Od Wydawcy Pierwotny Wrocław zabudowany by niewysokimi, drewnianymi (?) domami mieszczańskimi, ich skalę pokazują nieliczne zachowane budynki, takie jak Jaś i Małgosia koło kościoła św. Elżbiety, zespół domków rzemieślników – garbarzy, przy ul. Białoskórniczej. Domostwa przy ul. Nowy Świat, Słodowej, Siedmiu Kół i inne zostały zburzone w latach sześćdziesiątych. Średniowieczna zabudowa Placu Nowy Targ o wysokiej klasie i wartości plastycznej uległa całkowitemu zniszczeniu w wyniku działań wojennych w 1945 r. W toku przemian historycznych kształtowały się różne formy plastyczne elewacji budynków – od ceglanych w gotyku do tynkowanych w renesansie, baroku i później. W połowie XIV wieku rozpoczyna się okres świetności kamienicy wrocławskiej, trwa do połowy XVIII w. Widzimy to najlepiej w zabudowie pierzei Rynku. Gotyckie, strzeliste domy z wyniosłymi dachami i trójkątnymi szczytami fasad ozdabiano przeważnie formami renesansowymi i barokowymi w interpretacji flamandzkiej, a później włoskiej, co również widzimy to w kształtowaniu rzeźbiarskim […]

Rzeczpospolita Józefa Piłsudskiego Dedykacja Drogim Krajanom Staszkowi Medekszy oraz Mundkowi Małachowiczowi dedykuje autor We współpracy naszej Fundacji z profesorem Ryszardem Natusiewiczem, nakładem wydawnictwa Urbanistyka ukazały się następujące teki: Rok 1994Teka nr 2:   Kraków – Opactwo Benedyktynów w TyńcuTeka nr 3:   WilnoTeka nr 4:   Wilno i okolice Rok 1995Teka nr 14:    Suchowola i OkopyTeka nr 15:    Niepokalanów Świętego MaksymilianaTeka nr 16:   Dwa tysiąclecia chrześcijaństwaTeka nr 20    Błogosławiona Salomea Klaryska Rok 1996Teka nr 22:    Polska Karola Wojtyły Rok 1997Teka nr 24:    Błogosławiona Jadwiga KrólowaTeka nr 25:    Kościoły KrakowaTeka nr 36:    Rzeczpospolita Józefa Piłsudskiego Anna Walentynowicz Od Wydawcy Zamierzeniem niniejszej publikacji jest pokazanie i przypomnienie miejsc związanych z życiem i pobytem Józefa Piłsudskiego, a więc Zułowa, Wilna, Krakowa, Sulejówka i Warszawy. Lata dziecięce spędził „Ziuk” w Zułowie – do czasu pożaru dworu w 1874 roku. W Wilnie, zwanym przez Niego „Miłym Miastem:, upłynęła młodość; po śmierci serce Marszałka Polski spoczęło w krypcie na […]

Kościoły Dolnego Śląska Dedykacja Pani Małgorzacie Lorentowicz Wrocławiance w latach pięćdziesiątych dedykują autorzy Od Wydawcy Kościoły Dolnośląskie są uprzywilejowanym tematem rysunków Ryszarda Natusiewicza. Od wielu już lat wędruje autor ze szkicownikiem po Polsce i świecie, po Dolnym Śląsku od roku 1950. Docierał tu do monumentów klasy zerowej i również do mniejszych w skali, pełnych uroku obiektów charakterystycznych dla regionu – architekci i muratorzy wznieśli na tym terenie zabudowę harmonijną, dobrze wkomponowaną w pejzaż tej pięknej ziemi. Rysunki kościołów Dolnego Śląska były publikowane na łamach lokalnego dziennika „Słowo Polskie" już w latach pięćdziesiątych. Nakładem „Urbanistyki" ukazały się między innymi następujące publikacje: – Kościoły Wrocławia, – Kościół Uniwersytecki księży Jezuitów we Wrocławiu, – Archikatedra Wrocławska. Obecnie w przygotowaniu jest album „Kościoły Wrocławskie XX w." – większość z nich stanowią świątynie wzniesione po roku 1945, bądź też będące na etapie finalizowania bryły i urządzania jego najbliższego otoczenia. Marek Natusiewicz Spis ilustracji 1. Trzebnica, […]

Architektura Karkonoszy * Dedykacja Bratu Marianowi Waldkowi Druhom Narciarzom dedykuje autor Od Wydawcy Na Podgórzu Sudeckim i w samych Sudetach zachowały się jeszcze przykłady ludowej sztuki budowlanej. Z uwagi na ich walory plastyczne można określić je mianem dzieł architektury. Stanowią je w pierwszym rzędne drewniane domy mieszkalne i schroniska i górskie. Obfite w regionie lasy dostarczały taniego materiału budowlanego. Najprostszym regionalnym „zabytkiem" był szałas – dom mieszkalny – chałupa wzniesiona z położonych poziomo belek, tworzących zrębowy układ konstrukcyjny (wieńcowy). Szpary między belkami uszczelniano mchem i gliną, stromy dach kryto słomą, sitowiem, gontami, łupkiem, blachą, a ostatnio – niestety – papą. Część mieszkalna i gospodarcza tworzyła zwartą bryłę. Obicie deskami charakterystycznego szczytu, a najczęściej całego domu (zespołu) poprawiało warunki klimatyczne – takie rozwiązanie występuje często np. w budynku schroniska Samotnia nad Małym Stawem. Konstrukcję zrębową, wzmocnioną przez ustawienie przy ścianach zewnętrznych (także często i od strony wewnętrznej) drewnianych słupów nazwano konstrukcją […]

Lwówek Śląski * Dedykacja Pani Alicja Natusiewicz dedykują autorzy Od Wydawcy Lwówek Śląski położony jest nad rzeką Bóbr. Obecnie ośrodek handlowy i administracyjny rolniczej okolicy, położony na słynnej Via Regia (Drodze Królewskiej) wiodącej / Niemiec na Ruś przez Wrocław i Kraków. Prawa miejskie (1217) wzorowane na prawie magdeburskim nadał Henryk I Brodaty. We wczesnym średniowieczu obok Wrocławia i Legnicy największe miasto na Dolnym Śląsku, w latach 1273-1296 stolica samodzielnego księstwa, później w posiadaniu książąt piastowskich świdnicko-jaworskich. Rozkwit Lwówka w XV w. – pocz. XVII w., przebudowa miasta w okresie renesansu. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) powoduje jego upadek, stopniowa odbudowa gospodarki na przełomie XVIII/XIX w. Ostatnia wojna przyniosła miastu wielkie zniszczenia spowodowane dodatkowo przez proces powojennej dewastacji i rozbiórkę wielu zabytkowych budowli, zwłaszcza w Rynku i jego okolicach Miasto zachowało swój średniowieczny (pocz XIII w.) układ urbanistyczny z Rynkiem i Ratuszem otoczony zespołem fortyfikacji obronnych (XIV-XV w.) z basztami Lubańską i Bolesławiecką. […]

Legnica * Dedykacja Mojemu bratu Marianowi poświęcam autor Od Wydawcy Legnica znana była już w IX-VIII w. p.n,e. jako osada prasłowiańska. Jako gród obronny i osada targowa wzmiankowana w 1149, w 1178 r. kasztelania. Na przełomie XII/XIII w. rozpoczęto budowę dużego zamku jako jednej z rezydencji ks. Henryka I Brodatego. Zamek ten oparł się najazdowi mongolskiemu w 1241 r. po znanej historycznie bitwie pod Legnicą. Po 1248 r. Legnica stała się stolicą księstwa (do 1675 r.), ok 1250 r. uzyskała średzkie prawa miejskie, przeniesione w 1264 r. na prawo magdeburskie. Szybki rozwój miasta w następnych stuleciach – w XIII w., a zwłaszcza w XIV w. Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) spowodowała upadek jego świetności. W okresie 1248-1675 księstwo pod panowaniem Piastów, 1675-1741 w posiadaniu Habsburgów jako królów czeskich, od 1741 rządy pruskie – znaczna część urzędów i instytucji przeniesiono do nowopowstałej rejencji w Głogowie (1744). Rozwój miasta w II pół. XIX w. […]

Od Szczecina do Wrocławia * Dedykacja Krzysiowi i Marcinowi dedykują autorzy Od Wydawcy Zamieszczone w niniejszej publikacji rysunki zostały wykonane przez autora w latach 1953-1995 podczas kilkunastu podróży studialnych na tereny leżące na północ od Wrocławia. W początkowym okresie w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych liczne miasta lak: Szczecin, Stargard Szczeciński, Pyrzyce, Gorzów Wielkopolski, Głogów i inne były wielkimi rumowiskami, zwłaszcza ich stare historyczne centra. Rysunki ocalałych zabytków architektury sakralnej – kościołów, klasztorów oraz świeckiej – zamków, bram, baszt, ratuszów, kamieniczek staromiejskich złożyły się na kolejną tekę architektury polskiej. Ze szkicownikiem w ręku autor starał się dotrzeć niekiedy poprzez zwały gruzów do ocalałych fragmentów architektonicznych; niejednokrotnie wymagało to osobistej odwagi ryzyka i uporu – z różnorodnych wówczas przyczyn… Następne teki tych szkiców oczekują na opracowanie i publikacje. Wokół samego Wrocławia i dalej na południowy wschód – poprzez Brzeg aż po górną Opolszczyznę – przetrwało i doczekało się opieki konserwatorskiej wiele dzieł […]

Polska i Europa Kazimierza Pułaskiego Dedykacja Polonusom z Ameryki za umiłowanie wiary i tradycji dedykują autorzy Spis ilustracji WARSZAWA 1. Plac Zamkowy z kolumną króla Zygmunta III (1643-44) 2. Kościół św. Anny (II poł. XV, XVIII w.), widok ogólny od zachodu 3. Kościół św. Anny (II poł. XV, XVIII w.), widok od prezbiterium od wschodu TYLICZ k/KRYNICY 4. Drewniana unicka cerkiewka z 1743 r., obecnie kościół rzymsko-katolicki. We wnętrzu w bocznym ołtarzu obraz św. Barbary, wedle tradycji pochodzi z obozu konfederatów barskich. Oddziały konfederatów w okolicach Tylicza, Muszynki, Wysowej i szczytu Huzary pod wodzą Kazimierza Pułaskiego stawiały przez dwa lata 1770-72 opór wojskom carskim gen. Drewicza I 5. Drewniana unicka cerkiewka z 1743 r., obecnie kościół rzymsko-katolicki II 6. Drewniana unicka cerkiewka z 1743 r., obecnie kościół rzymsko-katolicki III 7. Drewniana unicka cerkiewka z 1743 r., obecnie kościół rzymsko-katolicki IV 8. Drewniany kościółek I 9. Drewniany kościółek II 10. Drewniany […]

Wrocław Edyty Stein Dedykacja Panu Marianowi ŁukasiewiczowiPrezesowi Towarzystwa im. Edyty Steindedykują autorzy Śladami Edyty Stein Edyta Stein urodziła się 12 października 1891 roku we Wrocławiu. Spędziła tu niemal całe dzieciństwo i młodość. Szukając miejsc związanych z Jej życiem po ponad stu latach od dnia Jej urodzin, trzeba pamiętać o przełomowych dla tego miasta latach wojny. Zarówno zniszczenie znacznej części zabudowy miejskiej, jak i przesunięcie granic państwowych i exodus mieszkańców sprawiły, że Wrocław przed – i powojenny to dwa różne organizmy. Przerwana została kulturowa ciągłość miasta. Los jednak okazał się łaskawy choć dla części materialnych pamiątek po Edycie Stein. Ocalał dom rodziny Stein przy ul. Nowowiejskiej (Michaelisstr. 38) i pałac Schaffgotschów, gdzie mieściła się Szkoła im. Wiktorii, do której przez 10 lat chodziła Edyta Stein. Zachował się klasztor Urszulanek położony naprzeciw szkoły, Most Czterech Ewangelistów prowadzący z Ostrowa Tumskiego, stoi piękny barokowy gmach Uniwersytetu. Odbudowana została katedra, kościół św. Michała w […]